De mensheid heeft het eeuwen lang moeten doen met maar één soort tandenborstel, die we tegenwoordig de handtandenborstel noemen. Vervolgens kreeg deze hand- of “gewone” tandenborstel concurrentie van de elektrische tandenborstel. Inmiddels hebben we de keuze uit nog meer tandenborstels.
Als je voor de keuze staat een nieuwe tandenborstel te kopen, kan het zomaar zijn dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Om je keuze wat eenvoudiger te maken zetten we in dit artikel de verschillende soorten tandenborstels met hun voor- en nadelen op een rij. Ook je tandarts kan je advies geven over wat voor jou en jouw gebit de beste tandenborstel is.
De klassieker: de handtandenborstel
Hoewel steeds meer mensen kiezen voor een elektrische of sonische tandenborstel, worden handtandenborstels nog opmerkelijk vaak verkocht en gebruikt.
Onderzoek wijst uit dat een elektrische tandenborstel effectiever is in het verwijderen van tandplak, wat uiteindelijk het doel is van je tanden poetsen. Maar toch kan het zijn dat je de voorkeur geeft aan een handtandenborstel. Bijvoorbeeld omdat dat je daar aan gewend bent of dat je overgevoelig bent voor het gezoem in je hoofd dat de motor van een elektrische tandenborstel met zich mee brengt. Ook zijn er mensen die altijd een handtandenborstel als reserve hebben, bijvoorbeeld voor op reis of als de batterij van de elektrische tandenborstel leeg is.
Handtandenborstels zijn traditioneel onder te verdelen in harde, medium en zachte borstels. Deze laatste heeft zachte, maar ook afgetopte haren zodat het tandvlees niet beschadigd wordt. Gevoelig tandvlees kan dus ook een argument zijn om het bij een zachte handtandenborstel te houden.
Een goede handtandenborstel heeft net als de elektrische tandenborstel een kleine borstelkop. Zo kun je ook de moeilijker bereikbare plaatsen achterin je mond goed reinigen. Eveneens is belangrijk dat het handvat een goede grip heeft.
Omdat je met een handtandenborstel zelf moet bewegen is het belangrijk om niet teveel druk uit te oefenen. Om beschadigingen en ontstoken tandvlees te voorkomen zijn de zachtere handtandenborstels ook aan te raden als je nog geen gevoelig tandvlees hebt.
Vervang je handtandenborstel minimaal na 3 maanden. De borstelharen van de tandenborstel zijn ontworpen om tandplak optimaal te verwijderen, maar na verloop van tijd verliezen ze hun vorm en stevigheid. Ook vanuit hygiënisch oogpunt is het af te raden om tandenborstels langer dan 3 maanden te gebruiken.
Ook al bijna klassiek: de elektrische tandenborstel
Elektrische tandenborstels hebben een kleine, ronde borstelkop die roterende bewegingen maakt. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat elektrisch poetsen tandplak effectiever verwijdert dan de handtandenborstel. Dat heeft te maken met de hoge snelheid van de borstelbewegingen, die je met de hand nooit zou kunnen maken. Daarom reinigt een elektrische tandenborstel het gebit in dezelfde tijd veel grondiger dan een handtandenborstel. Omdat de kop van de tandenborstel zelf de juiste poetsbewegingen maakt, hoef je alleen te concentreren op de juiste plaatsing van de borstel.
Omdat het verwijderen van tandplak nu eenmaal het doel is van het tanden poetsen, geven veel mensen de voorkeur aan een elektrische tandenborstel. Denk eraan dat als je net overgestapt bent van een handtandenborstel, je met de elektrische tandenborstel niet heen-en-weer moet bewegen.
Het aanbod van elektrische tandenborstels is inmiddels ook overweldigend. Ze zijn er in alle soorten, maten en voor ieders budget. Daarnaast hebben deze soort tandenborstels vaak bijkomende functies. Een timer die afgaat als je de twee minuten hebt gepoetst is inmiddels standaard. Maar er zijn er met meerdere functies, zoals een druksensor, die waarschuwt als je de tandenborstel te hard tegen je tandvlees drukt.
Net zoals je een handtandenborstel minimaal iedere 3 maanden moet vervangen, geldt dat ook voor de opzetborstels van een elektrische tandenborstel.
De upgrade van de elektrische tandenborstel: de sonische tandenborstel
Hoewel ook de sonische tandenborstel elektrisch wordt aangedreven is de poetstechniek van een sonische tandenborstel totaal anders. De borstelkop van een sonische tandenborstel is niet rond, maar ovaal en lijkt dus iets meer op de rechthoekige borstel van een handtandenborstel.
De ovale borstelkop van een sonische tandenborstel trilt met een hoge frequentie. Dit reinigt niet alleen het oppervlak van je tanden beter, maar stuwt het water en de tandpasta ook tussen je tanden door. Je tanden worden zo niet alleen gladder, maar worden ten opzichte van een elektrische roterende tandenborstel meer rondom gereinigd. Sonische tandenborstels maken ook minder geluid.
Net als elektrische tandenborstels hebben sonische tandenborstels vaak meerdere functies. Een timer van 2 minuten of 4 x een halve minuut voor ieder gebitskwadrant is vanzelfsprekend, maar ook zijn er verschillende standen of borstelkoppen voor bijvoorbeeld gezond tandvlees of voor witte tanden.
Ook bij sonische tandenborstels moeten de opzetborstels minimaal iedere 3 maanden vervangen worden.
Tandenborstels voor kinderen
Omdat kinderen een kleinere mond en kaak hebben, zijn alle soorten tandenborstels voor volwassenen te groot voor ze. Om die reden zijn er speciale tandenborstels voor kinderen.
