Diep zuchten….heel diep zuchten, moest ik toen Sylvana Simons van BIJ1 zei: “Negen van de tien keer liggen de mondproblemen niet aan het tandenpoetsen.” Ze vond dat Rutte de burger te veel verantwoordelijk hield voor het hebben van mondproblemen. Het leek erop dat Simons vond dat gebitsproblemen niet te voorkomen zijn.
Rutte zei hierop dat inderdaad niet elk mondprobleem komt doordat er slecht gepoetst zou worden. Dat klonk al wat genuanceerder en het klopt. Niet alle ellende wordt door een gebrek aan tandenpoetsen veroorzaakt. Ik ken ook patiënten die bijzonder goed poetsen en toch nog weleens een gaatje hebben of waarbij de tandvleesontsteking maar niet weg wil gaan. Zij zouden wel nog meer problemen hebben als ze slecht zouden poetsen.
Poets je echt zo goed?
Bij dit soort problemen is het noodzaak om even verder te kijken. Het eerste dat ik vaak bekijk, is of die mondhygiëne wel echt zo goed is. Vrijwel iedereen vindt namelijk van zichzelf dat hij goed poetst. Dat kan dus een flinke blinde vlek zijn. Daarom bekijk ik de mate van tandplak en vraag ik welke tandenborstel er gebruikt wordt en hoelang een poetsbeurt duurt. Kijkt iemand wel in de spiegel tijdens het poetsen? En als hij in de spiegel kijkt, heeft hij dan zijn bril wel op? Soms blijkt serieus dat iemand in het donker poetst en met de hand zodat zijn partner niet wakker wordt. Of door het huis wandelt en de afwasmachine uitpakt tijdens het tandenpoetsen. Welke beweging wordt er met de tandenborstel gemaakt? Wordt ook dat ene plekje waar die wang zo onhandig overheen hangt wel meegepakt? Na enig speurwerk komen we vaak nog wel iets tegen dat verbeterd kan worden.
Niet alleen tandenpoetsen
Naast twee keer daags twee minuten tandenpoetsen zal er ook nog tussen de tanden moeten worden gereinigd. Nog steeds weten heel veel mensen dit niet of het raakt maar niet hun systeem. Of ze gebruiken totaal ongeschikt materiaal voor hun gebit. Zo zijn er ook mensen die een willekeurige tandpasta uit het schap hebben getrokken en deze niet voor hen geschikt is.
Wat speelt er nog meer?
Wat nou als die mondhygiëne echt perfect is? Nou, dan ga ik nog verder kijken. Zijn er soms (onbehandelde) ziektes die meespelen? Medicijnen? Hormonen? Stress? Voeding? Overbelasting? Roken? Alcohol? Slecht slapen? Het is een grote puzzel die opgelost moet worden. Zeker voeding heeft de laatste tijd mijn aandacht. Ook hierbij geldt opnieuw dat mensen denken dat ze gezond eten, maar dat er vaak iets verbeterd kan worden. Gisteren sprak ik nog een patiënt die in volle overtuiging icetea dronk. Ze dacht dat het gezond was. Zo vergeten mensen vaak zelf dat ze bepaalde gewoontes hebben. Koffie met suiker, bijvoorbeeld. De kantoorklerk drinkt het aan de lopende band maar staat er niet bij stil. Zo worden er ook medicijnen al sinds jaar en dag gebruikt uit gewoonte terwijl ze helemaal niet meer nodig blijken te zijn. Of wordt er citroenwater gedronken op de nuchtere maag en daarna flink tandengepoetst. Allemaal met de beste bedoelingen maar het kan meer kwaad dan goed.
Stress
Ook stress is vaak een grote speler. Niet alleen brengt stress de weerstand omlaag maar wordt er bij stress soms het een en ander vergeten. Of wordt er door stress meer gerookt dan iemand dacht of wordt er nagel gebeten, getandenknarst, te hard gepoetst, te ongezond gegeten…noem het allemaal maar op.
Je kunt er zelf wat aan doen
Door goed na te gaan waar mondproblemen nu werkelijk vandaag komen, kunnen de problemen een halt toegeroepen worden. Dat inzicht kan je gegeven worden zodat je actie kunt ondernemen. Dus nee, tandenpoetsen is soms niet het probleem, maar vaak wel iets anders dat met gedrag te maken heeft. Iets wat je zelf kunt veranderen. Iets waar je dus wel zelf verantwoordelijkheid over kunt gaan dragen. Dus dat er bij 9 op de 10 mensen de gaatjes zomaar uit de lucht komen vallen, is simpelweg niet waar. Dat ze zorg nodig hebben, is helemaal waar. Dat mensen het soms moeilijk of niet kunnen betalen, klopt ook. Dat we door de mond te behandelen op goede algehele conditie kunnen komen, lijkt me ook. Juist omdat je de levensstijl aanpakt. Niet omdat je een gaatje vult.
Vergoeding
Ik weet bijna zeker dat ik de uitspraak van Simons terug ga horen in mijn stoel. Ik moet haar uitspraak om gaan buigen. Jammer, want ik vind het top dat ze politica is geworden. Ze heeft een boodschap en daar mogen we de oren voor openen. Ik hoop dat ze zich de volgende keer beter laat informeren zodat ik haar niet meer de oren hoef te wassen. Ik hoop ook dat ze de mondhygiënist bezoekt of gaat bezoeken. Misschien heeft ze zelf als kind een slechte start gehad. Dan loop je inderdaad steeds maar achter de feiten aan. Daarom pleit ik voor een mondhygiënist die al voor de geboorte met de aanstaande ouder(s) om tafel kan gaan. Maak daar maar eens geld voor vrij in plaats het alleen maar te hebben over mondzorg in de basisverzekering. Ik vrees namelijk dat als dit gebeurt het juist een heel karig pakketje wordt en ook nog het eigen risico gaat gelden.
