Witte brokjes in de keel; wat zijn het en hoe kom ik eraf?
Heb je last van witte brokjes in de keel? En stinkt je adem? Dan zouden amandelstenen de oorzaak kunnen zijn. Amandelstenen zijn niet gevaarlijk voor je gezondheid, maar prettig zijn ze ook niet. Ze kunnen je sociale leven namelijk behoorlijk op z’n kop zetten. Daarnaast kunnen ze de kans op een keelontsteking vergroten. Het is dus zaak om de keelbrokjes zo snel mogelijk weg te halen. In dit artikel lees je wat amandelstenen zijn, waar ze vandaan komen en wat je ertegen kunt doen.
Wat zijn amandelstenen?
Als je last hebt van amandelstenen, komen er waarschijnlijk weleens witte brokjes uit je keel. Deze brokjes zijn in feite stukjes mondafval, die uit de keel ploppen en in de mond terechtkomen. Soms belanden ze ook op de tong. Amandelstenen heten zo, omdat ze uit de kuiltjes van de amandelen komen.
In deze steentjes zitten etensresten, bacteriën, slijm, tongaanslag en epitheel. Bij epitheel moet je denken aan bijvoorbeeld wangslijmvlies. Meestal zijn amandelstenen wit, geel- of crèmekleurig.
De symptomen
Wie last heeft van amandelstenen, voelt dat er iets vast zit in de keel, of heeft in ieder geval last van een slechte adem. De slechte adem wordt veroorzaakt door de onaangename geur van de witte brokjes. De symptomen zijn goed door de patiënt zelf te bestrijden met middelen die online en bij de drogist te koop zijn.
Keelstenen zijn niet direct een gevaar voor de gezondheid, maar ze doen wel afbreuk aan je zelfvertrouwen en sociale leven. Je stinkt ervan uit je mond. Het is moeilijk om geheim te houden dat je er last van hebt.
Waar komen de witte brokjes vandaan?
Witte brokjes komen voort uit de plooien van de amandelen. Deze amandelen hebben als doel het lichaam te beschermen tegen ziekten. De structuur ervan is kraterig, waardoor het slechte bacteriën kan opvangen en onschadelijk kan maken. De samenstelling van de amandelen verandert naarmate men ouder wordt. Wie 18 jaar of ouder is, verliest bij de amandelen al de jeugdigheid. Dat houdt in dat de amandelen kleiner en rimpeliger worden.
Doordat de amandelen rimpeliger worden, worden de zogenaamde amandelcrypten ook slapper en dieper. Mondafval raakt verstrikt in de amandelcrypten en kan niet meer weg. Niet alleen leeftijd speelt een rol bij amandelproblemen. Ook regelmatige keelontstekingen kunnen zorgen voor witte brokjes in de keel. De amandelweefsels krijgen namelijk littekens, waardoor ze een slobberige structuur krijgen.
Als de amandelcrypten diep zijn, duurt het niet lang voordat allerlei bacteriën zich er ophopen. Het vergt de juiste kennis en de juiste middelen om de amandelsteentjes te verwijderen. Dit kan je zelf op een snelle en veilige manier doen.
Wat zijn de oorzaken?
Het ontstaan van een slechte adem door amandelbrokjes heeft verschillende oorzaken. Geplooide amandelen zijn niet genoeg om amandelsteentjes te vormen. Er zijn nog een aantal zaken die een rol spelen in de opbouw ervan.
● Te weinig aanmaak van speeksel
Wie last heeft van het drogemondsyndroom (xerostomie), heeft een grotere kans op witte brokjes in de keel. Bij deze aandoening kan het afval in de amandelen zich sneller ophopen. Er ontstaat dan een hard brokje. Tegelijkertijd wordt de mond zuur, omdat er speeksel ontbreekt. Dat is een goed milieu voor slechte bacteriën.
Speeksel is zo belangrijk omdat een goede hoeveelheid speeksel een reinigende werking heeft. Het kan de aanmaak van stinkende steentjes belemmeren. Daarnaast kan speeksel de geur van een amandelsteentje omzetten in een neutrale geur. Kortom: je ruikt de geur van een amandelsteentje dan niet meer.
Je kunt de speekselproductie bevorderen door meer water te drinken en slechte gewoonten aan te pakken. Daarmee bedoelen we het matigen van roken en het drinken van koffie en alcohol. Medicijnen kunnen ook de oorzaak zijn van een slechte speekselproductie. Raadpleeg in dat geval de huisarts.
