Dom…Wanneer ben je nu dom en wanneer slim? Ben je dom als je niet goed voor jezelf zorgt? Of doe je dan alleen maar dom. Ben je slim als je een hoog IQ hebt? Of als je goed bent in plannen, in fantaseren, in de sociale omgang, in doorzetten en je emoties de baas bent? Ben je dom als je goed met je handen kunt werken? Of ben je juist dom als je twee linker handen hebt? Ben je slim als je goed kunt leren? Ben je dom als je niet kiest voor een goede behandeling? Ben je dom als het niet goed lukt om de tanden bij je kinderen te poetsen?
Oh wat dom!
Als ik weleens over mijn werk vertel over wat ik heb meegemaakt dan krijg ik vaak de reactie: “Oh wat dom!” Men vindt dan dat iemand iets al had moeten weten of geen verstandige keus heeft gemaakt. Men noemt het bijvoorbeeld dom als iemand al jaren niet naar de tandarts is geweest of weer vergeten is om die ragertjes aan te schaffen. Of als iemand zijn tanden niet meer poetst omdat het dan begon te bloeden.
Het is relatief…
Vroeger dacht ik dat ik zelf mega dom was. Ik groeide op in een gezin waar ik de echte Benjamin was…het nakomertje. Mijn oudere broer en zus hielden ingewikkelde gesprekken met mijn vader die de universiteit had gedaan. Ik kon die gesprekken niet volgen. We deden spelletjes die eigenlijk ruim boven het niveau lagen van de leeftijd die ik toen had. Alleen…dat begreep ik niet. Triviant was zo’n spelletje. Bij een vraag probeerde ik dan heel diep na te denken. Als zij die antwoorden wisten, dan moest ik ze toch ook kunnen bedenken?
Ambitie
Ik wilde perse naar de school (havo/vwo) die mijn broer en zus ook hadden gevolgd. Uit mijn cito-score bleek dat ik Mavo wel aan zou kunnen. Maar Havo? Oeh, nou…de meester zei dat ik dan wel erg op mijn tenen moest lopen. Dat snapte ik wel. Ik had namelijk tijdens ‘het project’ dat over het milieu ging een heel boekwerk gemaakt. “Vraag je om een opstel en dan krijg je dit?!?!?”, had de meester tegen mijn vader gezegd.
Het vallende kwartje..
Pas toen ik al lang en breed volwassen was, begreep ik hoe de vork in de steel zat. Dat mijn broer en zus steeds wonnen met die spelletjes kwam doordat ze gewoon al meer hadden geleerd doordat ze ouder waren. Dat ik niet geweldig presteerde in groep 8 lag eraan omdat ik me niet veilig voelde in de klas. Ik begreep eindelijk ook dat die opmerking juist positief was bedoeld in plaats van negatief. Maar het gevoel van dom sleepte ik mee naar die Havo/VWO en bovendien belandde ik alweer in een klas die niet gezond voor me was. In de 2e bleef ik zitten. Dat was heel goed voor me. Ik voelde me zelfverzekerder omdat ik al wist wat er kwam.
In de 3e kreeg ik zodoende vwo advies. Dat sloeg ik in de wind. Want..kom op…blijven zitten en dan ineens naar het vwo kunnen? Dat was wel gek. Achteraf snap ik dat je op het havo/vwo les krijgt op vwo-niveau. Maar ja, ik maakte dus de keuze voor havo. Dat deed ik met twee vingers in de neus. Deze school gaf je ook heel veel ruimte. Je mocht van alles uitspoken en niemand die op je lette. Dat was enorm goed voor mij. Mijn creativiteit kwam tot bloei. Maar ja..is creatief zijn slim?
Wat houd je tegen?
Waar ik naar toe wil? Dat bepaalde overtuigingen en je gevoel van onveiligheid je enorm in de weg kunnen liggen. Ik heb inmiddels aardig wat patiënten gehad en ik kan je vertellen…hoe hoog of hoe laag je IQ is… hoe handig of onhandig je ook bent…iedereen heeft zijn eigen uitdagingen. Wat voor iemand verstandig of onverstandig is, is enorm persoonlijk. Dat kan je echt niet voor iemand bepalen. Wat je nog niet hebt geleerd, kun je ook nog niet weten. Of wel soms?
Ik weet ook dat sommige mensen de behandelstoel vermijden omdat ze denken dat de behandelaar over hen zal oordelen. Dat is zo’n overtuiging die simpelweg niet klopt. Mocht het wel kloppen, dan is die behandelaar jou gewoon niet waard.
Het maakt niet uit
We zijn er namelijk om je iets te leren. Om je te helpen keuzes te maken die bij jou passen. Om je te helpen plannen. Om je te helpen om door te zetten. Om die tandenborstel en die ragers te hanteren. Om jouw doel te bereiken. Om belemmerende overtuigingen voor goed de deur uit te schoppen.
Slim of dom…het maakt eigenlijk geen bal uit…als we maar vooruitgaan. Ook al is het met hele kleine stapjes. We komen er wel! Laat je nooit door iets of iemand tegenhouden om jouw droom te bereiken.
Hoe het mij is afgelopen? Och, ik heb mijn HBO-diploma op zak maar wat maakt het uit? Ik doe vooral waar ik gelukkig van word. Ik werk met mijn handen en met mijn hersenen. Ik leer elke dag een beetje meer. En daar gaat het om.
