Waarom zit er Hydrated Silica in mijn tandpasta?
Geschreven door Yvonne Kort
‘Welke tandpasta is eigenlijk het beste?’ Deze vraag wordt mij heel erg vaak gesteld. Tja, de beste tandpasta… Dat is lastig te zeggen, want dat is voor iedereen verschillend. Vroeger ging het verhaal dan voornamelijk over fluoride, maar een tandpasta bestaat uit zoveel meer ingrediënten.
Heb jij wel eens goed op het etiket van je tandpasta gekeken om te zien welke ingrediënten er eigenlijk in zitten. De kans is groot dat je ingrediënten tegenkomt waar je nog nooit van gehoord hebt.
Omdat het toch wel handig is om te weten wat je in je mond stopt, ondanks dat je het niet opeet, zal ik één van deze ingrediënten bespreken: Hydrated silica, ofwel gehydrateerd silicium.
Het is een ingrediënt dat niet alleen in tandpasta, maar ook in zeer veel andere producten wordt aangetroffen. Maar voordat ik het over hydrated silica ga hebben zal ik eerst iets over siliciumdioxide uitleggen.
Wat is silicumdioxide?
Hydrated silica, wat in tandpasta voorkomt is een vorm van silicum dioxide. Silicumdioxide (SiO2), vind je eigenlijk overal wel. Het is een natuurlijke verbinding die is gemaakt van de meest voorkomende materialen op aarde: zuurstof (O2) en silicium (Si).
Je zult waarschijnlijk niet verbaasd zijn over het feit dat zuurstof één van deze meest voorkomende stoffen is. Maar weet je dat de aardkost voor 59 procent uit silica bestaat? Het vormt meer dan 95 procent van de bekende rotsen op onze planeet. En wat denk je van het strand? Siliciumdioxide zit dan ineens in de vorm van zand tussen je tenen.
Ook de weefsels van je lichaam bevatten van nature silicium. Het is een essentiële voedingsstof die je lichaam nodig heeft, bijvoorbeeld voor de opbouw van celwanden en het is een belangrijk onderdeel van je bindweefsel.
Je vindt silicium onder andere in botten, pezen, kraakbeen, vaatwanden, huid, haren en nagels. Het is eigenlijk een sporenelement. Dat wil zeggen dat je er maar heel weinig van nodig hebt. Toch is het bijna in iedere cel aanwezig.
Behalve in de aardkorst, op het strand en in je lichaam vind je siliciumdioxide ook in veel planten. Denk hierbij aan bladgroenten, bieten, paprika, maar ook bruine rijst en haver. Naast dat het van nature in planten voorkomt, wordt het aan voedingsmiddelen en supplementen toegevoegd. Het werkt dan als voedseladditief (E551) om klonteren te voorkomen of om juist verschillende ingrediënten aan elkaar te plakken.
Hydrated silica in tandpasta
Hydrated silica, ofwel gehydrateerd silicium is een vorm van siliciumdioxide dat is opgelost in water. Het staat ook wel bekend als kiezelzuur. Kiezelzuur wordt gebruikt in mondverzorgingsproducten, vanwege het schurende effect. Maar is een schurende tandpasta wel zo goed voor het gebit?
Lees ook : De RDA waarde van tandpasta
Er wordt aangenomen dat schuurmiddelen de belangrijkste ingrediënten zijn voor het reinigen van de tanden en kiezen. Ze werken volgens een proces dat slijtage wordt genoemd. Er zijn een aantal belangrijke factoren die het slijtageproces beïnvloeden, waaronder de hardheid van de gebruikte deeltjes, de vorm, grootte en natuurlijk de hoeveelheid.
Wil je effect hebben van een schuurmiddel, dan moet deze harder zijn dan tandplak, zodat bacteriën en tandplak verwijderd worden. Het moet echter niet zo grof zijn dat het onderliggende glazuur of dentine (tandbeen) beschadigt.
Hoe effectief zijn deze schurende deeltjes?
Het effect van schurende deeltjes in tandpasta is afhankelijk van de vorm, de grootte en concentratie. Over het algemeen wordt aangenomen dat hoekige deeltjes meer schuren dan ronde deeltjes. Ook grotere deeltjes hebben een meer schurend effect, terwijl dat te grote deeltjes juist niet effectief zijn.
Deze worden met poetsen aan de kant geschoven. Het zelfde geldt voor de concentratie van schurende deeltjes in tandpasta. Het schurende effect neemt toe als er meer deeltjes in de tandpasta zitten, maar neemt weer af als de concentratie te hoog is.
Is tandsteen te verwijderen met tandpasta?
Om effectief tandplak te verwijderen zijn met name het poetsgedrag, de borstel en mogelijk ook de tandpasta van belang. Wat zou het heerlijk zijn als je naast tandplak ook tandsteen kunt verwijderen met een tandenborstel en tandpasta.
Dit is al eens onderzocht en wat blijkt… De hardheid van tandsteen is lager dan die van de meeste tandpasta’s. Je zou dus zeggen dat tandsteen wel degelijk verwijderd kan worden door middel van de juiste poetstechniek en tandpasta.
Helaas is dit resultaat in de praktijk nog nooit bereikt. Heb je veel last van tandsteen? Laat dit door een professional reinigen en vraag deze ook even om een paar goede tips.
De voor- en nadelen van hydrated silica in je tandpasta
Het schuurmiddel dat in veel tandpasta’s wordt gebruikt, hydrated silica, heeft zowel voor- als nadelen. Ik zet de voordelen voor je op een rij.
- Hydrated silica is een gehydrateerde vorm van silica. De stof vormt een groot deel van de aardkorst.
- Het is een zachter schuurmiddel dan veel andere stoffen.
- Gehydrateerd silica heeft vanwege zijn abrasiviteit een reinigend effect.
Naast de voordelen hebben schuurmiddelen in tandpasta natuurlijk ook nadelen. Eén van deze nadelen is dat het kan leiden tot gevoelige tanden. Dit wordt niet alleen veroorzaakt door de tandpasta, maar ook door de tandenborstel die je gebruikt en de manier waarop je poetst.
Controleer je tandpasta op het ADA-keurmerk (ADA = American Dental Association). Een tandpasta die hieraan voldoent mag een abrasiviteit van 250 of minder hebben. Als dit het geval is, zal bij regelmatig dagelijks gebruik geen slijtage aan tanden of kiezen ontstaan. De tandpasta is dus veilig in gebruik.
De conclusie luidt dat tandpasta met gehydrateerd silica in principe veilig in gebruik is, maar wanneer je gevoeligheid ervaart, ga dan eens bij een mondzorgprofessional langs voor advies.
Heb je tandpasta nodig?
Is tandpasta echt nodig voor het reinigen van je gebit? Zoals je hierboven kunt zien heeft hydrated silica in een tandpasta een reinigend effect. In 2015 is er een onderzoek gedaan door dr Martijn Rosema naar het effect van poetsen met tandpasta op de hoeveelheid tandplak bij gezonde personen met een goed gebit.
Uit zijn onderzoek blijkt dat tandpasta de tandenborstel niet effectiever maakt in het verwijderen van tandplak. Maar dit wil niet zeggen dat tandpasta helemaal nutteloos is. Er zitten natuurlijk nog meer ingrediënten in tandpasta en deze kunnen een positief effect hebben op de mondgezondheid.
Lees ook : Welke tandpasta tegen tandsteen?
Geraadpleegde bronnen
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20307624/
https://www.sciencedirect.com/topics/chemistry/hydrated-silica
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780444516640500103
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17539713/