Ook kindertandenborstels zijn er in allerlei soorten en maten, zowel in de handtandenborstels als de elektrische tandenborstels. Ook zijn er zelfs aparte kinder-opzetborsteltjes voor jouw sonische tandenborstel.
Om je kind te laten wennen aan de dagelijkse mondhygiëne en daar plezier in te hebben, helpt een kindertandenborstel in een speelse, kleurrijke uitvoering.
Single tufted tandenborstel
Een single tufted tandenborstel heeft een kleine ronde kop met daarin een klein plukje borstelharen. Dit is een handig hulpmiddel om bijvoorbeeld de achterkant van je achterste kiezen goed te kunnen reinigen, net als scheefstaande tanden of vrijstaande kiezen. Hetzelfde geldt voor andere plekken die met de grote koppen van hand- of elektrische tandenborstel moeilijk te reinigen zijn. Denk daarbij aan de slotjes van beugels of nog niet gekroonde implantaten.
Prothese borstel
Een kunstgebit ontslaat je niet van een goede mondhygiëne. Ook aan een prothese kunnen zich voedselresten en mondbacteriën hechten en tandplak vormen. Bovendien heb je, als je een kunstgebit draagt, nog steeds tandvlees wat kan gaan ontsteken. Kortom, ook een kunstgebit moet gereinigd worden. Speciale prothese-borstels bestaan uit een grote borstel voor de “tanden en kiezen” van de prothese en een klein borsteltje voor de binnenkant van de pasvorm.
De terugkerende kosten van tandenborstels en opzetborsteltjes
Zoals met alles variëren de prijzen van tandenborstels enorm. Heb je je keuze eenmaal gemaakt, dan kun je op zoek gaan naar aantrekkelijke aanbiedingen. Kijk bij elektrische en sonische tandenborstels ook naar de terugkerende kosten van de opzetborsteltjes.
Je weet precies hoeveel tandenborstels of opzetborsteltjes je nodig hebt, namelijk minimaal 4 per jaar. Heb je eenmaal een tandenborstel naar je zin, dan kun je een voorraad inslaan als je een aanbieding tegenkomt. Een ruime voorraad tandenborstels of opzetborsteltjes zorgt er bovendien voor dat je ze op tijd vervangt.
Als je huishouden uit meerdere personen bestaat die samen de badkamer delen, dan is het verstandig dat iedereen een eigen kleur tandenborstel heeft. Bij de opzetborstels van elektrische tandenborstel kun je dat doen door de verschillende kleuren bijgeleverde ringetjes of andere merktekens.
Tandpasta
Nu heb je dan een goede tandenborstel, maar vervolgens moet je ook nog een tandpasta kiezen. Ook daarvan is er een enorm aanbod met verschillende specialiteiten als wittere tanden of gevoelig tandvlees. Bovendien heeft iedere fabrikant zo zijn eigen formules en ingrediënten.
Wij vinden het belangrijk dat een tandpasta geen ingrediënten bevat die de mondflora verstoren. Met antiseptische middelen als alcohol of triclosan, weldadig schuimen door SLS (sodium lauryl sulfaat) of heftige chemische smaakstoffen voelt je mond vlak na het poetsen misschien fris en schoon. Maar op de lange duur verstoren deze chemicaliën je mondflora en dat doet je mondgezondheid geen goed.
Wij kiezen liever voor mondvriendelijke ingrediënten, bijvoorbeeld van de innovatieve formule van RyttProToothpaste Lemon & Mint. Die richt zich heel specifiek op het bestrijden van schadelijke bacteriën zonder de nuttige microben aan te tasten. Hiermee kun je je gebit grondig reinigen, maar zonder het natuurlijke evenwicht in de mondholte te verstoren of je mondslijmvliezen te irriteren.
Heb je specifieke problemen, zoals droge mondklachten, gevoelige tanden of geïrriteerd tandvlees, kies dan voor een milde tandpasta die gericht is op die problematiek. Zijn de klachten ernstig of kom je er gewoon niet uit, vraag dan de tandarts of mondhygiënist om advies.
Of je nu een handtandenborstel, een elektrische of een sonische tandenborstel gebruikt, poets je tanden twee keer per dag gedurende twee minuten. Gebruik dagelijks flosdraad, ragertjes of tandenstokers en hou ook de rest van je mond schoon.
Heel nuttig is het om de achterkant van je tong te reinigen, maar doe dat nooit met je tandenborstel. Die is bedoeld voor hard tandglazuur en niet voor de zachte weefsels van je tong en je tandvlees. Je tong kun je reinigen met een tongschraper of speciale tongborstel.
Om je tandvlees grondig te reinigen kun je na het tanden poetsen spoelen met een goed mondwater. Hieronder verstaan we net als bij tandpasta dat de ingrediënten het natuurlijke evenwicht van de mondholte respecteren en niet verstoren door hun irriterende of verzurende werking.
De mondhygiënist en de tandarts
Ook met de beste tandenborstel en de beste tandpasta is het nog steeds nodig om regelmatig naar de tandarts te gaan voor een controle. Daarnaast is het nodig om één of twee keer per jaar door de mondhygiënist een gebitsreiniging te laten uitvoeren. Hoe goed je ook poetst, er blijft altijd wat tandplak zitten die zich verhardt tot tandsteen. Dit heeft onder andere te maken met de samenstelling van je speeksel. De tandarts of mondhygiënist geeft aan wat voor jou de beste frequentie is.
Bij de tandarts en mondhygiënist ben je eveneens aan het goede adres voor advies over wat de beste tandenborstel is in jouw situatie.
