Nemen we er nog eentje? 

Nemen we er nog eentje? 

Kan alcohol kwaad ?

Voordat je onder behandeling gaat van een mondzorgprofessional wordt eerst naar je gezondheid gevraagd. In de gezondheidsvragenlijst staat ook je alcoholgebruik. Ik werk zelf in de Achterhoek en daar drinken we flink. Dat wordt heel normaal gevonden maar is het dat ook? Kunnen die twee glaasjes op een avond kwaad? Kan mondwater met alcohol schaden? Welke gevolgen het kan hebben op je lijf en op mondgezondheid, wil ik je graag vertellen.

Al snel verhoogde kans op kanker

Alcohol verhoogt de kans op kanker. Bij 1 glas neemt de kans op borstkanker al toe. Bij 2 glazen is het risico verhoogd op kanker van de mond, keelholte en bepaalde vormen van slokdarmkanker. Bij 3 glazen alcohol per dag neemt de kans op darmkanker al toe. Rookt iemand er bij, dan wordt de kans nog groter. Alcohol kan bepaalde kankerverwekkende stoffen oplossen en ervoor zorgen dat deze stoffen in de cellen komen. Hiernaast kan de alcohol op nog meer manieren mondkanker en andere aandoeningen veroorzaken.

Hoe ontstaat de kanker ?

Alcohol zelf is geen kankerverwekkende stof maar bij de afbraak van alcohol ontstaat de zeer giftige stof aceetaldehyde. In de mond, keel en strottenhoofd wordt onder invloed van enzymen en bacteriën de alcohol al voor een klein deel afgebroken tot aceetaldehyde. Deze stof beschadigt de cellen. De gezonde cellen delen zich en vervangen de beschadigde cellen. Door de versnelde celdeling zijn de cellen extra gevoelig voor kankerverwekkende stoffen. Hierdoor kan mond of keel kanker ontstaan

Slechte bacteriën 

Bij analyse van de bacteriehuishouding in de mond van de proefpersonen bleek dat zowel bij de sterke als bij de matige drinkers de hoeveelheid lactobacillen sterk was afgenomen. Deze bacteriën bevorderen nu juist een goede mondgezondheid. Van de bacteriesoorten Streptococcus, Actinomyces en Leptotrichia werden juist grote hoeveelheden gevonden. Deze bacteriën zijn schadelijk voor de mondgezondheid. Alcoholconsumptie, en in het bijzonder een grote hoeveelheid, kan dus gevolgen hebben voor de bacteriehuishouding in de mond. Een verstoorde bacteriehuishouding kan leiden tot mondaandoeningen en kanker in hoofd, nek en zelfs in het spijsverteringskanaal. Het consumeren van alcohol verhoogt ook het risico op plaveiselcelcarcinoom (PCC) van de huid.

Droge mond

Dat alcohol uitdroogt, weten we allemaal wel. Het is de reden dat je een kater krijgt. Langdurig gebruik zorgt ook voor een verminderde speekselproductie. Hierdoor kan er een ophoping van kankerverwekkende stoffen op de slijmvliezen gaan zitten.

Slijtage

Er werd onderzoek gedaan of drank tanderosie kan veroorzaken. Zelfs matig gebruik van alcohol bleek geassocieerd met erosieve gebitsslijtage. Het is niet duidelijk of dit aan de alcohol zelf ligt, aan de droge mond of door zuur vanuit de drank. Waarschijnlijk is het een combinatie van factoren.

Ziekte aan de lever

Levercirrose is een verzamelnaam voor een groep chronische leverziekten. Wanneer de levercirrose door alcohol wordt veroorzaakt spreekt je van alcoholische levercirrose. Bij levercirrose is de lever chronisch overbelast en ontstoken. 

Leverziekte herkennen

De symptomen van een aandoening aan de lever:

  • vaak moe
  • weinig eetlust
  • stervormige bloedvaatjes in de huid en vetbobbeltjes
  • rode vlekken op de handen en bij vrouwen pigmentvlekken in het gezicht
  • vergroting van de borsten bij mannen
  • geelzucht
  • pijn in de bovenbuik en een opgezette buik
  • bloedingen
  • jeuk

Bij een ver gevorderd stadium van levercirrose worden de hersenen aangetast. Er ontstaat dan sufheid en tenslotte bewusteloosheid (coma). Ook wordt het bloed uit de darmen onvoldoende gefiltreerd, waardoor infecties en bloedvergiftiging kunnen ontstaan.

Dieet bij cirrose 

Iemand met levercirrose moet natuurlijk stoppen met alcohol drinken. Om de algemene conditie te verbeteren krijgt de patiënt met levercirrose een dieet met voldoende calorieën. In dit dieet passen koolhydraten, eiwitten en vitaminen, maar met weinig vetten. Bij vochtophoping krijgt men een zoutarm dieet. Als er gemakkelijk bloedingen ontstaan, wordt vitamine K voorgeschreven. Het koolhydraatrijke dieet kan gevolgen hebben voor de mond. De suikers worden door bacteriën omgezet in zuur en zo ontstaan gaatjes. Je kunt je voorstellen dat iemand die gewend is om zoete drankjes te nuttigen sowieso al snel gaatjes kreeg.

Levercirrose in de mond

In de mond kan de levercirrose zich als volgt uiten:

  • Verhoogde bloedingsneiging
  • Vertraagde wondgenezing
  • Rode ‘lakmoestong’
  • Gele slijmvliesverkleuring
  • Kapotte mondhoeken
  • Zwelling van speekselklieren

Liever eerlijk dan te laat…

Natuurlijk is het moeilijk om op de gezondheidsvragenlijst eerlijk antwoord te geven hoeveel je drinkt. Ik kan uit ervaring vertellen dat bijna niemand vertelt meer dan 1 glaasje per dag te drinken.Toch is dit heel belangrijk. We screenen namelijk op mondkanker en we bekijken je slijmvliezen zorgvuldig na. Het helpt ons om tijdig een diagnose te stellen of om je te verwijzen. Dat is belangrijk want hoe eerder we er achter komen, hoe beter. Ook zouden we niet willen dat er na het trekken van de tand een bijna niet te stelpen bloeding ontstaat. De informatie wordt altijd vertrouwelijk behandeld.

Alcohol in mondwater

In menig spoelmiddel zit als oplossing alcohol. Lang was er het verhaal dat dit mondkanker zou kunnen veroorzaken. Gelukkig betreft het een ander soort alcohol en is er nooit bewezen dat je dan meer risico zou lopen. Wil je toch op safe gaan of wil je niet dat je kind iets met alcohol krijgt? Er zijn ook spoelmiddelen zonder alcohol.

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply