Mondwater met alcohol goed of slecht?
Voor steeds meer mensen is een mondspoeling na het tanden poetsen een vast onderdeel van de dagelijkse mondhygiëne geworden.
Voorheen raadden tandartsen het gebruik van mondwater bijna unaniem aan, maar tegenwoordig wordt het steeds vaker afgeraden.
De reden van die verschuiving is dat het gebruik van sommige soorten mondwater behalve voordelen, ook een aantal vervelende nadelen heeft die de mondgezondheid bepaald niet ten goede komen.
De voordelen van mondwater:
- Komt overal tussen, dus reinigt ook de plekjes waar je met de tandenborstel niet bij komt
- Zorgt voor een schoon en fris gevoel
- Desinfecteert, dus bestrijdt de slechte bacteriën in je mond
- Maskeert een slechte adem
De nadelen van mondwater:
- Bevat alcohol en andere schadelijke bestanddelen
- Verstoort het natuurlijke evenwicht in de mondholte door ook de gunstige bacteriën te doden
- Alcohol droogt de mond uit, het vermindert de speekselproductie
- Draagt bij aan een onprettige ademgeur
Wegen de voordelen van mondwater op tegen de nadelen?
De voordelen van mondwater dat alcohol bevat, wegen niet op tegen de nadelen.
- Allereerst wordt het natuurlijke evenwicht in de mondholte verstoord, dat nu juist een natuurlijke bescherming vormt tegen schadelijke bacteriën.
- Het grootste nadeel van alcohol in mondwater is echter de uitdrogende werking. Dat alcohol vocht onttrekt aan het lichaam, merk je bijvoorbeeld als je een kater hebt na een nacht flink doorhalen. In je mond betekent dit dat de gevoelige mondslijmvliezen uitdrogen en daardoor geïrriteerd kunnen raken. Bovendien vermindert alcohol de speekselproductie. Omdat speeksel juist de natuurlijke bescherming is tegen de schadelijke orale bacteriën en de vorming van tandplak komt, is dit uitdrogende effect in de mond ongewenst.
- De verstoring van het evenwicht in de mondholte en de verminderde speekselproductie zorgen er samen voor dat schadelijke bacteriën kunnen gedijen. De gassen die deze bacteriën produceren zorgen voor een slechte adem. Daarnaast is het natuurlijke evenwicht van de mondflora van essentieel belang voor afdoende bescherming tegen bacteriële en schimmelinfecties.
Zodra mondwater alcohol bevat, wegen de voordelen niet op tegen de nadelen. Als je het gebruikt vanwege een slechte adem, span je het paard achter de wagen. Je kunt weliswaar een slechte adem tijdelijk maskeren, maar op de lange duur kweek je juist de bacteriën die het veroorzaken.
Alcoholische mondspoeling en de relatie tot de kans op kanker
Dat stevige drinkers meer kans hebben op het ontwikkelen van mond- en keelkanker is inmiddels onomstotelijk bewezen. Aansluitend roept dat de vraag op of dat dan ook geldt voor het spoelen van je mond met mondwater dat alcohol bevat. Hier zijn de meningen over verdeeld.
In een Italiaans meta-onderzoek werd er geen bewijs voor gevonden. In een Europese studie werd er wel een verband ontdekt, maar het is niet gezegd dat dat causaal is. Onderzoeken die aantonen dat je geen mondkanker krijgt van mondwater met alcohol, gaan wel uit van normaal gebruik. Dat wil zeggen één mondspoeling per dag.
3 spoelingen per dag zouden mogelijk wel voor problemen zorgen, maar dat kan worden verklaard, omdat stevige drinkers hun mond zo vaak spoelen om hun drank- en/of tabaksadem te maskeren. Als stevige drinkers en rokers hebben zij ook zonder te vaak spoelen een grotere kans op mondkanker. Daarnaast zou nog mee kunnen spelen dat mensen die al klachten hebben die op mondkanker wijzen, geneigd zijn om teveel mondwater te gebruiken.
Als je meer over de relatie tussen mondwater met alcohol en mondkanker wilt weten, staan er onderaan in dit artikel een aantal links.
Bedenk wel dat het feit dat iets niet direct kanker veroorzaakt, niet betekent dat het dan ook gezond is.
De vocht-onttrekkende werking van alcohol en de verstoring van het natuurlijke evenwicht in de mondholte komen de mondgezondheid niet ten goede, ook al krijg je daar niet direct mondkanker van.
Als alcohol in mondwater zo nadelig is, waarom zit het er dan in?
In tegenstelling tot wat je zou denken, wordt alcohol niet toegevoegd vanwege de antibacteriële werking, maar om van andere effectieve bestanddelen een stabiele oplossing te maken.
De etherische oliën menthol, eucalyptol, thymolen en methylsalicylaat helpen bacteriën te bestrijden en daarmee de vorming van tandplak te verminderen. Dit zijn vetten, die niet vrijwillig in water oplossen. Door de toevoeging van alcohol zijn ze wel oplosbaar in water en ontstaat er een stabiele, egale vloeistof.
Daarnaast is alcohol ook een conserveermiddel om het mondwater niet te laten bederven na het openen en gebruiken. Met andere woorden, alcohol is meer een hulpstof dan een actief bestanddeel.
Gezien de bovengenoemde nadelen van alcohol in mondwater is het natuurlijk beter om zo’n hulpstof te vermijden.
