Orale Lichen Planus | Klachten Verminderen In 1 Minuut

Heb je last van branderigheid en pijn in de mond en zie je witte lijntjes aan de binnenkant van je wang? Of heb je regelmatig een droge mond of een metaalsmaak? En verergeren de klachten wanneer je iets zuurs of warms eet of drinkt? Dan is de kans groot dat je te maken hebt met een orale lichen planus.

Dit is een chronische ontstekingsreactie van de huid en slijmvliezen. Een hardnekkige aandoening waarbij medicijnen helaas niet of nauwelijks helpen. Mondwaters en tandpasta met alcohol en een te hoge zuurgraadkunnen de klachten zelfs erger maken.  

Milde middelen met een neutrale zuurgraadkunnen gelukkig de balans in je mond herstellen en uitkomst bieden bij orale lichen planus.

Wat is orale lichen planus?

De naam lichen planus komt van het Griekse woord lichen, dat boom- of korstmos betekent. Lichen planus is een auto-immuunziekte die ontstaat wanneer je lichaam niet meer in balans is. Daarbij vallen ontstekingscellen je huid en slijmvliezen aan, in plaats van de bacteriën en virussen. Wanneer dit in je mond gebeurt, heb je last van orale lichen planus, ook wel OLP genoemd. Zowel mannen als vrouwen kunnen deze aandoening krijgen; vrouwen gemiddeld twee keer zo veel als mannen. De aandoening ontstaat meestal rond middelbare leeftijd, tussen de 40 en 50 jaar.

Orale lichen planus is niet erfelijk of besmettelijk, maar wel vervelend. Soms verdwijnen de klachten vanzelf, maar dit kan jaren duren. Langdurige orale lichen planus kan bovendien het risico op kanker van het mondslijmvlies verhogen. Het is daarom erg belangrijk om bij veranderingen in het klachtenpatroon naar de dokter te gaan.

Klachten en symptomen

De meest voorkomende klachten en symptomen van orale lichen planus zijn:

• Patroon van wit-grijze lijntjes aan de binnenkant van het wangslijmvlies [foto]. Soms zijn deze ook zichtbaar aan de zijkant van de tong of aan de binnenkant van de lippen.
• Droge mond
• Metaalsmaak
• Jeuk, pijn of branderigheid in de mond
• Rode, gezwollen en pijnlijke plekken op het wangslijmvlies
• Open wondjes op de tong en het wangslijmvlies. Zweertjes en open wondjes kunnen echter ook voorkomen bij andere aandoeningen, zoals aften
• Bloedingen van het wangslijmvlies
• Slijmvliesontsteking van de keel (wanneer de aandoening dieper de mond ingaat)

Oorzaken van orale lichen planus
Een duidelijke oorzaak van orale lichen planus is tot nu toe nog niet gevonden. Soms kunnen medicijnen, chronische ontstekingen, stress, verkeerde voeding of hormonale veranderingen van invloed zijn op het ontstaan van de aandoening. Ook kan een allergie voor amalgaan een orale lichen planus triggeren.

Wat kun je doen?
Een gezonde leefstijl is essentieel om orale lichen planus te voorkomen en behandelen. Verder is het belangrijk om je tanden te poetsen met een zachte tandenborstel en geregeld op controle te komen bij de tandarts of kaakchirurg. Gebruik daarnaast milde middelen met een neutrale zuurgraadwaarin bijvoorbeeld tea tree olie is verwerkt, active oxygen (actief zuurstof), aloë vera of zinklactaat. Deze middelen bevatten werkzame stoffen, hebben geen bijwerkingen en zijn eenvoudig in gebruik.

Tea tree olie
Tea tree olie ondersteunt de genezing van ontstoken plekken in mond of keel. De olie desinfecteert en verlicht pijn aan het tandvlees of aan de tanden. Je kunt een aantal druppels tea tree olie in een glas warm water doen en hiermee de mond spoelen.