● Neusslijm en verkoudheid
Het grootste deel van een wit brokje bestaat uit taai slijm uit de neusholte. In neusslijm zit veel proteïnen, waar bacteriën dol op zijn. Het lichaam kan niet altijd zelf slijmvorming tegengaan. Daardoor blijft het verdikte speeksel vaak steken in de amandelcrypten.
Je kunt er op verschillende manieren voor zorgen dat bacteriën geen amandelsteentjes of vieze geuren kunnen produceren via neusslijm. Denk bijvoorbeeld aan het regelmatig snuiten van de neus of het gebruikmaken van een neusdouche.
● Te ruwe, wit beslagen tong
Vooral de achterkant van de tong bestaat uit oneffenheden. Er zitten ruwe welfsels, waar bacteriën gemakkelijk verstrengeld raken. Na een tijdje verplaatsen deze microben zich naar de keelamandelen.
Als je een grote hoeveelheid tongaanslag hebt, is de kans op amandelstenen groter. Tongaanslag valt te zien aan de witte kleur op de tong.
● Geen goede mondhygiene
Mondverzorging is belangrijk. Vraag de consequenties van een slechte mondhygiëne maar eens bij de tandarts of mondhygiënist. Toch is het een misverstand om te denken dat alleen onvoldoende mondverzorging de oorzaak is van witte brokjes in de keel. Ook mensen die veel aandacht besteden aan hun persoonlijke hygiëne kunnen last hebben van stinkende brokjes.
Feit is wel dat het tegen je kan keren als je te weinig poetst en flost. De bacteriën die onder het tandvlees en in tandplak leven, kunnen zich verplaatsen naar de amandelgroeven. Daar worden ze dan onderdeel van een amandelsteentje.
Zuivelproducten
De amandelcrypte is als het ware een bakvorm waarin mondafval terecht komt. Dankzij calcium hardt het afval uit, en ontstaat een amandelsteentje. Het is dan logisch dat je een verhoogt risico op keelpitten loopt, als je veel zuivelproducten nuttigt. Denk aan yoghurt, melk, softijs en kaas.
Eiwitten zorgen voor een nog slechtere adem. Melk en eigeel bevatten namelijk het aminozuur cysteine. Tijdens het verteringsproces geeft dit aminozuur een geur van rotte eieren af. In kaas zit het aminozuur methionine. Dit aminozuur kan een geur verspreiden die doet denken aan ontlasting.
Het laten staan van zuivel is niet de oplossing. Eiwitten zijn benodigd voor een gezond lichaam. Een beter idee is de keel goed te reinigen met een PH-neutraal spoelmiddel. Dit middel bestaat uit sodiumchloride en zink. Een voorbeeld van een goed spoelmiddel is OxyFresh. Dit is een middel dat speciaal is ontwikkeld voor mensen met amandelsteentjes en een chronisch slechte adem. Alle symptomen worden ermee bestreden.
Een zure mondholte
Noten zijn goed voor ons, maar het maak de mond ook zuur. Net als het drinken van koffie. In een zure mond hopen bacteriën zich op, waardoor de reinigende invloed van speeksel nihil wordt. Hetzelfde geldt voor suikers. Door suikers wordt de kans op witte propjes in de keel vergroot.
Kan kauwgom helpen?
Kauwgom helpt niet. Je kunt zoveel snoepjes voor een verfrissende adem gebruiken als je wilt, maar deze helpen niet de vervelende lucht te verhelpen. Een pepermuntje of kauwgom heeft namelijk een maskerende werking voor maximaal vijf minuten. Daarna verergert het probleem. De achtergebleven suikers, die in de snoepjes zitten, zorgen voor nog grotere witte brokjes in de keel.
Hoe kun je amandelstenen verwijderen?
Amandelstenen zijn op drie manieren zelf te verwijderen. Wie last heeft van witte brokjes in de keel, zou een zogeheten ‘tonsilstone removal tool’ kunnen gebruiken. Dit is een set waarmee je de stenen uit de pockets kunt verwijderen. Dit is een veel betere oplossing dan met voorwerpen in de amandelen prikken, wat veel mensen doen als ze wanhopig worden van de symptomen.