Andere schadelijke stoffen in mondwater met alcohol
Veel mondwaters die alcohol bevatten, bevatten nog andere schadelijke ingrediënten:
- SLS (sodium lauryl sulfaat) is een schuimend, bijtend en sterk ontvettend middel. Omdat het prikt krijg je het gevoel dat het mondwater erg effectief is. Maar ook SLS heeft een averechts effect op de mondgezondheid. Net als alcohol droogt het de slijmvliezen uit en kan zelfs zorgen voor kleine wondjes en geïrriteerd raken.
- Chloorhexidine is een sterke bacteriedodende stof, die wordt gebruikt in mondwaters tegen wondinfecties en tandvleesontstekingen. In zo’n ernstig geval kan dat noodzakelijk zijn, maar in een dagelijks mondspoelmiddel sla je een mug dood met een olifant. Chloorhexidine doodt alle bacteriën in de mondholte, ook de goede, en verstoort daarmee het natuurlijke, beschermende evenwicht van de mondflora.
- Triclosan is een sterk antibacterieel middel, dat verstorend werkt op de samenstelling van mondflora.
- Kleurstoffen in mondwater zijn overbodig en zitten er alleen maar in om het product visueel aantrekkelijk te maken. De overbodige kleurstoffen verhogen de kans op allergische reacties en kunnen volgens sommigen zelfs leer- en gedragsproblemen. Tegelijkertijd kan kleurstof aanslag geven op de tanden.
Mondwater zonder alcohol
Gezien de bovengenoemde nadelen van mondwater met alcohol is het verstandig om te kiezen voor het alternatief: mondwater zonder alcohol. Dat is een stuk veiliger en effectiever voor je mondgezondheid, het natuurlijke evenwicht in de mond én een frisse adem.
Hieronder 3 voorbeelden van goede mondwaters zonder alcohol:
OxyFresh Lemon Mint Powerrinse
In plaats van alcohol en andere agressieve stoffen om bacteriën te bestrijden, is het actieve bestanddeel van OxyFresh de actieve zuurstofformule Oxygene. Samen met zink schakelt actieve zuurstof de anaerobe bacteriën uit, die verantwoordelijk zijn voor een slechte adem. Niet zomaar staat dit mondwater dan ook in meerdere tests op de eerste plaats van beste mondwater.
Je gebit en mondholte worden schoon en gezond gehouden omdat het natuurlijke evenwicht van de mondflora behouden blijft. OxyFresh mondwater heeft een frisse smaak, die bovendien de aanmaak van speeksel stimuleert.
Daarnaast zijn er een paar veilige, ondersteunende ingrediënten aan toegevoegd als xylitol tegen gaatjes (cariës) en verzachtende aloë vera om irritaties en tandvleesontstekingen tegen te gaan.
Behalve een frisse adem helpt OxyFresh mondwater zodoende ook om andere mondklachten te voorkomen waaronder amandelstenen, xerostomie, aften en een witte aanslag op de tong.
The Breath Co. Oral Rinse Mild Mintof Icy Mint
De actieve zuurstofformule van The Breath Co. is OXYD-8, een gepatenteerde vorm van Chloordioxide. De schadelijke bacteriën, die zorgen voor een slechte adem en andere gebitsproblemen, gedijen in een zuurstofarme omgeving. OXYD-8 brengt meer zuurstof in de mondholte, waarmee deze bacteriën effectief worden bestreden zonder ook de “goede” bacteriën uit te roeien. De ingrediënten van The Breath Co. mondwaters respecteren het natuurlijke evenwicht en zorgen voor een optimale mondgezondheid.
Icy Mint bevat dezelfde ingrediënten als Mild Mint, maar heeft een extra frisse smaak door de toegevoegde pepermunt- en citroenolie.
Dr. Brite Mouthwash Mint
Dr. Brite heeft een heel andere aanpak en maakt de mondholte onleefbaar voor anaerobe bacteriën door middel van verzachtende kokosolie en actieve koolstof, die beide een antibacteriële werking hebben. Kokosolie verzacht en hydrateert bovendien de weefsels in de mondholte en helpt zo uitdroging te voorkomen. Geactiveerde houtskool is een zacht ontsmettend middel, die het natuurlijke evenwicht in de mondholte in tact laat. Beide ingrediënten zorgen daarnaast voor wittere tanden.
Naast deze belangrijkste bestanddelen zijn ter ondersteuning verzachtende aloë vera en glycerine toegevoegd, ontzuurde vitamine C en mint voor een frisse smaak.
Deze 3 mondspoelwaters verfrissen de adem en verzorgen de mond optimaal zonder nare bijeffecten. Zo is er geen enkele reden meer om nog mondwater met alcohol te gebruiken. OxyFresh mondwater, The Breath Co. Oral Rinse Mild Mint of Icy Mint en Dr. Brite Mouthwash Mint kun je online bekijken bij de Mondzorgzaak.
Vragen?
Wil je advies over welk mondwater je het beste kunt kiezen? Stuur dan een email naar een van onze tandheelkundige experts of bel ons.
Geraadpleegde bronnen en literatuur
https://www.volkskrant.nl/wetenschap/is-spoelen-met-mondwater-verstandig-~b1f090e2/
https://scienceblog.cancerresearchuk.org/2009/01/14/does-mouthwash-cause-cancer/
https://www.nhs.uk/news/cancer/is-frequent-mouthwash-use-linked-to-oral-cancer/
