Melktanden trekken

Melktanden trekken

Waar mijn hart toch echt harder van gaat kloppen is kindertandheelkunde. Of eigenlijk kinderpreventie. Het is voor mij altijd weer een feestje als ik een kind in de praktijk mag ontvangen. Kinderen die naar mij worden verwezen, hebben meestal ‘iets’. Dat betekent dat het bij de tandarts of bij de preventieassistent niet helemaal soepel verlopen is. 

Tijd en rust

Vaak weet men dan nog niet zo goed wat nu eigenlijk ‘het probleem’ is. Alleen dat de reguliere manier niet aanslaat. Er kan van alles achter gedrag schuilen. Van heel onschuldig tot behoorlijk ernstig. Voor mij is het een hele uitdaging om te bekijken wat dan wel werkt. In alle eerlijkheid kan ik dit ook niet aan de lopende band. Voor mij moet het echt iets zijn waarbij ik met al mijn tentakels kan inzetten. Dus ik moet de tijd en de rust hebben voor deze kinderen. Ze voelen namelijk feilloos aan als ik moe ben of haast heb.

Wisselen

Zo maakte ik kennis met een jongen, zijn knuffel en zijn moeder. Eigenlijk was vooral moeder erg zenuwachtig. Ze gaf strikt aan wat en wel en niet de bedoeling was. Volgens haar was het vertrouwen beschadigd geraakt omdat haar zoon absoluut niet wilde dat er aan zijn losse tanden werd gezeten. Hij was flink aan het wisselen. Het is wel vaker een controle-dingetje bij kinderen. Ze willen zelf de regie hebben over hun losse tanden. Dat is normaal geen probleem maar het is wel moeilijk als zo’n iemand heel gevoelig is. Als ze angstig zijn voor de pijn die bij het zelf tandjes eruit trekken komt kijken. Het gaat ook nog eens bloeden wat ze vaak een vieze smaak vinden.

Slim

Bij mij is afspraak afspraak. Ik zeg wat ik doe en doe wat ik zeg. Sommige kinderen laten zich liever helemaal leiden en anderen willen helemaal de controle hebben. Zo ook deze jongen. Gelukkig kon hij mij ook heel goed zeggen wat hij dan niet wilde. Maar wat heel bijzonder was, is dat hij me ook alternatieven kon voorstellen. Die had hij eventjes helemaal zelf bedacht. En ik vond ze tamelijk briljant. Toen ik dit aangaf, voelde moeder de ruimte om te vertellen dat haar kind hoogbegaafd was. Dat ze lang hebben gezocht naar geschikte scholing en nu dat gevonden is, hij helemaal opbloeit. De sensitiviteit is onderdeel van zijn hoogbegaafdheid.

Voorverdoven

Samen kwamen we erop uit dat hij wilde dat ik zijn tandsteen ging verwijderen, maar dan alleen op de tanden die niet loszaten. Hij besefte zich namelijk dat hij zijn andere tanden niet zo goed had gepoetst uit angst om de los zittende tanden te raken. Zo gezegd, zo gedaan. Door alles te laten zien en met hem te bespreken en bovendien aan de afspraken te houden, groeide zijn vertrouwen in mij. Hij bedacht zich ondertussen dat die losse tanden er toch ook echt wel uit zouden moeten. Hij stelde voor dat ik voorverdoving aan hem zou geven en hij deze zelf op zijn tandvlees zou aanbrengen. Ik gaf hem een watje met Oraqix en hij deed dit erop. Hij ging naar huis en trok daar twee tanden eruit.

Poetsen met weinig prikkels

De keer erop heb ik hem poetsles gegeven. Alhoewel moeder compleet overtuigd was dat hij toch echt wel heel erg goed zou poetsen. Dat klopte ook wel, hij deed erg zijn best, maar bleek enkel de buitenzijdes te poetsen. Ook hebben we gezocht naar een elektrische tandenborstel met wat minder prikkels. Ze waren heel blij met de tips.

Echte prik

Daarna kwam moeder als snel terug met haar zoon. Ze hadden samen gezien dat de tanden en kiezen die nu nog loszaten wel erg smerig waren. Zoon had alweer een goede oplossing bedacht. Ik zou hem nu echte verdoving geven en die loszittende elementen schoonmaken. “Tja, en als ze dan per ongeluk eruit gaan…dan is dat maar zo.” Nou, die hint begreep ik maar al te goed. Ik checkte of hij nu een echte prik wilde. Ja, hij wilde echte anesthesie, zoals hij dat noemde. Hij kreeg een prik waarbij de moeder in de stress schoot. “Moet ik je hand vasthouden?”, gilde ze bijna terwijl haar zoon op zijn gemak in de stoel lag. “Pff, nee joh!”, zei hij met naald en al in zijn mond. “Oh,”, bracht moeder uit en haar schouders zakte acuut naar beneden. Ik zag dat ze wat bleek werd en haar hand zocht de stoel achter haar op. Net op tijd zat ze.

Eigen regie

De tweede prik ging er ook met gemak in en al snel kon ik met de ultrasoon zijn mond in. Natuurlijk vond hij het machtig interessant wat ultrasoon is en ik vertelde in geuren en kleuren hierover terwijl ik rustig mijn gang kon gaan. Stiekem duwde ik de ultrasoon onder de tand en kies die behoorlijk los zaten. Tijdens het polijsten zag ik heel erg duidelijk beweging erin en moest ik uitkijken dat de tand en de kies er niet al uitvlogen. Want ik wist…eigen regie is belangrijk en bovendien moest hij vertrouwen in zichzelf krijgen dat hij dit kon.

Zo!

“Pluk ze er maar uit.”, zei ik en gaf hem de spiegel. Zijn moeder schoot van de stoel en keek belangstellend toe. Vier grote ogen keken naar de losse kies. Die ging makkelijk. Met vertrouwen ging hij met zijn hand naar de tand die wat vaster zat. Hij wrikte en zijn moeder nam ineens de pose aan van een supporter bij de penalty’s. En jawel, ook deze tand ging eruit. Oh oh wat waren we trots en ook wel opgelucht. “Zo,” sprak zoonlief. “Voor mijn geen excuses meer om slordig te zijn met tandenpoetsen.”

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply