Slechte adem verhelpen: Bewezen stappenplan.

Hoe verhelp je effectief een slechte adem? De bacterie die een stinkende adem veroorzaakt, heeft de neiging om terug te komen. Dit wordt niet alleen veroorzaakt door een gebrek aan kennis bij patiënten, maar ook omdat veel middelen tegen slechte adem gebruikmaken van verouderde formules die de geur kunnen versterken. Gelukkig bestaan er tegenwoordig bewezen en effectieve behandelingen. In dit artikel delen we handige tips om je slechte adem snel te verhelpen.

Geschreven door
Donna van der Laarse
Laatst bijgewerkt: 01-02-2024

Medisch beoordeeld door
Martin Giniger
Tandarts

Bezoek de tandarts bij een stinkadem

Wanneer iemand met een stinkende adem naar een tandarts gaat, wordt een eenvoudige test gedaan: de patiënt ademt een keer uit via de mond en vervolgens via de neus. Op tien centimeter afstand beoordeelt de tandarts de ademgeur. Als de slechte geur duidelijk uit de mond komt, is dat de oorzaak. Het verbeteren van de gezondheid van het tandvlees of de tong kan dit type halitose gemakkelijk verhelpen (Sunstargum, 2021).

Waar komt een stinkende adem vandaan?

Het hebben van een stinkende adem komt in 90 procent van de gevallen van voedselresten die worden afgebroken door bacteriën. Doordat de voedselresten worden afgebroken, ontstaat een stinkende adem. Er bestaan verschillende soorten slechte adem die door meerdere bacteriën worden veroorzaakt.

Verschillende boosdoeners van slechte adem

De mond is een broedplaats voor bacteriën. Hoewel het vies klinkt, leiden sommige bacteriën tot rotting in de mond. Dit komt door bloed, speeksel en voedselresten in je mond. Wanneer deze stoffen afbreken, ontstaan er zwavelgassen. Deze gassen veroorzaken vaak een slechte adem. Hieronder benoemen we de oorzaken van een slechte adem (Van Dijk, 2011):

#1 Bacteriën spelen een grote rol

Naast zwavelgassen vestigen anaerobe bacteriën zich op plekken in de mond met weinig zuurstof en vocht. Deze bacteriën veroorzaken een stinkende adem en kunnen niet in een zuurstofrijke omgeving overleven. Ze bevinden zich vooral op de volgende locaties (Van Dijk, 2011):

• Parodontale pockets (ruimtes tussen het tandvlees en de tand);
• Tongpapillen (Kleine verhogingen en structuren op je tong);
• Keelamandelen (knobbels aan de linker- en rechterkant achter in de keel).

#2 Stinkende adem door tong

Heb je al een langere tijd last van een slechte adem? Steek om te beginnen dan eens je tong uit, terwijl je in de spiegel kijkt. Zie je een witte aanslag of gele aanslag op de tong? De kans is groot dat dit de oorzaak is van een vervelende mondgeur. Bij 90% van de mensen met een slechte adem is de tong namelijk de boosdoener (Alessandro Villa, 2019).

Vier redenen waarom de tong stinkt (Van Dijk, 2011):

• De tong is bedekt met een ‘harig’ zuurstofarm groep cellen. Dit is een perfecte plek voor bacteriën. Slechte adem-bacteriën houden namelijk niet van zuurstof.
• De tong is relatief droog, bacteriën houden niet van speeksel.
• De ruwe vorm van de tong zorgt ervoor dat mondafval kan groeien. Zo ontstaat een rottingsproces dat een vieze lucht veroorzaakt. De lucht die je ruikt, is waterstofsulfide, een gas dat naar ontlasting ruikt.
• Bacteriën op de tong vermenigvuldigen zich snel en verspreiden zich naar andere delen van de mond, wat zorgt voor meer vieze geuren.

#3 Geen aanslag op de tong, wel een slechte adem?

Als je geen witte aanslag op je tong ziet, ligt de oorzaak van je slechte adem waarschijnlijk ergens anders. Naast de tong kunnen de volgende factoren ook zorgen voor een stinkende adem (Van Dijk, 2011):

• Tandvlees;
• Interdentale ruimtes (ruimte tussen tanden en kiezen);
• Neus;
• Kunstgebit;
• Keelamandelen.

