10 Oorzaken Van Witte Tong Aanslag
Auteur Julia de Jong
Last van een witte aanslag op je tong en weet je niet precies wat de oorzaak is? Tongbeslag, zoals de witte aanslag op je tong heet, kan er onsmakelijk uitzien en bovendien leiden tot een slechte adem.
Tegelijkertijd kan het een teken zijn van een ongezonde mond. Daarom is het van belang om de bron zo snel mogelijk te achterhalen.
Wat zijn de 10 meest voorkomende oorzaken van witte aanslag?
1 Ruwe structuur van de tong
Elke tong heeft een ruw oppervlak. Die ruwheid wordt veroorzaakt door papillen op de tong: kleine bultjes met een zenuwuiteinde die druk kunnen waarnemen. Ook smaakpapillen zorgen voor ruwheid. Maar iedere tong heeft een andere ruwheid; sommige tongen zijn wat glad, andere juist erg ruw of zelfs behaard. Een tong met veel groeven, spleten en ribbels is een perfecte voedingsbodem voor bacteriën. Sommige tongen hebben papillen die iets langer zijn dan gemiddeld. Dat staat bekend als een ‘harige tong’. Bacteriën kunnen hier ook goed groeien. Hoe ruwer de tong, hoe meer kans op bacteriegroei en slechte adem. De oplossing? Zorg dat de tong zo schoon mogelijk blijft met bewezen middelen die daar speciaal voor ontworpen zijn (lees hier de top 10 beste middelen).
2 Verzorgingsmiddelen met alcohol, sodium lauryl sulfaat of chloorhexidine
Tandpasta’s en mondspoelingen met alcohol, chloorhexidine of sodium lauryl sulfaat (het middel dat zorgt dat tandpasta goed schuimt) kunnen de mond en tong uitdrogen en irriteren. Deze ingrediënten veroorzaken als het ware kleine wondjes in de slijmvliezen. Daar kunnen mondbacteriën vervolgens weer welig tieren. Kijk dus goed op de verpakking of deze ingrediënten zijn toegevoegd aan de tandpasta of het mondspoelmiddel dat je gebruikt en kies zo nodig een ander product.
3 Zure mondholte
Ieder gedeelte van het lichaam heeft een andere zuurwaarde, ook wel pH-waarde genoemd. De pH-waarde van speeksel ligt gemiddeld rond de 6,5, maar dit verschilt per persoon. Als iemand een te lage pH-waarde in de mond heeft – en er dus sprake is van een te zure mondholte – kan dit leiden tot een verhoogde groei van bacteriën. Vaak is een te lage pH-waarde te wijten aan onze westerse voedselconsumptie: slechte, eenzijdige voeding, te veel suiker, maar ook roken en alcohol. Gezonde voeding – veel groenten en fruit bijvoorbeeld – kan de zuurgraad weer neutraliseren.
4 Droge mond (xerostomie)
Speeksel heeft een belangrijke functie: het beschermt de mondweefsels. Het buffert zuren, het heeft een smerende werking, een antivirale, antibacteriële en antischimmelwerking. Bovendien geneest speeksel wondjes sneller. Als je te weinig speeksel hebt, wordt de mond dus minder goed schoongehouden en hebben bacteriën eerder vrij spel. Dat kan zorgen voor witte tongaanslag. Een droge mond ontstaat vooral door medicijngebruik. Ook bestraling van de mond bij kanker kan een droge mond veroorzaken, net als de ziekte van Sjögren. Kauwen, bijvoorbeeld op een suikervrij kauwgompje, kan de speekselaanmaak stimuleren. Als je echt te weinig speeksel hebt, kan een mondgel of mondspray soms helpen.
5 Overmatig neusslijm
Postnasale drip is een ophoping van neusslijm aanwezig aan de achterkant van de neus en keel. Mensen met postnasale drip moeten daarom meer dan normaal slijm doorslikken of uithoesten. Overmatig neusslijm, ook als gevolg van een verkoudheid of allergie, kan leiden tot witte aanslag op de tong. Wanneer het speeksel wordt vermengd met slijm, kan het de mond en het gebit namelijk niet goed meer schoon houden. Bacteriën kunnen dan sneller ontstaan en vermenigvuldigen.