Active oxygen
Zuurstof heeft van nature een ontstekingsremmende werking en stimuleert de wondgenezing. Een hoge concentratie zuurstof zorgt voor een hogere celactiviteit, waardoor de wonden sneller genezen. Bovendien kunnen bacteriën (die ook een slechte adem veroorzaken) niet voortleven in een zuurstofrijke omgeving.

Aloë vera
Aloë vera staat bekend om zijn wondhelende eigenschappen en helpt tegen ontstoken tandvlees, een zere keel en mondzweren. Aloë vera stimuleert het lichaam om collageen aan te maken. Collageen versnelt het herstelproces en zorgt ervoor dat tandvleesproblemen niet meer bijdragen aan een slechte adem.

Zinklactaat
Ook zinklactaat werkt genezend bij ontstoken, gevoelig en beschadigd tandvlees. Een minimaal zinkniveau in de mond stimuleert bovendien de smaakpapillen. Na het gebruik van zink kun je beter proeven en smaken van elkaar onderscheiden. Zink in combinatie met (zink)zout neutraliseert bovendien de geur van een slechte adem.

Wat kun je beter niet doen?
Misschien is het verleidelijk om mondwater of sterke tandpasta te gebruiken. De smaak is vaak lekker fris en zorgt voor korte termijn voor een goede adem. Echter, vaak zitten in mondwater en tandpasta ingrediënten als alcohol, sodium lauryl sulfaat of chloorhexidine. Alcohol heeft een uitdrogende werking. Een droge mond trekt juist schadelijke bacteriën aan die je glazuur aantasten. Hierdoor verdwijnt de beschermende laag op je tanden en krijg je eerder gaatjes. Een stof als chloorhexidine is agressief. Het veroorzaakt een brandend gevoel en ontregelt je gehele mondflora. Bovendien krijg je van chloorhexidine een bruine aanslag op de tanden. Sodium lauryl sulfaat (SLS) is een schuimende stof en heeft een prikkende werking. Het lijkt misschien alsof de bacteriën op die manier worden aangepakt. Maar in feite maakt SLS kleine microscopische wondjes, wat bacteriën juist aantrekt en irritatie tot gevolg heeft. Over het algemeen hebben reguliere tandpasta’s en mondwaters een te hoog zuurgehalte. Ze doen meer kwaad dan goed en verstoren de balans in de mondflora.

Wat kun je verder doen?
Om de klachten te verminderen, is het in ieder geval ook aan te raden om de volgende zaken te vermijden:

• roken
• te veel alcohol
• stress
• ongezond eten
• zure en pittige voedingsmiddelen, zoals: ananas, citrusvruchten, kaneel, menthol, scherpe kruiden, pepermunt, sambal, tomaat en walnoten
• hete en koude dranken
• cafeïnehoudende dranken als koffie, thee en cola
• hard brood en gebak, stokbrood, toast en chips die de gevoelige mond beschadigen

Slechte ervaring met alcohol
Vaak zijn mondhygiënisten en kaakchirurgen bekend met orale lichen planus. Maar niet altijd, blijkt uit het volgende verhaal:

“Toen ik bij de mondhygiëniste kwam, begon zij meteen te roepen dat ik mijn mond niet goed verzorgde. Toen heb ik haar verteld dat ik lichen planus in de mond heb. Ik kan poetsen, schrobben en ragen wat ik wil, maar aan die bloedende plekken valt weinig te doen. Je moet zelfs extra voorzichtig zijn bij het schoonmaken. De mondhygiëniste had nog nooit van lichen planus gehoord. Ik was nogal ontdaan over dat vooroordeel: als je orale lichen planus hebt, doe je er echt alles aan om je gebit te redden. Na een kaakchirurgische behandeling moest ik spoelen met chloorhexidine. Daarvan ging het zo ontzettend branden in mijn mond, dat ik acuut gestopt ben. Later las ik dat de klachten waarschijnlijk worden veroorzaakt worden door de alcohol in dat spoelmiddel. Er bestaat gelukkig ook een versie zonder alcohol, die minder klachten geeft. Dat zal ik ook aan de kaakchirurg doorgeven.”