Minder bekende oorzaken van vieze adem

Heb je een slechte adem en herken jij je niet in de eerder genoemde oorzaken uit dit artikel? Dan kan er sprake zijn van een minder bekende oorzaak. Hieronder benoemen we de minder bekende oorzaak van een vieze adem (Aylıkcı BU, 2013):

• Een Zenker divertikel in de slokdarm
  Dit is een bult, met andere woorden een zakje, aan de slokdarmwand. In dit zakje hopen zich etensresten op. Deze kunnen gaan rotten.
• Het volgen van een streng dieet
  Vooral als je een koolhydraatarm dieet volgt, kun je dat merken aan je adem. Als je lijf geen koolhydraten meer krijgt, dan wordt het vet gebruikt om te overleven. Hierbij komen afvalstoffen (ketonen) vrij. Bij het uitademen van ketonen ruik je een vieze lucht.
• Zure oprispingen
  Als je last hebt van zure oprispingen, kan er een slechte adem ontstaan. Een goede oplossing is om drie uur voor het slapen gaan niet meer te eten en te drinken. Eet ook liever meerdere kleine maaltijden, in plaats van één grote en voorkom het gebruik van alcohol, chocolade en koolzuurhoudende dranken. Het bed schuin omhoog zetten kan helpen om terugvloeiing van maagzuur naar de keel tegen te gaan. Nog steeds last? Ga dan naar een arts om de achterliggende oorzaak te onderzoeken.
• Lekkende vullingen en kronen
  Door tandbederf of een harde klap kunnen vullingen en kronen gaan lekken. Hierdoor kan het tandweefsel gaan ontsteken, wat een vieze lucht veroorzaakt. Pijn bij het drinken van koude of warme dranken? Dat kan een signaal zijn dat er iets mis is. Ga hiermee direct naar de tandarts.
• De adem en huid van mensen met diabetes kan naar aceton ruiken
  De vieze lucht ontstaat bij een hoge bloedsuikerspiegel. Het lichaam kan geen suikers – en dus energie – meer uit het bloed halen en gaat vetten verbranden. Daarbij komen afvalproducten vrij, die naar aceton ruiken wat een zoete geur heeft.
• Trimethylaminurie
  Dit is een zeldzame genetische ziekte, die in de medische wereld bekendstaat als het visgeursyndroom. Mensen die eraan lijden hebben een ongewone lichaamsgeur en adem. Er is helaas nog geen goede behandeling voor deze ziekte.
• Vreemd voorwerp in de neus
  Ook kinderen kunnen last hebben van een slechte adem. Vaak wordt dit veroorzaakt door een vreemd voorwerp in de neus.
  

Terug naar inhoud

Agressieve mondspoelingen maken slechte adem erger

Heb jij mondwater in huis? Dan is de kans groot dat je direct aan het verhelpen van jouw stinkadem denkt met behulp van dit middel. Toch is dit niet te adviseren, omdat mondspoelingen meestal agressief zijn. Bij het maken van dit hulpmiddel wordt namelijk vaak geen rekening gehouden met goede en slechte bacteriën.

Dit betekent dat de stoffen die in mondwater zitten dus ook de goede bacteriën dood maken. En laat dit nu juist bacteriën zijn die de mond gezond houden. Bij het gebruik van een mondspoeling smaakt het misschien even lekker fris, maar op de lange termijn zorgen de stoffen in dit soort mondwater juist voor een slechte adem, verkleurde tanden en schimmels.

Belangrijk om rekening mee te houden bij mondspoeling

Onthoud dat veel mondwaters niet alleen chemische stoffen bevatten, maar ook zuur zijn. Slechte bacteriën voelen zich prettig in een omgeving met een pH-waarde lager dan 5,5. Sommige mondwaters hebben een zuurgraad van 4. Deze middelen kunnen een stinkende adem daarmee juist versterken. 

Het gebruik van een mondwater dat veel zuren bevat, tast uiteindelijk het tandglazuur aan. Om dit proces tegen te houden, is het gebruik van één van de best geteste mondwaters verstandig (Wirth et al., 2012).

