Crack In Je Kies | Cracked Tooth Syndrome (CTS)

Crack in je kies?!

Hoe krijg je nu crack in je kies zonder drugs te gebruiken? Een crack is niet iets waar je een prettig gevoel van krijgt. Het kan behoorlijk pijn doen en bovendien is het vaak einde verhaal. Het Cracked Tooth Syndrome (CTS) is het syndroom waarbij een incomplete breuk door de kies loopt. Deze fractuur kan op verschillende stukken op de kies voorkomen en kan ook onzichtbaar zijn. Hoe voelt zo’n crack, hoe kom je eraan, hoe herken je het en hoe kom je eraf?

Klachten bij Crack

De volgende klachten kunnen bij een crack voorkomen:

• Scherpe pijn bij het bijten
• Scherpe pijn als je bij het bijten ‘loslaat’
• Pijn bij tandenknarsen, persen of erna
• Pijn bij het eten of drinken van zoetigheid
• Pijn bij koude en verlichting bij warmte
• Licht tot forse spontane pijn

Soms voel je een crack helemaal niet, maar wordt het gevonden door je tandheelkundig behandelaar. Niet ingrijpen kan betekenen dat de breuk groter wordt en uiteindelijk wel pijn gaat doen.

Verstopt…

Soms is een crack goed zichtbaar, soms moeilijk te vinden en soms helemaal niet zichtbaar. In het laatste geval kan er enkel een vermoeden zijn en soms komt men er pas achter als de kies getrokken wordt of getrokken is. Het fractuurtje kan zo dun zijn, dat het niet met het blote oog te zien is. Zo dun als een haar of nog dunner. Of het zit verborgen onder het tandvlees en wordt ook regelmatig niet op de röntgenfoto afgebeeld. De diagnose is dus moeilijk te stellen. Dat terwijl veel mensen er last van kunnen ondervinden. Niet iedereen kent dezelfde klachten, om het nog moeilijker te maken.

Verkeerde diagnose

CTS kan vergezeld gaan met een acute of chronische zenuwontsteking en ook met een dik abces. Tijdens een behandeling kan pas blijken wat er echt aan de hand is. Verschillende oplossingen in verschillende condities zijn dan een kroon (naast de wortelkanaalbehandeling) of extractie.

Tandvleesontsteking

Bij een kies met een fractuur kan er een tandvleesontsteking ontstaan. Dat komt omdat in de fractuur bacteriën eenvoudig blijven zitten. Wordt de tandvleesontsteking behandeld, dan blijft er een probleem. De ontsteking verdwijnt namelijk niet, want de instrumenten kunnen hier onmogelijk bij. Helaas is de tang dan vaak nog het enige wat nog soelaas biedt.

Hoe komt het?

Een crack komt kan komen door intensieve belasting van de tanden. Bijvoorbeeld door knarsen en klemmen, maar ook door nagelbijten, flesjes openen of spijkers in de mond houden. Gebruik je tanden dus alleen waar ze voor bedoeld zijn. Ook kunnen tanden en kiezen zwaar belast worden doordat er andere tanden en kiezen verloren zijn gegaan en niet zijn vervangen. Je spieren zetten zo’n geweldige kracht op je tanden dat zij hier niet tegen bestand zijn.

Ook komen cracks voor bij forse vullingen en tanden en kiezen met een wortelkanaalbehandeling. Vroeger werden ook een soort schroeven gebruikt en ook deze veroorzaken vaak cracks en breuken. De eigenlijke kies is dan verzwakt. Door het boren en door het gebruik van de tanden en kiezen wordt er te veel krachten opgevangen door nog maar weinig eigen tandmateriaal. En dat kan dus misgaan en ontaarden in een incomplete breuk.

Banana split is leuker…

Wordt hier niks aangedaan dan wordt de breuk uiteindelijk compleet en zo kan een ‘split tooth’ ontstaan. Een beetje minder leuk dan een banana split..de tand of kies is dan letterlijk in tweeën en wordt enkel op zijn plek gehouden door het tandvlees. Je kunt wel voelen of zien dat de tand of kies losstaat. Soms kan dat alleen gezien worden in de tandartsstoel.

Verschillende breuken

Er zijn simpele breuklijntjes en complexe breuken. Een simpele crack verloopt in de kroon, het gedeelte boven het tandvlees. Een gefractureerde knobbel (compleet) kan ook vaak goed gecorrigeerd worden, maar dit noemen we eigenlijk geen Cracked Tooth. Een complexe crack loopt net iets door tot onder het tandvlees. Als de breuk echt door de wortel heenloopt, is het een verloren zaak. Het mooiste is als een crack in zijn geheel voorkomen wordt. Als de tandheelkundig behandelaar een vulling ziet die aan vervanging toe is, dan is het verstandig om je te laten behandelen. Toch kent dit ook risico’s, want met het vervangen van de vulling, wordt er weer wat weefsel weggenomen. Ook als er al een niet-complexe crack te zien is, kan de vulling nog vervangen worden.

Opzoeken

Een crack wordt opgespoord met de CrackFinder. Een plastic instrument waarop je moet bijten. Deze wordt op een knobbel gezet en je zal er op moeten bijten en aangeven wat je voelt. Zo worden alle knobbels afgegaan.

Term onbekend ?

In 1964 werd pas voor het eerst Cracked Tooth Syndrom gebruikt als term. Het kan dus zijn dat een wat oudere tandarts hier nog nooit van gehoord heeft. In 2001 kwam de term ‘incomplete tooth fracture’ dus jonge tandartsen hebben wellicht ook nooit van CTS gehoord.