Of ik soms vroeger gepest was. Dat vroeg een boom van een vent nadat ik hem heel voorzichtig had behandeld. Hij was ooit een keer bij de mondhygiënist geweest en wilde eigenlijk nooit meer terug. Twintig jaar lang had hij zijn tandsteen laten zitten.
Er zat zoveel tandsteen dat ik niet goed kon zien wat nu eigenlijk de situatie was. Röntgenfoto’s wilde hij niet en evenmin verdoving. Ik ploegde me heel voorzichtig door de eerste laag tandsteen heen. Ik wilde hem natuurlijk geen pijn doen want dat was precies waar hij bang voor was. Op twee plekjes gaf hij aan dat het toch gevoelig was waarop ik deze verder vermeden heb.
Zwart stuk
Na een poosje zag ik geen tandvlees waar ik het verwacht had maar een zwart stuk. Was het heel oud tandsteen? Of was het wat anders? “Dat hebben ze al eens proberen weg te halen maar toen ben ik uit de stoel gerend. Ik wil dat je er vanaf blijft.” Okay…dat was duidelijk. Ik zette hem rechtop. Ik zei hem dat hij me eerst aangaf dat hij zijn tanden wilde behouden en dat als we nu niet doorzetten hij uiteindelijk zijn tanden zou kwijtraken. Daarop vroeg hij dus of ik vroeger soms gepest was. Ik snapte zijn vraag niet.
Wat hij bedoelde
Achteraf denk ik dat hij denkt dat ik me wilde afreageren op hem. Dat ik via hem de pesters wilde terugpakken. Dat ik er plezier aan beleef als ik mensen pijn doe. Dat denken wel meer mensen over mondhygiënisten. Dat we masochistisch zijn. Dat je anders niet zo’n vak zou kiezen.
De keuze
Eerlijk gezegd had ik geen idee dat mijn vak zo zou worden zoals het nu is. Ik dacht vooral kinderen tandenpoetsles te geven en niet zoals nu super zware gevallen met parodontitis te behandelen. Ik had geen idee dat tandsteen verwijderen pijn zou kunnen doen. Ook op de kliniek van de studie waren er eigenlijk geen mensen waarbij de behandeling pijn deed. Zij kwamen daar ook al jaren en jaren en hadden ook geen ernstige problemen (meer).
Realiteit
Pas tijdens mijn eerste echte werkdagen kwam ik er achter dat het lang niet allemaal zo rozengeur en maneschijn was. Sowieso leek de tandarts al geen idee waar ik voor opgeleid was en ik moest maar zien wat ik deed met de door hem verwezen patiënten. Mensen die nog nooit van een tandenstoker hadden gehoord, laat staan van tandplak en tandsteen. Door de mate van ontsteking en slijtage hadden sommigen super gevoelig tandvlees en gevoelige tanden. Ik snapte nu ook waarom ik had leren verdoven…
Pijn is fijn?
Nee, het is niet fijn om mensen pijn te doen. Vanaf het begin heb ik mezelf getraind om op zo’n manier te behandelen dat het haast ongevoelig is. Soms fijn, zelfs. En toch is het soms gewoon echt niet prettig. Zeker als je er compleet gespitst op bent dat iets pijn zou kunnen gaan doen en je nare ervaringen achter de kiezen hebt. Voorzichtig behandelen kost veel energie en gaat niet zo snel. Hoe langer dat ik er over doe, hoe meer geld het de patiënt kost. Bovendien wil je wel dat het echt goed schoon wordt. En zachte heelmeesters maken stinkende wonden.
Bloed moet
Dus soms kom ik er niet onderuit dat een patiënt iets voelt. Dat wil niet zeggen dat je er plezier in hebt om iemand te pijnigen. Je wilt simpelweg dat de situatie in de mond gezond wordt. En nee, ik trek niet bleek weg als ik bloed zie. Het menselijk lichaam vind ik super interessant qua weefsels en structuren. Maar mij hoef je niet voor mijn plezier naast een tandarts te zetten die een kies eruit trekt. Dat trek ik dan weer niet…
Wie mooi wil zijn…
Dus wat ik wil zeggen, is dat we echt het beste met je voor hebben. Iemand pijn doen bezorgt ons ook de nodige stress en het voelt alsof je tegen je natuur in gaat. Maar soms moeten we wel, zeker als je geen verdoving wilt. Omdat we anders je doel niet bereiken, zoals gebitsbehoud of een gezonde mond.
Op de knieën
Ik heb zelfs eens op mijn knieën op de grond gezeten voor een patiënt. Ze gaf aan dat ze het niet prettig vond om haar hoofd een beetje opzij te houden. Ik kon haar kiezen echter niet meer zien. Alleen als ik heel krom ging zitten, maar ja…dan kreeg ik pijn in mijn rug. Eigenlijk hebben vrijwel alle behandelaren pijn in hun nek, armen of rug doordat ze zich aanpassen aan hun patiënten. Doordat de mevrouw weigerde haar hoofd iets van me af te wenden, ben ik maar op de grond gaan zitten…
Vragen staat vrij
Ben je er toch niet zo zeker van of jouw tandarts of mondhygiënist geen masochist is? Vraag het dan gewoon. Niet op een indirecte manier en ook niet op een beschuldigende manier. Vraag bijvoorbeeld op rustige wijze hoe het voor de behandelaar is om je pijn te doen. Of er een oplossing kan komen voor jouw pijn zonder dat het ten koste gaat aan de kwaliteit van de behandeling.
