Het verbaast me dat ik vrijwel nog nooit iemand op de correcte manier heb zien poetsen. Nu geven we toch al ik-weet-niet-hoelang poetsinstructies en toch…Je vraagt je af hoe dat kan. Ik betrap mezelf erop dat ik tijdens tv-programma’s zit te bestuderen hoe iemand in ‘het wild’ zijn of haar tandenpoetst. Dit geeft namelijk een veel beter beeld dan als ik een patiënt vraag om eens voor te doen hoe hij poetst. En elke keer roep ik zo ongeveer tegen het tv-scherm: “Neehee, je doet het verkeerd!”
Meestal verwachten mensen niet dat ik ze vraag om even voor te doen hoe ze normaal gesproken tandenpoetsen. Vaak hebben ze zelf ook geen idee. Ze moeten er ineens bij stilstaan en moeten er dan even over nadenken. Om de tijd op te vullen vraag ik of ze een spiegel nodig hebben. Een strikvraag. En dan zeggen ze: “Gewoon…zo?” en geven dan een demonstratie waarbij ze hun uiterste best doen om zo goed mogelijk te poetsen. Na een paar tellen roep ik dan soms al: “Stop, stop, stop, ho maar!” , omdat het me al zeer doet als ik er naar kijk. En soms laat ik ze juist even doorgaan om te kijken in de hoop of ze nog iets anders gaan doen dan wat ze me nu laten zien. Soms tegen beter weten in.
Fout 1: Geen goede tandenborstel
Bij fout 1 meteen ook tip 1: Neem alles wat je thuis gebruikt mee naar de mondhygiënist. Moet dat? Ja. Voor je eigen bestwil. Er bestaan namelijk zo ontzettend veel tandenborstels dat we echt niet weten wat je bedoelt bij: “Een Braun.”, of met: “Een handtandenborstel.” Zo was ik laatst heilig in de veronderstelling dat iemand een prima elektrische tandenborstel gebruikte maar het later een handtandenborstel bleek te zijn met een batterijtje erin. Ja, hij zei inderdaad van “brrrr”, als je hem aanzette maar dat was dan ook alles. Als je je borstel meeneemt, kan ik zien of het goed materiaal is. Ik had namelijk een jochie die met mijn instructie elektrische borstel prima poetste maar de plakverklikker telkens opnieuw aangaf dat het thuis toch echt niet goed ging. Zijn moeder zweerde dat hij elke dag twee keer twee minuten poetste. Hij hield keurig die borstel op elke tand even stil. Wat bleek? De borstel deed he-le-maal niks meer.
Fout 2: Geen spiegel gebruiken
Dus vandaar mijn strikvraag. Super veel mensen lopen met hun tandenborstel het hele huis door. Pakken gerust tijdens de poetsbeurt de vaatwasser uit of checken hun berichtjes. Zo jammer! Zonder spiegel kan je niet goed poetsen. Je kunt namelijk op veel plekken in je mond niet goed voelen of je wel goed zit. Vooral achterin de onderkaak en daar de binnenkant van is een beruchte plek. Zoveel mensen die menen dat hun borstel hier goed staat maar daar volledig de mist ingaan. Vaak duwt de tong de borstel van de plek af of staat de borstel de verkeerde kant op. De spiegel geeft je feedback over de locatie waar je je borstel precies neerzet. Zelfs een borstel met een app die je feedback geeft of je alle kwadranten wel hebt gedaan, kan dit (nog) niet zien. Natuurlijk hoop ik op een super gevoelige elektrische borstel die je vertelt of je echt goed gepoetst hebt en die misschien zelfs kan vertellen of je een gaatje hebt. Hoe tof zou het zijn als je borstel bacteriën kan meten en weefselverlies kan vastleggen? Dan heb je gewoon elke dag een tandartscontrole! Maar ja, zo ver is het nog niet. Je zal het voorlopig toch echt met je spiegel moeten doen. En helaas kan je daar ook niet alles op zien dus blijft het oog van die mondhygiënist en die tandarts ook nog nodig.
Fout 3: Te kort poetsen
Ja, een inkoppertje natuurlijk. Een goede tandenpoets beurt duurt tenminste twee minuten lang. Zo kan de fluoride lang genoeg intrekken. Zelf ben ik vaak toch wel wat langer bezig. Zelfs met een tandenborstel die enorm veel bewegingen maakt. Het is gewoon een secuur klusje waar je met de volle concentratie bij hoort te zijn. Zeker als je een wat ingewikkelder gebit hebt, bijvoorbeeld omdat er tanden scheef staan, ben je gewoon best lang bezig. Gelukkig hebben veel elektrische borstels een timer. Poets je met de hand? Zet dat zelf een timer of zet een zandlopertje neer. Of…nog veel leuker…zet een muziekje op waarvan je weet dat het twee minuten is.
Fout 4: Je tandvlees (niet) mee poetsen
Okay, dat is verwarrend he? Moet je nou wel of niet je tandvlees poetsen? Nou, het is zeker niet de bedoeling dat je je tandenborstel op je tandvlees zet. Want zo kan je tandvlees uiteindelijk afslijten en verdwijnen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Wat wel de bedoeling is, is dat het uiterste laatste randje van je tand schoon wordt. Het randje dat net bij je tandvlees ligt. Ook zou het mooi zijn als de borstel een beetje onder het tandvlees komt. Een millimetertje, dus nu niet actief je borstel er onder gaan drukken want dan gaat het wederom stuk. Een borstel komt met zeer lichte druk al wat onder je tandvlees. Een handtandenborstel zet je daarom op dat laatste randje met 45 graden neer. Een elektrisch borstelkopje houdt je juist helemaal recht. Door de vorm en de beweging waaiert hij onder je tandvlees. De nieuwste generatie elektrische tandenborstel geven aan of je precies de goede druk geeft, te weinig druk geeft of teveel druk geeft. Ook weer minuscule verschillen maar zeer essentieel.
Fout 5: Teveel bewegen
Ja, sorry hoor, maar hier erger ik me dus kapot aan op die tv-programma’s. Je weet wel, van die datingprogramma’s waarbij ze een nachtje blijven slapen of waar ze de wonderen van het campingleven laten zien. Ok, niet schrikken hoor, ik ga het eruit gooien: “HOU DIE ELEKTRISCHE BORSTEL NOU STIL!!!!” He, dat lucht op. Waarom beweeg je toch met dat ding? Hij beweegt toch zelf al? Je houdt juist de draaiing eruit als je gaat bewegen. Je gaat van het plekje af waar je juist moet wezen. Geef dat ding nou even de gelegenheid om het schoon te maken voor je. Bovendien maak je ‘m stuk. Het metaal verbuigt als je zo tekeer gaat waardoor het kopje er los op komt te zitten waardoor er trilling verloren gaat. Zo jammer…! De enige beweging die je maakt, is de plaatsing. En dan HOU JE ‘M DUS EEN PAAR SECONDEN HE-LE-MAAL STIL, hoor je me? Echt, ik doe het zo vaak voor, maar die beweging…krijg die er maar eens uit. Massaal gaan jullie zelf boenen. Tja, dan kan je beter een andere elektrische borstel pakken die geen rondjes draait maar alleen maar trilt. Maar ook dan…heel rustig poetsen. Schrobben is verboden. En met de hand dan? Ook daarbij is schrobben verboden. Rustig aan…kleine stukjes tegelijk…vaak heen en weer…maar rustig. Rustig. RUSTIG! Wat zeg ik nou? Ach, laat maar.