Wat te doen tegen een droge neus?
Heb je last van een droge neus? Misschien heb je korstjes in of om je neus, adem je niet zo lekker meer door je neus of voelt deze droog aan? We leggen uit hoe dat komt én wat je eraan kunt doen.
Hoe herken je een droge neus?
Een droge neus kan de volgende symptomen hebben:
• het gevoel van een droge, schrale neus
• korstjes, korsten of wondjes aan de binnen- en/of buitenkant van de neus
• pijn in de neus
• soms kan een droge neus tot een bloedneus leiden
Waarom moet je neus vochtig zijn?
Een droge neus is niet alleen vervelend, maar werkt ook niet naar behoren. Een neus hoort aan de binnenkant altijd een beetje vochtig te zijn. Je neus heeft namelijk als belangrijke taak om de lucht die je inademt te zuiveren. Het neusslijmvlies maakt de lucht die je via je neus inademt vochtig en warm. De trilhaartjes in je neus kunnen op die manier de lucht reinigen en voorkomen dat virussen, bacteriën en stofdeeltjes binnenkomen.
Is je neus te droog, dan kan je neus de ingeademde lucht niet goed reinigen. Bovendien voelt het vervelend aan, zo’n droge neus.
Waardoor ontstaat een droge neus?
Een droge neus kan verschillende oorzaken hebben. We zetten ze voor je op een rijtje:
• Ouderdom
Naarmate je ouder wordt, krijg je een drogere huid en verandert ook de vochtbalans in je slijmvliezen. Dat betekent dat zowel je mond, keel als ogen vaak droger worden. Vanaf een jaar of 70 is dit het duidelijkst. Opvallend is dat een droge mond bij ouderen vaak samenhangt met medische problematiek, maar dat een droge neus vaak samenhangt met veranderingen in de fysiologie en structuur van de neus.1
• Hormonale veranderingen
Zwangerschap of de overgang bij vrouwen kunnen van invloed zijn op de slijmvliezen. Deze kunnen droger worden en dus ook een droge neus opleveren.
• Droge lucht
Droge lucht in de winter, verwarming of airconditioning kunnen de slijmvliezen in je neus uitdrogen.
• Slechte luchtkwaliteit
In een onderzoek uit 2000 waarbij mensen 3 uur werden blootgesteld aan ‘kantoorstof’ in de lucht werd een droge neus vaak gerapporteerd door de proefpersonen.2 Ook het gevoel te moeten kuchen, een geïrriteerde keel en hoofdpijn werden genoemd. Je kunt je indenken dat een kantoor dus niet de beste plek is voor je neus, en dat terwijl veel mensen juist wel in zo’n omgeving werken.
• Medicijnen
Verschillende medicijnen kunnen een droge neus opleveren, waaronder anihistamines en decongestiva, bedoeld om de slijmvliezen te doen slinken.
• Drugsgebruik
Het snuiven van cocaïne, methamfetaminen of heroïne kan het slijmvlies in je neus uitdrogen.
• Syndroom van Sjögren
Deze auto-immuunziekte veroorzaakt droogte op meerdere plekken in het lichaam, waaronder de neus.
• Irriterende stoffen
Verschillende stoffen kunnen je neus irriteren, en daarmee de balans van het neusslijmvlies verstoren, zoals dampen van schoonmaakproducten, industriële chemicaliën en sigarettenrook.
• Allergieën
Allergieën als hooikoorts kunnen ook leiden tot een droge neus.
• Neuspeuteren
Als je te veel in je neus peutert, hou je korstjes in je neus in stand. Dat werkt zo: je peutert de korstjes weg, maar dat leidt ertoe dat het slijmvlies weer beschadigt en korstjes vormt, wat je weer weg probeert te peuteren enzovoorts.
• Te hard snuiten
Als je te hard je neus snuit, leidt dat tot irritatie aan de binnenkant van de neus, wat korstjes geeft.
• Rhinitis
Bij rhinitis (ontsteking van het neusslijmvlies) kun je last hebben van niezen, een verstopte neus, een loopneus, een jeukende neus, maar ook juist van een te droge neus.
• Sinusitis
Bij sinusitis (ontsteking van de neusbijholten) kan je last hebben van hoofdpijn, pijn en gevoeligheid in het gelaat die erger wordt bij bukken, kiespijn, geel/groen slijm of slijmen in de keel, neusverstopping en verminderde geur.
• Overmatig gebruik van neussprays
Gebruik je een neusspray tegen een geïrriteerde neus? Dat zou ook de reden van je droge neus kunnen zijn. De medicijnen oxymetazoline en xylometazoline in neussprays laten de slijmvliezen slinken, maar als je deze te lang (langer dan een week) gebruikt, kunnen deze middelen je neus uitdrogen.
Wat kun je doen tegen een droge neus?
De behandeling van een droge neus is afhankelijk van de oorzaak. Komt je droge neus door overmatig gebruik van neussprays? Dan is het belangrijk daar mee te stoppen. Is de droge neus ontstaan door medicatiegebruik? Bekijk dan eens of je iets anders kunt gebruiken. Is een gewoonte, zoals neuspeuteren of te hard snuiten, de oorzaak van je droge neus? Probeer dat gedrag dan te veranderen.