Chemische stoffen die je beter niet kan gebruiken

Als je een mondwater wilt gaan gebruiken, dan is het ontzettend belangrijk om altijd de ingrediëntenlijst te bekijken. Bevat deze lijst één van de onderstaande stoffen? Wees dan extra voorzichtig (Wirth et al., 2012).

• Alcohol
  Alcohol zorgt voor een droge mond, waarin slechte adembacteriën juist goed groeien.
• Chloorhexidine
  Deze chemische stof irriteert het slijmvlies, verstoort de smaak en verkleurt de tanden.
• Peroxide
  Een chemische stof die een harige tong kan veroorzaken. Een harige tong is een bruinzwart of wit laagje op de tong. Bovendien neemt de groei van schimmels toe dankzij peroxide. Spoelen met 3% waterstofperoxide vermindert wel een vieze geur voor ongeveer drie uur lang, maar hiermee is het vooral een snelle oplossing.
• Hexetidine
  De veroorzaker van een droge mond, smaakverandering en verkleuring van tanden.
• Sodium lauryl sulfaat
  Heb je last van aften in de mond? Dan is het mondweefsel geïrriteerd geraakt door het gebruik van de chemische stof sodium lauryl sulfaat. 
• Parabenen en sacharine
  Twee stoffen die in verband staan met het ontstaan van kanker. Parabenen zijn conserveermiddelen die worden gebruikt in cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten, terwijl sacharine een kunstmatige zoetstof is die wordt gebruikt in voedingsmiddelen en dranken (Cansa, 2013).
• Chloorhexidine
  Kan het mondslijmvlies irriteren, tandverkleuring veroorzaken en de smaak verstoren, omdat deze chemische stof ook de goede bacteriën aanpakt.
• Triclosan
  Een chemische stof die de hormoonhuishouding in de war kan schoppen (Dokter, z.d.).
• Cetylpyridinechloride
  Er wordt gezegd dat het gebruik van cetylpyridinechloride mogelijke bijwerkingen oplevert. Hier is alleen nog geen onderzoek naar gedaan om die bewering te en mogelijke bijwerkingen van cetylpyridinechloride te beschrijven. Risico liever uit de weg gaan? Gebruik dan de natuurlijke producten van UK Organics.

Slechte adem snel verhelpen met dit stappenplan

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Dankzij de bovenstaande tips hebben we nu inzicht in hoe we slechte adem kunnen voorkomen. Maar als je al te maken hebt met een slechte ademgeur en deze wilt verhelpen, heb je gelukkig ook effectieve oplossingen. Hieronder volgen acht tips om een slechte adem te verhelpen die gebaseerd zijn op wetenschappelijke onderzoeken:

Tip 1: Zorg voor een schone tong met de juiste middelen 

Door minimaal twee keer per dag een goede tongschraper te gebruiken, wordt de vieze lucht veel minder. Het vieze laagje op de tong verdwijnt en als bonus vermindert het schrapen ook tandplak. Er zijn veel goede tongreinigers op de markt. Weten welke dit zijn? Bekijk snel de beste tien tongschrapers (Vereycken, 2017).

Tong schrapen met een tandenborstel

Vaak wordt gezegd dat je bij het poetsen ook de tong moet meenemen met de tandenborstel. Een prima gewoonte natuurlijk, maar een tongschraper is het beste, zo blijkt uit meerdere onderzoeken (Vereycken, 2017). Met een tongreiniger in combinatie met een gel, wordt de tong pas echt brandschoon. TUNGKIT en OraPack zijn hiervoor echte aanraders.

Tip 2: Gebruik middelen met actief zuurstof om slechte adem te verhelpen

In plaats van agressieve chemicaliën zoals chloorhexidine en triclosan, wordt nu vaak aangeraden om slechte adem te bestrijden met actief zuurstof, ook wel bekend als active oxygen. Deze aanpak is beter voor de mondgezondheid, in tegenstelling tot stoffen zoals alcohol en cetylpyridiniumchloride, die de natuurlijke balans volledig verstoren. 

