Wat is (mond)gezondheid?

Mondhygiënisten en tandartsen vinden het steeds belangrijker om je mond gezond te houden. Maar wat is dat nou eigenlijk, gezond? Betekent dat je tanden geen tandbederf hebben en dat je tandvlees niet bloedt? Betekent dat je geen tandpijn hebt? Of betekent het dat je lekker kunt eten, kunt zoenen en praten. Je zal waarschijnlijk van een tandheelkundige een ander antwoord krijgen dan van een patiënt. Voormalig huisarts Machteld Huber vroeg aan 2000 mensen wat zij verstaan onder gezondheid.

Wat vind jij?

Het gaat mensen niet alleen om hun lichamelijke gezondheid. Het wordt veel breder getrokken. Het gaat erom dat jij je gezond en energiek voelt op de manier die bij jou past. Uiteindelijk zijn er 6 pijlers die mensen allemaal heel erg belangrijk vinden. Misschien kan je eens nagaan of dat voor jou ook telt. De pijlers zijn:

• Lichaamsfuncties – Ik voel me gezond en fit
• Mentaal welbevinden – Ik voel me vrolijk
• Zingeving – Ik heb vertrouwen in mijn eigen toekomst
• Kwaliteit van leven – Ik geniet van mijn leven
• Meedoen – Ik heb goed contact met andere mensen
• Dagelijks leven – Ik kan goed voor mezelf zorgen

Wat heeft dat met je mond te maken? 

Dat je mond een lichaamsfunctie heeft, dat is wel duidelijk. En hoe zou je je voelen als je wist dat je mond niet gezond is? Als je wist dat je op het punt staat om je tanden te verliezen? Dat heeft te maken met je mentaal welbevinden, met het vertrouwen in de toekomst en je kwaliteit van leven. Hoe zou je het vinden als je afgewezen wordt omdat je adem stinkt? Hoe zou je je voelen als je zelf vind dat je niet goed je tanden (meer) kan poetsen? Wat zou je ervan vinden als je kunstgebit los kan floepen? En wat als je tanden zo geel zijn dat je geen fotomodel kunt worden? Zo kan ik je nog een hele hoop vragen stellen die allemaal de zes pijlers raken. 

“Nergens last van.”

Dat mensen hier niet zo snel bij stilstaan, merk ik als mensen me zeggen dat ze ‘nergens last van hebben.’ Hiermee bedoelen ze dat ze geen pijn ervaren. Maar gezondheid gaat dus veel verder dan de afwezigheid van een ziekte of pijn. Om daadwerkelijk achter een zorgvraag te komen, moet ik soms scherpe vragen stellen.

Online vragenlijst

Als je thuis zelf al wilt nagaan hoe het met jouw gezondheid zit, dan kun je daar vragenlijsten voor invullen. Deze zijn online te vinden en zijn gesplitst in volwassenen, kinderen en jongeren. Ben je niet zo goed in lezen? Dan is er een speciale vragenlijst voor laaggeletterden. 

Je krijgt dan een volledig beeld met hoe het nu eigenlijk met je gaat. Je kunt dan veel beter een antwoord geven op de allereerste vraag die een tandarts of mondhygiënist aan je vraagt: “Hoe gaat het met je?” Zo kunnen zij je veel beter helpen. Ik kan dan ook veel beter begrijpen hoe iets in je mond is ontstaan. Het helpt me een gepast behandelplan voor je op te stellen.

Een voorbeeldje…

Als je tandvlees ineens super ontstoken is, dan is het eerste waar we naar kijken hoe je plakverwijdering is. Mocht er veel plak zitten, dan zou ik al snel kunnen denken dat je niet snapt hoe je het schoon zou moeten houden. Maar dat weet jij wel, want dat is je eerder gewoon wel gelukt. In plaats van je lastig te vallen met een poetsinstructie, is het beter om te kijken waarom het dit keer niet zo schoon is. Bijvoorbeeld omdat je niet lekker in je vel zit. Op dat moment kan ik beter met je praten waarom het niet zo goed met jou zelf gaat. Of misschien ben je ontzettend druk met mantelzorgen en bij je jezelf aan het verwaarlozen. Er kan dus een hele wereld achter je verslechterde poetsen zitten. 

Goedkoper en minder tijd

Door me echt te verdiepen in jou, kan het zijn dat je mondgezondheid eigenlijk helemaal niet iets is wat ik in mijn eentje kan oplossen. Het kan zijn dat ik je huisarts moet inschakelen, een sociaal maatschappelijk hulpverlener, een dietist, een logopedist of andere (para)medici. Door goed samen te werken, kunnen we je echt helpen zonder dat je voor dubbele kosten komt te staan.

Focus

Als je de vragenlijst invult dan krijg je per pijler 7 stellingen die je kunt beantwoorden. Als dat klaar is, krijg je een spinnenweb te zien. Deze kun je uitprinten en meenemen naar je behandelaar. Je kunt ook alvast bedenken met welke pijler jij het liefste aan de slag zou willen gaan. Het maakt niet uit welke je kiest. Het leuke is dat welke pijler je ook aanpakt, je hiermee de andere pijlers vaak ook aanpakt. De vragenlijsten zijn te vinden via de website mijnpositievegezondheid.nl . 

Gelukkig!

Het zou voor mij als behandelaar echt heel waardevol zijn als je dit meeneemt. Denk vooral niet dat het vreemd zou zijn, of zo. Als mondhygienist wil ik je namelijk zo goed en zo snel mogelijk helpen. Je maakt mij op jou beurt mij gelukkig (en dus gezond!) door je goed van dienst te kunnen zijn.