Maar twee algemene tips kunnen we ook geven voor het tegengaan van je droge neus:
• Bevochtig de lucht
Door de lucht te bevochtigen, wordt deze minder droog, wat ook zorgt voor minder droge huid, ogen, keel, mond en neus. De manier waarop je doet, kun je zo fancy maken als je zelf wilt. Je kunt een luchtbevochtiger aanschaffen. Je kunt echter ook op de ouderwetse manier zorgen dat de lucht minder droog wordt, door bakjes met water op de verwarming te zetten. Het water verdampt dan en verspreidt zich door de lucht.
• Gebruik een goede neusspray
Om je neus te bevochtigen, is het gebruik van een neusspray de belangrijkste tip. Maar: let dan wel op wat er in de neusspray zit. Gebruik vooral geen neusspray met oxymetazoline of xylometazoline, want die neussprays zorgen er juist voor dat je neus uitdroogt.
Wat moet een neusspray wel bevatten?
Spoelen met een ouderwetse zoutoplossing werkt eigenlijk nog steeds erg goed. Door hiermee te spoelen houd je je neus en neusbijholten schoon en kun je korstjes en infecties voorkomen.
Zo’n zoutoplossing kun je zelf maken, met keukenzout (natriumchloride) en warm water. Je kunt hiervoor één afgestreken theelepel keukenzout in 200 ml lauwwarm kraanwater laten oplossen. Met een ‘neusdouche’ kun je de zoutoplossing vervolgens door je neus laten spoelen.
Deze methode werkt goed, maar is vaak wel een beetje gedoe. Je kunt ook kant-en-klare neusdruppels kopen. Zorg er zoals gezegd dan wel voor dat er geen oxymetazoline of xylometazoline in zit. Gebruik het liefst ook een neusspray met enkel natuurlijke ingrediënten. Beter voor jezelf én voor het klimaat.
Wij zijn zelf fan van de Moist-R Nasal Sinus Drops. Deze druppels hebben een zoutoplossing als basis, maar daar nog een paar goede ingrediënten aan toegevoegd. Moist-R Nasal Sinus Drops bevatten naast de zoutoplossing gezuiverd water, xylitol en grapefruitzaadextract. Veilige en natuurlijke druppels dus, die ook prima te gebruiken is door zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en door kinderen.
De toegevoegde ingrediënten werken zo:
• Xylitol
De voordelen van xylitol zijn al langer bekend. Zo wordt de mondgezondheid sterk verbeterd als je suiker vervangt door xylitol. Xylitol gaat de bacterie Streptococcus mutans tegen. Deze bacterie is verantwoordelijk voor veel gebitsproblemen. Zo worden onder meer gaatjes tegengegaan. Xylitol laat bacteriën bovendien moeilijker aan het tandglazuur hechten, stimuleert het de aanmaak van speeksel en helpt het slechte adem bestrijden. Daarnaast kan het gebruik van xylitol het aantal oorinfecties verminderen.
Maar niet alleen voor je mond en oren is xylitol een aanrader; ook voor je neus heeft het voordelen. Onderzoek heeft aangetoond dat een spoeling van xylitol met water goed werkt als spoeling voor de neus en bijholten. Een spoeling met xylitol verbetert de symptomen van chronische rhinosinusitis op korte termijn beter dan spoelen met een zoutoplossing.3
Een ander artikel geeft aan dat de toevoeging van xylitol aan een neusspray een erg effectieve manier is om de afweer van de neus te ondersteunen en te stimuleren en het aantal bacteriën en allergische verontreiniging te verminderen.4
• Grapefruitzaadextract
Grapefruitzaadextract wordt in de landbouw onder meer gebruikt om bacteriën, schimmels en parasieten te doden en water te desinfecteren. Ook in het lichaam zijn antibacteriële, antischimmel en antioxidante eigenschappen aangetoond, vanwege de aanwezigheid van naringenine in grapefruitzaadextract.5 Diezelfde eigenschappen kunnen ook bij een droge neus goed gebruikt worden. Een mooie, natuurlijke toevoeging aan de neusspray dus.
Literatuur
1. Bassichis BA, Marple BF. Dry mouth and nose in the older patient. What every PCP should know. Geriatrics, 01 Oct 2002, 57(10):22-4, 29, 32
https://europepmc.org/article/med/12391797
2. Pan Z, Mølhave L, Kjaergaard SK. Effects on eyes and nose in humans after experimental exposure to airborne office dust. Indoor air, 01 Dec 2000, 10(4):237-245
https://europepmc.org/article/med/11089328
3. Weissman JD, Fernandez F, Hwang PH. Xylitol nasal irrigation in the management of chronic rhinosinusitis: A pilot study. The Laryngoscope, 11 October 2011 https://doi.org/10.1002/lary.22176
4. Jones AH. Intranasal Xylitol, Recurrent Otitis Media, and Asthma: Report of Three Cases.
Clinical Practice of Alternative Medicine. Volume 2, Number 2, Summer 2001, pages 112-117
https://commonsensemedicine.org/wp-content/uploads/2014/01/Nasal_xylitol_and_upper_respiratory_prob.pdf
5. Dembinski A, Warzecha Z, Konturek SJ, et al. Extract of grapefruit-seed reduces acute pancreatitis induced by ischemia/reperfusion in rats: possible implication of tissue antioxidants. J Physiol Pharmacol. 2004;55(4):811–821.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15613745/