Een andere oplossing is het aanpassen van de leefstijl.Lees het kopje ‘oorzaken’ om te weten welke aanpassingen je zou kunnen maken. Een operatie of een laserbehandeling is ook een optie, maar dit is een extreme oplossing. Je zou eerst nog de juiste middelen tegen amandelsteentjes kunnen proberen.
Welke middelen kan ik gebruiken?
● Monosyringe 412
Eén van de middelen die je kunt gebruiken, is de Monosyringe 412. Dit is een kaakspuitje zonder naald, die gevuld kan worden met water of mondspoeling. Bij gebruik breng je het uiteinde naar de amandelcrypte toe en en spuit je heel gericht de troep uit de amandelen. Dit is een veel betere dan elektrische monddouches, want die zijn erg agressief. Daardoor kan weefsel ontsteken. Dat voorkom je met een Monosyringe 412.
● TonsilFresh Loop Extractor
Met de TonsilFresh Loop Extractor kunnen mensen die last hebben van witte brokjes in de keel heel precies proberen de amandelsteentjes weg te halen. Deze kit bestaat uit een houdertje, met daaraan een kleine klus. Met het uiteinde ervan kun je doeltreffend amandelsteentjes verwijderen.
● TonsilFresh Waterfloss
Misschien vind je het verwijderen van steentjes een beetje eng. Dan kan een TonsilFresh Waterfloss uitkomst bieden. Dit apparaat maakt namelijk alleen gebruik van een waterstraal om de amandelen schoon te wassen. Het doet misschien wat denken aan de Monosyringe 412, maar het verschil is dat de TonsilFresh een groter waterreservoir heeft. De Waterfloss wordt manueel aangedreven, zodat er geen schade aan de amandelen kan ontstaan.
● RyttPro en OxyFresh
Er is een aantal middelen waarmee je de groei van stinksteentjes kunt voorkomen. Deze middelen zijn vaak niet bij de drogist verkrijgbaar, maar online. RyttPro en OxyFresh zijn goede middelen om de amandelsteentjes aan te pakken. Dit zijn mondwaters die de bacteriën aanpakken. Ze zijn eenvoudig te gebruiken en hebben geen onplezierige bijwerkingen.
● OraBrush/TungBrush/Dentek
De OraBrush, TungBrush en Dentek zijn schrapers voor de tong. Deze middelen zorgen ervoor dat de tong schoon blijft, waardoor je minder kans loopt op witte steentjes in de keel. Als je eerst een ontsmettende tonggel gebruikt, heeft het schrapen extra effect.
Welk effect heeft mondwater?
Mondwater kan helpen om je mond schoon te houden, maar wees kritisch op het water dat je gebruikt. Mondspoelingen en tandpasta’s die schuimen of bijten geven het idee dat ze agressief werken, maar blijken niet effectief.
Door prikkelende spoelingen irriteert de mondholte. Daardoor ontstaan kleine beschadigingen in het epitheel. Dat trekt meer bacteriën aan, waardoor de kans op amandelstenen groter wordt.
Kies liever voor prikvrije spoelmiddelen, zoals Oxyd8 en OxyFresh. Deze middelen voorkomen actief amandelstenen.
Zijn er medicijnen tegen amandelstenen?
Er zijn medicijnen tegen amandelstenen. Deze roeien de mondbacteriën volledig uit. Dat is niet altijd een goed idee, omdat een gezonde mond ook bacteriën nodig heeft. Met behulp van een antibioticakuur krijg je de stenen niet altijd goed weg. Als het wel zou helpen, kunnen ze weer terugkeren als de kuur voorbij is.
Wat als niets helpt?
Als niets helpt, kun je een operatie overwegen. Het is bewezen dat tonsillectomie helpt. Daarbij worden met behulp van een laserpen de amandelcrypten dichtgebrand. Het veel kan dan niet meer in de crypten terecht. Dit is de enige methode die blijvend helpt.
Toch is een operatie geen middel waar je te licht over moet denken. Bij een tonsillectomie kunnen er complicaties optreden. Zo kunnen er bijvoorbeeld nabloedingen optreden, net als hevige keelpijn. Artsen adviseren daarom eerst de mondhygiëne te verbeteren. Dat is vaak voldoende om van de kwaal af te komen. Probeer eerst de eerdergenoemde middelen om ervan af te komen.
Mis deze artikelen over amandelstenen niet
Zelf amandelsteentjes verwijderen binnen 1 minuut
Alles wat je moet weten tonsil stones
De 10 grootste boosdoeners amandelstenen
