Na jarenlang praten en regelen was het vorige week dan eindelijk zover! Ik heb 16 kinderen en hun ouders op een ochtend geholpen zonder dat er een tandartsstoel aan te pas kwam. Waar ik was? Op het consultatiebureau, midden in de schoolvakantie. Hierdoor zag ik niet alleen kinderen van 0-4 jaar maar ook hun oudere broers en zussen. De bijvangst, zal ik maar zeggen.
Niet normaal
Vrijwel alle kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar komen naar het consultatiebureau. De gang naar mondzorgpraktijk in deze leeftijd is een stuk minder normaal. Helaas zijn gaatjes dat haast wel, zou ik bijna zeggen. Vlak na doorbraak van het melkgebit kunnen er snel gaatjes ontstaan. Bijvoorbeeld doordat er een flesje mee naar bed gaat. Door kiespijn kunnen kinderen zich minder goed ontwikkelen.
Kiespijn stoplicht
Niemand wenst zo’n klein kindje die ondragelijke kiespijn zeker niet omdat ze nog te klein zijn om te begrijpen dat ze kiespijn hebben en vaak kunnen ze het ook niet goed aangeven. Je kunt het alleen aan gedrag herkennen, maar hoe je dit als ouders kunt doen, is vaak onbekend. Tandarts Kouwenberg heeft hiervoor het kiespijn stoplicht ontwikkeld. Je let hierbij op of je kindje het eten afbijt met de kiezen in plaats van de voortanden. Je kindje doet dit als er iets mis is met de voortanden. Normaal gesproken happen we namelijk eten met onze voortanden af. Als er iets mis met de kiezen is, kan het zijn dat je kindje moeite heeft met kauwen en bijvoorbeeld maar aan een kant kauwt. Het kan ook gaan huilen bij het eten of zelfs bij het idee dat het moet gaan eten. Tijdens het eten kan de peuter naar de wang grijpen.
Laat maar zitten
Een ander signaal van kiespijn is klagen tijdens het tandenpoetsen. Maar ja, kinderen klagen wel vaker als ze moeten tandenpoetsen. In het begin vinden ze het vaak nog leuk, maar zeker in de nee-fase kan het een heel gevecht worden. Ouders die in de ochtend een race tegen de klok hebben en die in de avond bek af zijn is het tandenpoetsen bij hun kinderen niet perse het favoriete dagonderdeel. Een kind wat dan ook nog tegengas geeft, is dan niet bepaald handig of goed voor het humeur. De ouder kan ontmoedigt raken en denkt dan…: “Laat maar zitten.” Volkomen begrijpelijk maar hier gaat het natuurlijk wel mis.
Hou het positief
Soms ontkom je er niet aan om je kind in de houtgreep te nemen. Maar waar ik eigenlijk naar toe wil, is dat het tandenpoetsen juist iets positiefs blijft. Zowel voor de ouder(s) als voor het kindje. Van tandenpoetsen word je lekker wakker, word je fris, zie je er knapper uit en ruik je lekker. Zonder tandenpoetsen de deur uit gaan, zou ondenkbaar moeten worden. Net zo goed dat je niet zonder schoenen de deur uitgaat. Het zal zo’n ingesleten gewoonte moeten zijn dat je er niet eens meer bij hoeft te nadenken om het te doen. Een gewoonte waarvan je kunt genieten.
Vrolijke snoet
Hoe moeilijk het ook is, je zal als ouder(s) je vrolijke snoet op moeten zetten bij het tandenpoetsen. Je zal merken dat je dan rijkelijk beloond wordt. Jouw vrolijkheid is besmettelijk. En als is het dan misschien twee seconden gezellig…dat zijn dan toch twee hele secondes! Twee secondes waarbij je kindje meewerkt. Hier mag je een heel dik compliment over geven. Wedden dat er dan morgen dan drie seconden een topsfeer is? Probeer alle positieve dingen te zien (gedrag van je kindje dat helpt) en benoem deze ook meteen.
Kiezen
Kindjes die al snel ‘nee’ roepen als het tijd om te poetsen is, kan het helpen om een keuze te geven. Hiermee hou je ze wel een beetje voor de gek, want de uitkomst zal voor jou netto hetzelfde moeten zijn. Je zegt dan niet dat het tijd voor tandenpoetsen is, maar je vraagt bijvoorbeeld: “Wil je de tandpasta vasthouden tijdens het tandenpoetsen of de handspiegel?” Of: “Wil je de handtandenborstel of de elektrische?” Of: “Zal ik jou eerst poetsen of doe je het eerst zelf?” Het kind is dan in zijn hersenpan druk bezig met die keuze en zal dan minder snel aan de optie van ‘nee’ roepen denken.
Uitblinkers
Op het consultatiebureau checken we bij de ouders wanneer het tandenpoetsen precies stroef verloopt. Dit is de Uitblinkers methode en deze is opgezet door een kindertandarts, door psychologen en wetenschappers. Vaak poetsen we samen op een makkelijke manier het kindje, geef ik tips en ondertussen kan ik dan een controle uitvoeren. Ook hierbij houden we het positief. Het heeft geen enkele zin om ouders vermanend toe te spreken, op de vingers te tikken of te veroordelen. We proberen enkel te helpen. En heel vaak hoeven we alleen maar een vraag te stellen om ouders even na te laten denken over hun eigen oplossing. Want de meeste ouders weten echt wel hoe ze het zelf kunne oplossen maar hadden er simpelweg nog even niet bij stilgestaan.
Ik vond het echt een topdag. Ik vond het heerlijk om al dat kleine spul te zien en heel fijn om rustig in gesprek te gaan met de ouders. Ik kijk nu al uit naar de volgende keer!