Actief zuurstof bestrijdt slechte adem veroorzakende bacteriën direct bij gebruik, zowel bij het spoelen als bij het poetsen, waardoor slechte ademgeur wordt bestreden. Het gebruik van actief zuurstof in ziekenhuizen neemt ook toe vanwege de antibacteriële eigenschappen en dat het beter is voor je lichaam (Da Conceição et al., 2008).

Tip 3: Zorg voor schone amandelen

Amandelen kunnen slechte adem veroorzaken, vaak als gevolg van amandelstenen, die onaangename gele brokjes zijn die zich ophopen in de crypten van de amandelen. Diepere amandelcrypten vergroten de kans op het ontstaan van deze stinkende steentjes, die uit een combinatie van slijm, bacteriën en mondafval bestaan. Deze amandelstenen kunnen met name bij mensen tussen de 18 en 40 jaar leiden tot ademhalingsproblemen (Alfayez et al., 2018). 

Gelukkig zijn er inmiddels producten beschikbaar, zoals het Bergenfeld Tongreinigingsserum, OxyFresh en TonsilFresh-instrumenten, die kunnen helpen om de geur te bestrijden en de vorming van amandelstenen te verminderen.

Tip 4: Voorkom een uitgedroogde mond

Een gezonde adem begint met voldoende speekselproductie. Een droge mond is namelijk de perfecte omgeving voor anaerobe bacteriën, die kunnen overleven zonder zuurstof. Verschillende factoren, zoals praten, roken, alcohol, stress, open mond, snurken en medicijngebruik, kunnen vaak leiden tot monddroogheid.

De meeste mensen ervaren bij het ontwaken uitdroging, omdat de speekselklieren ‘s nachts niet actief zijn. Dit kan leiden tot een onaangename ochtendadem. Gelukkig zijn er ‘niet-bijtende’ middelen beschikbaar die de speekselklieren kunnen stimuleren. Speciale gels creëren een vochtig laagje op de weefsels, waardoor een droge mond wordt verholpen (Zamosky, 2009).

Populaire en goedwerkende middelen tegen een droge mond zijn: 

• RyttPro Mondwater en Tandpasta.
• Rasperry Hydrating Gel
• Oxyfresh mondwater en Super Relief Gel
• Moist-R droge mond tabletten
• Kaux of The Breath Co. Chewing Gum

Terug naar inhoud

Tip 5: Let op je voeding

Sommige voedingsmiddelen kunnen tijdelijke slechte adem veroorzaken. Denk hierbij aan knoflook, ui, kruiden, zuivel, vlees, vis en suikers. Deze voedingsmiddelen bevatten stinkende zwavel en eiwitten die door bacteriën worden omgezet in stinkende geuren. Gelukkig zijn er effectieve oplossingen beschikbaar, zoals St. Sin Anti Garlic Breath Smints en Moist-R drogemondtabletten, die de zwavel afbreken voordat ze de mond verlaten. 

Het is ook belangrijk om na consumptie van deze voedingsmiddelen en dranken, zoals koffie en vruchtensappen, de mond snel te reinigen. Een zure mondholte biedt namelijk een gunstige omgeving voor bacteriën die onaangename geuren produceren (Zamosky, 2009).

Tip 6: Laat tandsteen op tijd verwijderen

Een slechte mondverzorging leidt tot tandplak en tandsteen, irriteert het tandvlees en veroorzaakt bloedingen. Bloedresten en kapot tandvlees bevatten eiwitten die anaerobe bacteriën aantrekken, wat zorgt voor een onaangename ademgeur. Kleine hoeveelheden tandsteen kun je zelf verwijderen met een haakje of ‘stain remover’. 

Een gladde tand trekt minder bacteriën aan dan een ruw oppervlak met tandsteen. Daarbij is professionele tandsteenverwijdering minstens jaarlijks essentieel. Het herstel van tandvleesontsteking wordt versneld door tandsteenverwijdering en foliumzuurrijke producten. Oxyfresh Super Relief Gel, op basis van foliumzuur, versterkt het tandvlees en verwijdert onaangename geuren (Cleveland clinic, 2023).

