Het lijkt allemaal een stuk makkelijker.. de verzorging van de mond zonder tanden.
Vaak hoor ik patiënten roepen wanneer ze het ene mondprobleem na het andere ondergaan, trek liever alles er maar uit!
Toch is een mond zonder eigen dentitie niet altijd per definitie zorgeloos en ook de endentate mond heeft zo zijn verzorging nodig.
Omdat we het eigenlijk altijd hebben over de mond met tanden, leek het me leuk om juist uit te leggen hoe belangrijk het ook is om de mond te verzorgen wanneer er geen eigen tanden meer zijn.
Een lege mond
Wanneer er zich in de mond helemaal geen gebitselementen meer aanwezig zijn spreken we van edentaat.
Meestal zijn alle tanden, kiezen en wortels verwijdert en heeft zich daarover weer een mooie laag tandvlees gevormd.
Toch is het heel belangrijk om deze lege mond ook te verzorgen.
De plaque zal zich ook vormen op bijvoorbeeld de tong en de orale mucosa ( denk aan het zachte weefsel aan de bovenkant van het verhemelte.)
Waneer je dit weefsel niet reinigt met bijvoorbeeld een gaas of zachte borstel kan er zich een nare mondgeur ontwikkelen.
Ook voor de doorbloeding van deze weefsels is het goed om dit savonds voor het slapen gaan zachtjes te masseren.
Een spoelmiddel met verzorgende ingrediënten kan de mond verzachten wanneer het geïrriteerd is geraakt door het vele dragen van de prothese.
Wanneer de tandarts heeft besloten om nog enkele wortelresten te laten zitten voor extra houvast van de prothese is het aan te raden deze twee keer per dag met een zachte tandenborstel te poetsen met een normale tandpasta.
Een tong reinigen is erg belangrijk ter voorkoming van een slechte adem. Op de tong kunnen zich anders zwavelproducerende bacteriën nestelen in de achterste papillen en deze kunnen erg stinken!
Een kunstprothese en de verzorging van de kunstprothese
Vroeger dacht men dat het afdoende was om de prothese in een bakje water te bewaren met een prothese tablet. Dit bruistablet zou het vuil eraf weken in de nacht, echter is gebleken dat het wegleggen van een kunstprothese in water een vieze smeerlaag zou maken op het materiaal die in de mond zou kunnen zorgen voor mondschimmels.
De nieuwe techniek van het goed opbergen voor de nacht is de prothese helemaal schoonmaken met een prothesereiniger als bijvoorbeeld Eczoym en een speciale borstel.
Deze prothese tandenborstels zijn een stuk harder en hebben speciale formaten zodat je beter in de randjes en richeltjes kan schoonmaken.
De prothesereinigers hebben een zachtere formule ten op zichte van een gewone tandpasta.Zo weten we uit jarenlange studies dat het poetsen met een gewone tandpasta krassen kan maken op het prothesemateriaal. Hierdoor zullen er nog sneller bacteriën en vuil gaan hechten op de prothese.
Ook hebben de prothesereinigers een antibacteriële stof erin zodat het hygiënisch schoongemaakt wordt ten op zichte van bijvoorbeeld alleen schoonmaken met handzeep of groene zeep.
De fijn smaak zorgt er tevens voor dat het de volgende keer prettiger is om de prothese in te doen.
Voor de echte tandpasta liefhebbers is het tegenwoordig ook in een speciale pasta formule zodat het lijkt alsof je de prothese poetst met normale tandpasta.
Waarom snachts uit doen?
Deze vraag wordt nog altijd veel gesteld en ik snap heel goed dat mensen het een ding vinden om de prothese uit te doen. Mensen voelen zich onprettig en willen vaak voor het aanzicht naar hun partner toe liever niet in bed verschijnen zonder kunstprothese.
Toch is het heel verstandig om deze in de nacht uit te doen. De mondslijmvliezen moeten ook kunnen rusten zeg ik wel eens. De hele dag heeft de prothese een verstikkende werking en wanneer hij snachts uit gedaan wordt kan het allemaal tot rust komen.
Ik zie vaak hele afscheidingen in het mondslijmvlies waar de prothese normaliter zit.
Implantaten onder de prothese
Tegenwoordig zie je veel mensen kiezen voor een klik-prothese, deze kunstprothesen zitten vast in de mond op een implantaat gedragen constructie.
Dit kan door middel van losse implantaten waar een soort van drukknopje zit bevestigd in de prothese of het kan door middel van een steg. Twee impantaat schroeven in de onderkaak waar een soort stangetje op bevestigd zit. In de prothese zitten dan speciale verankeringen die hierop te klikken zijn.
Mensen zijn vaak enorm tevreden met deze klik systemen omdat de prothesen altijd goed vast blijven zitten.
Een steg kan net als ondertanden ook een bron zijn van tandplak. De tandplak kan ook weer worden omgezet tot tandsteen wat uiteindelijk ontsteking kan veroorzaken aan het tandvlees rondom de implantaten. Het is dus ook erg belangrijk om zowel de implantaten als de steg goed schoon te maken.
Dit kan je doen door met een zachte tandenborstel te borstelen, bij voorkeur met de hand omdat sommige elektrische tandenborstels zo hard kunnen trillen wat dan weer schade aan de verankering van het implantaat kan veroorzaken.
De steg zelf kan je goed reinigen aan de zij en onderkant met een grote dikke rager.
Mondschimmel
Waneer je een uitneembare voorziening onvoldoende schoonmaakt kan dit voor problemen in de mond zorgen maar kan je ook last krijgen van terugkerende uitgescheurde mondhoeken.
Vaak zijn de mondhoeken licht open en zie je vurige huid die niet snel wil genezen.
Dit probleem kan worden veroorzaakt door onvoldoende hygiene en kan ontstaan door een mondschimmel.
Wanneer je hier last van hebt kan je naar de huisarts gaan en die zal vaak een speciale anti- schimmel zalf voorschrijven. Met deze zalf moet je lang door blijven smeren totdat de klachten helemaal weg zijn en is het ook belangrijk om de prothese grondig te reinigen.