Welk beeld heb jij van jezelf? Klopt dat met hoe anderen tegen je aankijken? Je kunt een negatief zelfbeeld hebben of juist een positief zelfbeeld. Het bepaalt in zekere mate hoe je je gedraagt en hoe succesvol je zal zijn. Een zelfbeeld is best lastig in woorden uit te drukken. Hetzelfde geldt voor je gebit. Je kunt hier een bepaalt beeld van hebben dat in jouw hoofd klopt maar klopt het wel? En hoe verwoord je dat nou?
Jouw beeld bepaalt je gedrag
Als je me in de stoel wil vertellen wat je wilt dan is het belangrijk dat jouw beeld van jouw gebit klopt. Als je denkt dat jouw gebit enorm slecht is en je bent ervan overtuigd dat het nooit meer wat zal worden dan laat je het wel uit je hoofd om hoge eisen te stellen. Je gedraagt je er dus naar. Je zal ook zelf er niet al te veel moeite meer insteken want je denkt dat het geen enkel nut heeft. In jouw hoofd heb je eigenlijk al een kunstgebit. Er is geen weg meer terug.
Geef je mond een cijfer
Hoe kom ik er als mondzorg professional nou achter wat jij van je gebit vindt? Want zoals je hebt gelezen, is dat heel erg bepalend voor jouw zorgvraag aan mij. Op het moment dat jij jouw gebit veel slechter inschat dan het is dan zou je wel heel erg vreemd opkijken als ik de puntjes op i wil gaan zetten. Want hoezo puntjes op de i? Voor jou is er geen i maar ben je al bij de letter z. Mijn trucje is om je naar een cijfer te vragen. Zo kan ik vragen: “Hoe schat je je eigen conditie van je tanden in? Welke cijfer zou je het geven? Een 1 is dan ontzettend belabberd en een 10 is dan super goed.” Of: “Hoe schat je de conditie van je tandvlees in?” Door een cijfer te geven geef je mij echt een heel helder beeld van hoe je het zelf inschat.
Jouw beeld bepaalt de info
Dit cijfer houdt ik gedurende het onderzoek in gedachte. Ik kan dan bekijken of de uitslag dan tegen zal vallen of juist mee. Dat geeft mij richting in hoe ik jou informatie geef of de daadwerkelijke conditie van je mond. Zo bekijk ik de mate van bloeding. Een mond waarin het tandvlees 80% bloedt, is toch wel een behoorlijke onvoldoende. Een mond waarin het tandvlees maar voor 5% bloedt en bovendien geen botverlies kent, is toch wel minstens een 9 waard. Als in mijn ogen de mond niet gezond is terwijl jij van te voren aangaf dat je er heel erg tevreden mee bent omdat je denkt dat het in topconditie is, dan weet ik dat mijn verhaal weleens hard kan aankomen.
Bewijs tegen je verwachting in
Dat maak ik eigenlijk behoorlijk vaak mee. Veel mensen zijn heel optimistisch over hun tandvlees. Ze herkennen de signalen van ontsteking niet of de signalen zijn niet (meer) aanwezig. Dus bij nieuwe patiënten moet ik regelmatig slecht nieuws vertellen. Nieuws dat regelmatig niet voor zoete koek wordt aangenomen. Ik merk dat mensen steeds kritischer zijn naar zorgverleners. Dus ik moet ook echt met bewijs aankomen en dus laat ik mijn patiënten vaak meekijken in de spiegel. Ik verzin het niet. Zien is geloven. Toch best lastig omdat ik als expert nog steeds meer zie dan een leek. Een uitdaging.
Ben je er klaar voor?
Laatst had ik een voor mij nieuwe patiënt die maar niet wilde geloven dat haar gebit er heel ernstig aan toe was. We weten dat het voor sommige mensen een enorme stap is om naar een kunstgebit te gaan. Alhoewel het voor de gezondheid dan veel beter is om meteen te trekken, snappen we ook wel dat we dit idee eerst in de week moeten leggen. Psychologisch ben je er dan echt nog niet aan toe. Bij deze patient was het al een paar keer aangekondigd en verder behandelen zou bij haar echt onzinnig zijn. We zijn er natuurlijk niet om onzinnige zorg te leveren en al helemaal niet om zeer risicovol te handelen. Doorbehandelen zou hierbij juist klachten op gaan leveren. Toch moest en zou ik de behandeling voortzetten van deze patient. Ik voelde enorme druk maar ik heb voet bij stuk gehouden met een hele boze patiënt als resultaat. Tja…
Zelfbescherming
Al met al is het dus niet zo eenvoudig om iedereen de behandeling te geven die daadwerkelijk aansluit bij de feitelijke conditie van hun gebit. Misschien toch iets om in het achterhoofd te houden als je zelf weer in de stoel ligt. Als er nooit aan je gevraagd wordt wat jouw beeld is, zou ik als tip willen geven om dit zelf ter sprake te brengen. Het kan een wereld van verschil zijn. Of…wil je het eigenlijk niet weten? Want ook dat komt voor. Dat is zelfbescherming, maar wie hou je dan voor de gek? En krijg je dan wat je echt wil?