Tip 7: Zorg voor bacterievrije neuspassages

Een flinke neusverkoudheid of allergie kan de ademkwaliteit enorm verslechteren. Sinusitis en post nasale drip beïnvloeden de luchtwegen, wat ook voor slechte adem kan zorgen. Wanneer er veel neusslijm aanwezig is, wordt het zelfreinigende vermogen van speeksel verminderd. Bacteriën kunnen dan beter overleven en slechte ademgassen uitstoten (Watson, 2023).

Producttip: Het Bergenfeld tongue cleaning serum kan bacteriën in neusslijm verwijderen, zodat ze geen stinkende neusgeur meer kunnen veroorzaken.

Tip 8: Sluit een onderliggende ziekte uit

Een slechte adem wordt vaak veroorzaakt vanuit de mond, maar soms kan een onderliggende ziekte ook de oorzaak zijn. Ziekten zoals diabetes, longziekte en leveraandoeningen kunnen een onaangename adem veroorzaken door een droge mond, wat bacteriële groei in de mond bevordert. 

Deze ziekten resulteren in een zoetere geur in vergelijking met de typische mondgeur van anaerobe bacteriën. Ontstoken amandelen, tandbederf en candida zijn ook mogelijke boosdoeners. Bij twijfel of jij hier last van hebt, is een bezoek aan een arts aan te raden (Cleveland Clinic, 2022). 

Heb je nog meer vragen?

Stuur ons dan een mail naar info@vraagdetandarts.nl. Wie weet behandelen we jouw brandende vraag in ons volgend artikel.

Bronnen

1. Sunstargum.com (2021, August 13). Halitosis (Bad Breath): Definition, Causes and Treatment. Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://professional.sunstargum.com/en-en/news-events/news/halitosis-definition-and-causes.html.
2. Zamosky, L. (2009, December 24). Good solutions for bad breath. Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://www.webmd.com/oral-health/features/got-bad-breath-heres-how-to-cope.
3. Van Dijk, P. (2011, September 7). Uit je mond ruiken. Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://www.henw.org/artikelen/uit-je-mond-ruiken.
4. Villa, A. Bad breath: What causes it and what to do about it. Harvard Health Blog. Geraadpleegd op 10 oktober 2023 van https://www.health.harvard.edu/blog/bad-breath-what-causes-it-and-what-to-do-about-it-2019012115803.
5. Aylıkcı BU, Colak H. Halitosis: From diagnosis to management. J Nat Sci Biol Med. 2013 Jan;4(1):14-23. doi: 10.4103/0976-9668.107255. PMID: 23633830; PMCID: PMC3633265.
6. Wirth J, Kawecki M M, Reeve J, Cunningham C. Can Alcohol Intake from Mouthwash be Measured in Epidemiological Studies? Development and Validation of Mouthwash Use Questionnaire with Particular Attention to Measuring Alcohol Intake from Mouthwash. J Oral Maxillofac Res. 2012 Jul-Sep; 3(3): e1. doi: 10.5037/jomr.2012.3301. PMID: 24422013.  PMCID: PMC3886086.
7. Cansa.org (2013). Algemene Kanker Mites Finaal. Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://cansa.org.za/files/2013/02/KANSA-oor-Algemene-Kanker-Mites-Finaal.pdf
8. Dokter.nu (z.d.). Triclosan. Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://www.dokter.nu/triclosan.
9. Vereycken, S (2015). Waarom we allemaal aan ‘tongschrapen’ zouden moeten doen. Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://www.hln.be/fit-en-gezond/waarom-we-allemaal-aan-tongschrapen-zouden-moeten-doen~a62b59af/.
10. Duarte da Conceição M, Marocchio L S, Tárzia O. Evaluation of a new mouthwash on caseous formation. Brazilian Journal of Otorhinolaryngology. 2008. DOI: 10.1016/S1808-8694(15)30752-7.
11. Alfayez A, Albesher M B, Alqabasani M A. A giant tonsillolith. Saudi Med J. 2018 Apr; 39(4): 412–414. doi: 10.15537/smj.2018.4.21832. PMID: 29619494. PMCID: PMC5938656.
12. Clevelandclinic.org (2022, July 18). Bad Breath (Halitosis). Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/17771-bad-breath-halitosis.
13. Watson, S (2023, January 29). What Is Postnasal Drip? Geraadpleegd op 9 oktober 2023 van https://www.webmd.com/allergies/postnasal-drip.