Het is maandagochtend en ik spring onder de douche. Ik geniet van de eerste stralen en dan valt me wat op. Normaal staat mijn dochter bij de wasbak haar tanden te poetsen. Vandaag niet. Als ik er zo over nadenk, is het al een paar keer gebeurd dat ik haar eraan moest herinneren. Goed, ze heeft vandaag een goed excuus, want ze was van het weekend op kamp. Dat betekent slaapgebrek en dus een verminderde concentratie.
Het eerste wat je doet…
Ik open de douchedeur, ril van de kou en gil in het luchtledige dat ze haar tanden moet poetsen. “Ik ben mijn lunch aan het maken!”, schreeuwt ze chagrijnig terug. Ok, super dat ze dit uit zichzelf doet, maar hoezo eerst een lunch maken? Zij heeft gisteravond al gedoucht, dus het eerste wat je dan doet is toch tandenpoetsen? Blijkbaar niet…haar ochtendritueel is anders.
Je eigen ding
Iedereen heeft zijn eigen dingen om in de ochtend te doen. De een moet eerst enorm op gang komen en zit minstens vijf minuten op de bedrand voor zich uit te staren en de ander staat idioot vroeg op om alle drinkflesjes uit de afwasmachine te halen en alvast te voorzien van melkpoeder. Weer een ander schiet in zijn kleren en weet niet hoe snel hij naar zijn vrachtwagen moet komen. Of je moet eerst een half uur voor de spiegel je make-up opdoen voordat je überhaupt voor iemand zichtbaar wordt. Zo poetst de een dus niet in de ochtend, de ander poetst voor het ontbijt, de ander erna en ga zo maar door.
Vast dagritme inslijten
Belangrijk is dat je inderdaad een vast dagritme hebt. Ook dit is bij velen ver te zoeken. Die moeten elke keer weer opnieuw bedenken wat ze eigenlijk zouden moeten doen. En zelfs dit is bij sommige mensen ver te zoeken. Die doen gewoon waar ze zin in hebben. Gamen in je pyjama tot grote frustratie van je moeder. Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met het aanmeten van een gezond ochtendprogramma. En dat klinkt zo simpel…maar echt…petje af voor de ouders die dit bij hun kinderen hebben weten in te slijten.
Geen tijd
Terug naar mijn dochter. Op een of andere manier is er gaande weg bij haar ingeslopen dat je tandenpoetsen pas doet vlak voordat je naar school gaat. En wat gebeurt er dan als je haast hebt? Juist ja…laat maar zitten…het gebeurt dus helemaal niet. Vaak niet eens met opzet. Je vergeet het gewoon omdat je met je hoofd al bent daar waar je naar onderweg bent. Dat je geen tijd hebt om te poetsen, die twee minuten, kan geen goed excuus zijn. Dus ik bedacht me, dat de planning anders moet. Voortaan gaat zij ook meteen tandenpoetsen zodra ze uit bed is.
Aanpassen
Ik bereid me vast voor, want op dat moment doet ze nu natuurlijk wat anders. Dus het hele rijtje wat-doe-ik-allemaal-voordat-ik-naar-school-ga moet omgegooid worden. Bij sommige kinderen en volwassenen gaat dit heel eenvoudig…even de knop om en gaan…bij anderen is daar meer voor nodig. Daar moet je soms echt even voor gaan zitten. Dat als ouder bij je kind, maar soms moet dit echt even in de praktijk.
Schema
Niet iedereen is een held in plannen. Dus af en toe moet ik echt even papier en pen pakken om die planning om te gooien. Wat doe je nu? Waar willen we naar toe? Hoe gaan we dit omzetten? Hoe ziet dat eruit? En…hoe beloon je jezelf als je dit goed doet?
Kinderen
Bij kinderen die visueel zijn ingesteld (beelddenkers) of die nog niet goed kunnen lezen, kun je werken met pictogrammen. Hiervan maak je een weekschema. Dit kun je op een centrale plek in het huis hangen, bijvoorbeeld de koelkast. De eerste paar keer zal je je kind moeten vragen; wat moeten we nu doen? Laat je kind het zelf opzoeken. Als dit is gebeurd, zet je er samen een vinkje of iets dergelijks achter de activiteit.
Beloning
Je doet dit net zolang totdat je merkt dat er automatisme inkomt. Je kind kan zelf naar het weekschema lopen en zelf vinkjes zetten. Als dit goed gaat, kan je de vinkjes achterwege laten en enkel op einde van de ochtend checken of alles is gedaan. Een vinkje gaat natuurlijk samen met een groot compliment, met een knuffel, kus of high five. Eventueel volgt er na een week dat alles goed gaat een klein cadeautje (let op: geen snoep!) of jullie gaan in het weekend iets leuks doen om het te vieren.
Terugval
Natuurlijk gaat het een keertje fout. Probeer dit niet te bestraffen, maar samen te bekijken waar het misging en hoe het beter kan. Een terugval is niet het einde van het goede gedrag.
Volwassen
Als volwassene zal je misschien niet zo snel met zo’n schema gaan werken. Wat je wel kunt doen, is een herinnering in je telefoon zetten. Je zet een alarm aan op het moment dat je zou moeten tandenpoetsen. Plan dit echt in op een moment dat je daadwerkelijk kunt tandenpoetsen. Zorg voor een reële planning. Dus als je van te voren al weet dat het niet gaat lukken, bedenk dan een ander moment. Als je maar aan twee a drie keer per dag tandenpoetsen komt…
In de praktijk
In de praktijk bekijkt de mondhygiënist hoe het met de mondhygiëne gesteld is. Als er vooruitgang is, dan is dit ook een dik compliment over je inzet. Het geeft niet als het niet meteen alle dagen gelukt is. Zolang je je maar je schouders er onder hebt gezet, dan is dat al super goed. Verlang niet van jezelf dat het meteen helemaal goed gaat. Elke stap is er een en die mag gevierd worden! Je komt er wel…
