Mondzorg

Mondzorg door een beeldscherm voor drukke ouders

Stampend liep ze weg. Op de gang hoorde ik haar tieren. Ik ging achter haar aan en zag haar met dat kleine handje in haar hand. Van woede liep ze natuurlijk iets te hard voor die kleine meid om haar goed bij te kunnen houden. “Kunnen we het proberen op te lossen?”, vroeg ik haar. Eenmaal binnen de behandelkamer liet ze haar tranen gaan.

En het ging zo goed…

De kleine meid had een aantal gaatjes. Ik was met haar aan de slag gegaan om nog beter te gaan poetsen. Ze droeg echt zulke mooie kleertjes en haar haren…alsof ze net van de kapper vandaan kwam. Toen ze binnen kwamen vroeg ik of ze soms jarig was. “Nee”, antwoordde haar moeder. “Zo loopt ze er altijd bij.” Ze hadden er duidelijk werk van gemaakt en ik was onder de indruk. Uiteraard gaf ik een compliment. Het meisje werkte super goed mee en we maakten plezier. Haar moeder typte ondertussen driftig op haar mobiel en ik vroeg haar dus om mee te komen kijken. 

Prioriteiten stellen

So far so good…totdat moeder doorkreeg dat ze nog een keertje moesten komen. Plotseling veranderde haar hele houding. “Hoezo, waarom?”, vroeg ze iets te snel achter elkaar. Ik probeerde uit te leggen dat tandenpoetsen best moeilijk is. Dat ik na een paar weken wilde kijken of het nu beter ging met poetsen. Ze snoof. Ze kon dat best zelf in de gaten houden, vond ze. Bovendien moest ze ook nog naar zwemles, naar de logopedist. Ze moest ook nog met haar zoon naar een therapeut. “Er zijn belangrijkere dingen.”, zei ze wat tegen mijn zere been was. 

Andere verwachting

Hierop probeerde ik uit te leggen dat gaatjes voorkomen ook een prioriteit hoort te zijn. Dat gaatjes en andere problemen vaak een gezamenlijke oorzaak hadden. Dat voeding ook nog een hele belangrijke factor was en nog veel meer dingen die met kennis, achtergrond, gedrag te maken hadden die van invloed waren. Misschien ontdekten we wel iets overkoepelends waardoor ze met alles waar ze zo druk mee waren tot een oplossing konden komen. Dat er dus een heel traject met uitvoerige begeleiding nodig was. En en en…Nou ja…toen waren de rapen gaar. “Een heel traject?? Waarom hoor ik dat nu pas? Daar weet ik niks van! Ik blijf erbij, er zijn belangrijkere dingen!” Ik bedacht me dat een gezamenlijk doel belangrijk was. Ik vroeg: “Excuus. Ik was in de veronderstelling dat u de gaatjes wilde stoppen en..” Mijn lijmpoging schoot totaal in het verkeerde keelgat en weg was ze.

Te snel…teveel..

De hele tijd had die kleine ons verwonderlijk aan staan kijken. Gelijk had ze. Onze manier van communiceren sloeg natuurlijk helemaal nergens op. Ik schaamde me dood. Ik plukte ze van de gang en we probeerden allebei te kalmeren. “Mama zal geen ruzie meer maken.”, zei ze. “Laten we bekijken waarvoor we hier nu allebei voor zitten. Ik denk dat ik te hard van stapel loop. Laten we bij het begin beginnen. Wat verlangt u van mij?” Blijkbaar was ze niet op de hoogte van wat een mondhygiënist nu eigenlijk doet. Ze dacht dat ze gewoon een gebitsreiniging zou krijgen en verder niet. Ze wist niet dat haar kind al gaatjes had. Ik ging gewoon veel te snel voor haar.

Compromis

Nadat dit duidelijk was, haalden we allebei opgelucht adem. “Nou, plan maar een vervolgafspraak in dan. Maar dan wel maar eentje. En gedoe over voeding…daar begin ik niet aan. Daarna zien we wel verder.” Zo gezegd zo gedaan. Vol goede moed liet ik hen terugkomen.

De keer erop

Dit keer keek ze nadrukkelijk op haar horloge en sprong ze nog net niet van het ene been op het andere. Ik haalde nog eens ons gezamenlijk doel aan en probeerde uit te leggen dat bij gaatjes stoppen niet alleen goed tandenpoetsen de truc is. Voeding is eigenlijk nog veel belangrijker. Ik legde uit dat de relatie tussen tandplak en gaatjes helemaal niet zo sterk is. Dat er altijd plak zal zijn in de mond, ook bij goed tandenpoetsen. Dat deze lieve meid misschien helemaal niet snoept, maar dat er misschien iets anders in haar voeding zit dat de boosdoener is. Nadat ik haar meisje had gecomplimenteerd met haar tandenpoetskunst, gaf ik een voedingsdagboek mee. 

Tot hier

Helaas….ik heb hen niet meer terug gezien. “Het komt wel goed.”, zei de moeder nadat ze zonder nieuwe vervolgafspraak vertrok. “Je doet het trouwens wel leuk”, zei ze nog tegen mij en daar kon ik het mee doen. Ik hoop natuurlijk ook dat het goed komt, maar ik heb er een hard hoofd in. Op de een of andere manier denken ouders vaak zelf wel te weten hoe gaatjes ontstaan. En wie weet…weten ze dat ook. Echter is gedragsverandering echt niet zo simpel. Weten welk gedrag je moet veranderen, hoe je het moet veranderen en in een blijvend gezond gedrag veranderen, is iets waar je vaak steun bij nodig hebt. Helaas ervaren ouders het vaak niet als steun maar als bemoeien. “Laat me met rust.”, lijken ze te denken. 

Te druk en dus e-health

Ik zie ouders regelmatig overlopen. Ze zijn super druk. Het valt ook zeker niet mee om je kinderen van hot naar her te sleuren, zelf te werken, goed voor jezelf te zorgen, voor je gezin en ook nog een sociaal leven te hebben. Laat die tijdsdruk nu net zijn waar een mondhygiënist (ook) aandacht aan zou moeten besteden. Aan hoe de ouder in zijn vel zit, aan planning en organisatie in het gezin. Helaas vormen we hiermee ook adres nummertje zoveel waar je moet zijn. Daarom zie ik digitale zorg (e-health) wel zitten. Scheelt weer een stukje rennen en vliegen. Maar ook hier moeten we onze patiënten nog flink overtuigen van het nut. Wat zou een mondhygiënist in godsnaam kunnen betekenen via een beeldscherm? Een mondhygienist maakt toch gewoon alleen een mond schoon? Er is nog teveel onduidelijkheid rondom ons vak…verwachtingen kloppen niet en daardoor loopt het weleens uit de hand…Aan mijzelf de schone taak om hier keer op keer weer duidelijkheid aan te geven. Bij deze…

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply