Eigenlijk het meest moeilijk te bespreken onderwerp in mijn praktijk kamer.. roken
Wanneer een patient voor de eerste keer binnenkomt bij een algemene tandartspraktijk krijgt hij of zij meteen een aantal vragenlijsten toegeschoven.
De gezondheidsvragenlijsten zijn voor ons belangrijk zodat we met diverse zaken rekening kunnen houden.
Welke ASA gezondheids score heeft een patient? Is die gezond of juist helemaal niet? Moeten we opletten met het geven van verdoving bijvoorbeeld.
Een andere vraag in deze lijst is ook of mensen roken ja of nee en dat wil ik in deze blog verder toelichten
Nooit eerder heb ik in al die jaren blog schrijven dit onderwerp aangekaart. Het is een lastig onderwerp merk ik.
Patiënten doen er altijd een beetje makkelijk of licht over, na 1 keer het roken te hebben besproken durven wij behandelaars het vaak niet meer opnieuw op tafel te leggen, want de patiënten weten het zelf ook wel dat ze moeten stoppen met roken..
Toch is er laatst een oproep gedaan namens longartsen en ziekenhuizen met de vraag of wij tandartsen en mondhygienisten dit onderwerp niet vaker kunnen bespreken in de praktijk.
Wij zien de mensen immers vaker dan dat mensen met hun rookprobleem naar een huisarts toestappen. En wanneer de longarts het rookprobleem moet bespreken is het vaak al te laat en zijn de lichamelijke problemen al aanwezig.
Toch vinden veel mondhygienisten het lastig om dit onderwerp te bespreken met hun patiënten. Zo is er onlangs door Tasforce Rookstopzorg een vragenlijst verspreid onder de leden van NVM mondhygienisten en is er een peiling gedaan.
Er is altijd een groep mondhygienisten die aangeeft het stoppen met roken helemaal niet te bespreken met hun patiënten. Maar een groot deel geeft aan het erg moeilijk te vinden om het er over te hebben. Want ze zijn bang dat het de behandelrelatie schaadt, want wij wijzen al vaker met ons vingertje als het gaat om gedragsverandering. Andere geven aan dat het hun waarschijnlijk toch niet lukt om de patiënten te laten stoppen met roken en andere vinden dat het niet hun taak is om daar iets over te zeggen.
Wat is de relatie van roken en de mondgezondheid?
Ooit bij een cursus over tandvleesproblemen vertelde een hoogleraar dat bij iedere inhalatie van een sigaret er een proces ontstaat in de mondholte. Zo zei hij dat er wel 26 verschillende chemische reacties en stoffen ontstonden in de mond die voor problemen konden zorgen.
Nicotine of teer was daarin niet eens de meest chemische stof gek genoeg!
Zo kon er ook aceton ontstaan wat wij vrouwen natuurlijk goed kennen van het verwijderen van nagellak.
Dit is mij altijd zo bij gebleven, hij zei ook dat de sigaretten en tabakswaren van nu niet meer te waren vergelijken met de tabakswaren van bijvoorbeeld 20 jaar geleden.
Er werden zoveel chemische stoffen aan toegevoegd om je nog sneller weer die drang naar nicotine te geven dat de kwaliteit ervan ook drastisch is verlaagd.
Door het proces wat zich in de mond afspeelt is er een grotere kans op mondkanker, mondschimmels, blaarvorming, tandvleesproblemen en een droge mond.
Ook wondgenezing is veel minder goed doordat de doorbloeding minder is geworden.
Rokers op jonge leeftijd
Ik zie veel jongeren in de stoel die roken, blowen of fapen.
Vaak zie ik als eerste in de mond de aanslagvorming aan de binnenkant van het gebit.
Een bruin/zwarte afzetting die zich op de tanden vormt die vaak lastig en hardnekkig van aard is.
Ook zie je dat tandvlees vaker ontstoken is. Tandvlees gaat bloeden, is gezwollen en voelt pijnlijker aan. Sommige geven aan een droge mond te hebben de dag na een avondje op stap en veel gerookt te hebben.
Volwassen rokers
Bij jarenlang roken zie ik natuurlijk veel meer in de mond gebeuren.
Tanden en kiezen verkleuren blijvend, niet alleen de afschraapbare aanslag-laag is aanwezig maar de donkere/ gele of bruine verkleuring gaat dieper. Tanden krijgen een blijvend grauwe en gelere kleur.
De kans op gaatjes neemt toe omdat de mond over het algemeen droger is.
Ook de kans op een droge mond neemt tevens toe met alle klachten van dien.
Maar het grootste probleem speelt zich af in het parodontium, dit zijn alle omliggende weefsels rond een tand of kies.
Zo zie je in het ergste geval het ontstaan van pockets daarbij breekt het kaakbot langzaam af en ontstaat er een meetbare ruimte tussen het tandvlees en de tandwortel.
Wanneer je niks doet aan dit mondprobleem is de kans op het verliezen van de tand of kies aanwezig.
Implantaten zijn een contra indicatie!
Wanneer mensen roken is het eigenlijk niet verstandig om een implantaat te laten plaatsen. Wegens de slechte doorbloeding in het parodontium zal de wondgenezing minder zijn en is er een kans dat het implantaat niet vastgroeit in het kaakbot. Ook is een verhoogde kans op het eerder uitvallen van een implantaat.
Stoppen met roken
Omdat de tabakswaren extra stoffen bevatten die ervoor zorgen dat je verslaafd blijft is het gewoon extra moeilijk om ermee te stoppen.
Ik zie dat mijn patiënten langduriger gestopt zijn wanneer zij met hulp zijn gestopt. Dat wil zeggen via medicatie of speciale poli’s in het ziekenhuis.
Ook is er inmiddels een speciale telefoonlijn beschikbaar waarvoor je mondhygieniste de aanmelding kan doen. Dan kan je stoppen en krijg je telefonische ondersteuning op met mentale vlak. Naar mijn inzien een grote stap want alleen via de tandarts, mondhygienist of huisarts is lastig.