6 Roken, alcohol en drugs
Tabak, alcohol en drugs hebben niet alleen slechte gevolgen voor je lijf, maar ook voor de gezondheid van de tong. Rokers hebben vaak meer tandplak en tandsteen dan niet-rokers. Tandplak is de veroorzaker van ontstoken tandvlees. Bij rokers wordt die ontsteking bovendien makkelijker over het hoofd gezien, omdat het tandvlees niet zo snel bloedt. Nicotine vernauwt immers de bloedvaatjes in het tandvlees. Tandvleesontsteking, ook wel parodontitis genoemd, vormt op zijn beurt weer een risico op een witte tong (zie ook 8. Parodontitis). Alcohol, drugs en sigaretten remmen bovendien de speekselproductie, geven een droge mond en daarmee mogelijk onder meer een wit tongbeslag.
7 Ziekten in de mond
In een enkel geval kan een witte tong een signaal zijn van een infectie of een andere aandoening zoals leukoplakie, candida, schimmelinfectie, oral lichen planus, mond- of tongkanker of syfilis. Vaak zijn er dan meer symptomen waarneembaar, zoals blaasjes of witte puntjes.
Ook een zogenaamde ‘landkaarttong’ geeft witte vlekken op de tong, vaak afgebakend met rode grenzen. Deze aandoening is onschuldig en kan verergeren door bepaald voedsel (zuur, pittig of zoet), stress, ziekte of hormonen. Een landkaarttong moet goed schoongehouden worden. De tandarts of kaakchirurg kan uitsluitsel geven of er sprake is van een ziekte.
In dit artikel kun je 8 ziekten van de tong herkennen.
8 Parodontitis
Mensen met parodontitis – tandvleesontsteking – hebben een dikker tongbeslag. Het bloed dat voortvloeit uit ontstoken tandvlees is voor bacteriën immers een goede voedingsbodem. Bij patiënten met een parodontale aandoening is het aantal leukocyten in het speeksel toegenomen. Deze leukocyten hopen zich op op het tongoppervlak. Door de bloedcellen en leukocyten zullen de stinkende bacteriën zich sneller vermeerderen. Het is dus belangrijk het tandvlees gezond te houden, door goed te poetsen en tandenstokers of ragers te gebruiken.
9 Suikers
Het consumeren van excessief veel suikers en zoete dranken bevordert een explosieve groei van bacteriën op de tong. Suikers die achterblijven in je mond zijn een perfecte voedingsbodem voor schimmels en bacteriën. Pas dus op dat je niet te veel suikerhoudende producten op een dag nuttigt. Suikers zitten bovendien niet alleen in voor de hand liggende producten als snoepgoed en chocola, maar ook in producten waar je het misschien minder verwacht, zoals soep uit blik, fruitsappen, ketchup en zelfs knakworstjes!
10 Verminderde weerstand en stress
Wit tongbeslag kan ook te maken hebben met een verminderde weerstand. Je afweersysteem werkt dan niet goed en je bent vatbaarder voor het ontstaan van ontstekingen en minder goed opgewassen tegen ziekteverwekkers en bacteriën. Een goede (mond)gezondheid en weerstand zijn erg belangrijk om tongklachten te voorkomen of te verminderen. Je tandarts en/of mondhygiënist kan je adviseren over een goede mondhygiëne. Je kunt je weerstand op peil houden door gezond en gevarieerd te eten, voldoende te slapen en regelmatig te bewegen.
Samengevat
De tong heeft normaal gesproken een roze kleur. Bij ouderen kan de tong verkleurd zijn door veranderde voeding, verminderde speekselvloed en onvoldoende mondhygiëne. Soms is de tong bedekt met een dunne witte aanslag: tongbeslag genoemd.
De dikte daarvan kan variëren. Tongbeslag bevat grote hoeveelheden bacteriën, afgeschilferde epitheelcellen, bloedproducten, voedingsbestanddelen en leukocyten afkomstig van ontstoken tandvlees en tandvleespockets. Een beslagen tong kan ervoor zorgen dat je vies ruikt uit de mond. Slechte adem kent meerdere oorzaken, maar de meest voorkomende is de afbraak van eiwit en eiwitverbindingen op de tong en in de tandplak.
Wat de oorzaak ook is: het verzorgen van de tong is belangrijk voor het behoud van een gezonde mond. Lees daarom dit artikel: de 10 beste middelen tegen een witte tong.
