Parodontitis: Oorzaken En Tips

Parodontitis voorkomen en behandelen

Heb jij wel eens gehoord van de tandvleesaandoening parodontitis? En weet je of jij er last van hebt? Je denkt misschien dat er tijdens de halfjaarlijkse controle alleen wordt gekeken of je een gaatje hebt, maar dat is niet het geval.

De tandarts kijkt ook naar de situatie van het tandvlees. Jouw tandvlees is namelijk de basis, het fundament, van je gebit. Het fundament is belangrijk, want wat moet je met mooie vullingen of kronen als je tanden en kiezen los komen te staan en er uit vallen? Vergelijk het maar met een huis. Dat bouw je ook niet op drijfzand. 

Van gezonde basis naar ontsteking

Een slecht fundament ontstaat onder andere door ontstekingen van het tandvlees. In de gezonde situatie is het tandvlees mooi roze van kleur. Het ligt strak tegen de tanden en kiezen aan en tussen de tand en de tandvleesrand is een ruimte van maximaal 3 mm aanwezig.

Ontstoken tandvlees daarentegen is vaak rood, slap en gezwollen, het bloed makkelijk bij het poetsen of zelfs bij het eten. We spreken nu van gingivitis, een ontsteking van het tandvlees.

Deze ontsteking kan zich ook uitbreiden naar het kaakbot en het tandvlees trekt mogelijk terug. Dan is er sprake van parodontitis en ook een vieze smaak of een slechte adem kunnen duiden op parodontitis.

Parodontitis geeft zelden pijnklachten, waardoor je niet in de gaten hoeft te hebben dat er iets aan de hand is. Toch heeft 10-15% van de Nederlanders ernstige parodontitis en 50% heeft enige vorm van parodontitis.

Wat zijn de oorzaken van gingivitis en parodontitis?

• Tandplak is de meest bekende oorzaak. Ontstekingen kunnen ontstaan als reactie op bacteriën die zich in tandplak bevinden. Tandplak is het wit/gelige laagje dat je misschien wel eens op je tand of langs de tandvleesrand hebt zien zitten. Deze plaque wordt heel de dag door aangemaakt en het bestaat niet alleen uit bacteriën, maar ook uit voedselresten en stoffen uit het speeksel. Deze plaque zorgt voor een ontsteking in de rand van het tandvlees (gingivitis). In de mond zitten ontzettend veel bacterien, dus de kans is groot dat je ergens een kleine ontsteking hebt. 
• Roken is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van parodontitis. 
• Een tekort aan bepaalde vitamines en mineralen spelen ook een rol bij het ontstaan en oplossen van ontstekingen. De belangrijkste zijn vitamine C, vitamine D, magnesium en zink.
• Chronische psychische of emotionele stress. Stress is niet per se slecht, want het zorgt namelijk ook voor groei. Maar chronische of negatieve stress heeft een directe invloed op het immuunsysteem, wat kan lijden tot meer ontstekingsactiviteit en versnelde botafbraak in het geval van parodontitis.
• Een virus- of schimmelinfectie gaat vaak gepaard met tandvleesontstekingen.
• Allergische reacties op tandpasta, mondspoelmiddel, voedingsmiddelen of tandheelkundige middelen kunnen ook voor bloedend en ontstoken tandvlees zorgen.
• Welvaartsziekten, zoals hart- en vaatziekten en diabetes type 2 hebben een directe relatie met gingivitis en parodontitis.
• Het gebruik van medicatie kan negatieve bijwerkingen hebben op onder andere de speekselklierfunctie. Ook hebben ze mogelijk effect op de situatie van de gingiva (tandvlees) en op het immuunsysteem.

Parodontitis in relatie met je gezondheid

Waar hecht jij veel waarde aan? Zie jij de toekomst voor je met een gezond gebit? Of wat vind je van gezonde bloedvaten? In beide gevallen is het raadzaam om  goed voor je mond te zorgen. Een gezond gebit en een goede gezondheid hebben namelijk een relatie met elkaar. 

Het meest bekende gevolg van parodontitis is los staande tanden en kiezen, waardoor tanden en kiezen verloren kunnen gaan. Maar naast het verlies van tanden en kiezen, zijn er ook relaties aangetoond tussen parodontitis en de algemene gezondheid.

Wetenschappelijk onderzoek heeft een relatie aangetoond tussen parodontitis en diabetes mellitus en tussen parodontitis en factoren die bij hart- en vaatziekten voorkomen. Daarnaast is er een associatie met diverse auto-immuun ziekten zoals reuma en ook Alzheimer wordt geassocieerd met parodontitis.

Mensen met deze zogenaamde welvaartsziekten zijn ook weer gevoeliger voor het krijgen van parodontitis. 

Herken jij deze symptomen?

Hoe weet je nu of je parodotitis hebt? Je kunt het natuurlijk aan de tandarts vragen, maar misschien komen onderstaande punten je wel bekend voor. 

• Bloedend tandvlees bij het poetsen, interdentaal (tussen de tanden en kiezen in) reinigen of eten
• Regelmatig last van een vieze smaak of slechte adem
• Snel tandsteen, met name bij je ondertanden
• Tanden en kiezen die los zitten
• Bekend met hart- en vaatziekten, diabetes, reuma of een andere aandoening
• Psychische of emotionele stress
• Je houd van junkfood en suikerrijke voedingsmiddelen en je eet weinig groente en fruit
• Je rookt graag een sigaretje

5 tips om je tandvlees gezond te houden

Parodontitis is een multifactorieel probleem, wat wil zeggen dat er niet maar één enkele oorzaak is. Om het tandvlees gezond te houden is er dan ook meer nodig dan alleen een goede mondhygiëne. Alhoewel de mondhygiëne natuurlijk wel de basis vormt. 

1. Reinig je gebit met aandacht. Een gezonde mond bereik je onder andere met een goede mondhygiëne. Poets je gebit twee keer per dag met een handtandenborstel of een elektrische tandenborstel. Uit onderzoek blijkt dat het gebruik van een elektrische tandenborstel meer en beter tandplaque verwijdert dan wanneer je een handtandenborstel gebruikt. Toch kun je ook met een handtandenborstel je gebit goed reinigen.
2. Vergeet ook de ruimten tussen je tanden en kiezen niet. De ruimten tussen de tanden en kiezen moeten ook gereinigd worden. Hiervoor kan je gebruikmaken van flossdraad, stokers of ragers. De grootte van deze ruimtes bepaalt welk hulpmiddel het meest geschikt is. 
3. Stop met roken.
4. Vermijd stress zo veel mogelijk. Parodontitis verergert in tijden van stress. Zorg er daarom voor dat je stress zo veel mogelijk vermijdt. Neem voldoende rust en ontspanning. De allerbeste manier om te ontspannen is slapen. Ga op tijd naar bed en plan iedere dag een moment voor jezelf. Zo zorg je dat je lichaam weer in balans komt en ontstekingen in de mond zich niet zullen uitbreiden.
5. Eet gezond. Junkfood en suikerrijke producten verstoren de bacteriële samenstelling in je mond. Door veel groente, fruit en weinig tot geen junkfood en suikerrijke voedingsmiddelen te eten kan je de natuurlijke balans herstellen. Op deze manier zullen goede bacteriën vermeerderen, zodat zij het tandvlees en de tanden en kiezen tegen cariës, gingivitis en parodontitis kunnen beschermen.

Lees ook

1o bewezen middelen tegen aan tandvleesontsteking