De laatste tijd krijg ik opvallend veel ouderen in de stoel. Of opvallend…ik was me er eigenlijk niet zo heel erg bewust van. Pas als patiënten hun eigen leeftijd benoemen en zichzelf als oud bestempelen dan valt bij mij het kwartje. Zij zijn soms van mening dat het genoeg is geweest. Ze zijn overtuigt dat je altijd problemen met je gebit krijgt met het ouder worden.
Stoel overeind
Laatst had ik een discussie met een oudere man. Nee, de instrumenten vlogen niet door de lucht, zo heftig was het echt niet. We wisselden keurig van gedachte. Voor mij was hij een nieuwe patiënt. Wel bezocht hij al een tijdje een collega – mondhygiënist. Zijn mondhygiëne was dus ook best okay. Hij poetste prima en ook ragerde ook heel regelmatig. Hij kwam op mij over als iemand die zijn gebit belangrijk zou vinden. Ondanks dat, vond ik toch enkele behoorlijk verdiepte pockets. Helaas ook met complicerende factoren. Voortgeschreden parodontitis dus. Dat was voor mij reden genoeg om de stoel overeind te zetten en het gesprek aan te gaan.
Moeilijke vragen
Na mijn uitleg over het ontstaan van parodontitis, de gevaren en het voorstel om dit eens in kaart te brengen volgde een logische vraag. Waarom was dit niet eerder zo besproken? En was dit niet gewoon ouderdom? Hoe logisch ook, voor mij bekruipt me altijd het gevoel dat ik dan moet opkomen voor mijn collega. En ook bekruipt me het gevoel dat iemand denkt dat ik hem geld probeer af te troggelen. Een goed antwoord vraagt om tact van mijn kant.
Schroom en tijd
Waarom zoiets niet eerder besproken is, is voor mij ook een gok. Als ik met collega’s hierover praat dan is er om de een of andere reden vaak toch een bepaalde schroom om het te bespreken. Ze willen eigenlijk een patiënt hiermee niet mee lastig vallen, wetende dat het tijd en geld gaat kosten. Soms staan de agenda’s zo ontzettend vol door het tekort aan mondhygiënistes dat een complete behandeling eigenlijk niet mogelijk is. Dan roei je met de riemen die je hebt. En op zich werkt dat soms best goed, maar weet de patiënt helemaal niet dat je kei en kei hard werkt om een gebit te behouden. En dat je dit ook nog eens ver onder de prijs doet. En dat kan ook best als de situatie meevalt maar als de conditie van het tandvlees in de loop van de tijd toch achteruit loopt, wordt de drempel om het te bespreken steeds hoger.
Wie bepaalt dat je te oud bent?
En dan komt zo iemand bij mij in de stoel en dan ga ik toch het gesprek aan. Een collega kan hebben gedacht dat iemand toch al oud is en ach….dan ga je toch niet meer het onderste uit de kan halen. Dat kan ook helemaal kloppen. Iemand kan te oud zijn om er nog helemaal voor te gaan. Maar wie bepaalt dat? En heeft iemand niet te allen tijde het recht om te weten hoe zijn tanden en zijn tandvlees er precies voorstaan? Hoe oud gaat iemand eigenlijk worden en hoe lang zal diegene dus nog goed moeten kunnen kauwen voor een hoge mate van kwaliteit van leven?
Je kunt ook overdrijven…
We kunnen hier ook in doorschieten, als je het mij vraagt. Mondhygiënisten worden geacht om bijvoorbeeld in verpleegtehuizen te gaan werken. Dit is de plek waar je je allerlaatste dagen slijt terwijl je behoorlijk verzwakt bent. Je bent bijvoorbeeld zwaar dement. Hoe wenselijk is het dan als iemand nog enorm zijn best gaat doen op je gebit? Is pijn voorkomen dan niet wat we zouden moeten doen in plaats van bij wijze van spreken een filmsterrengebit nastreven?
Het kan!
Anyway, als oude mensen de moeite nemen om nog helemaal naar de praktijk te komen dan vind ik echt dat we altijd moeten bespreken als we ontstoken tandvlees zien. Afhankelijk van of de motoriek nog goed genoeg is om thuis het gebit goed te reinigen en medicijnen en/of ziekte niet ontzettend veel roet in het eten gooien, kan besproken worden hoe het gebit gezond behouden kan worden.
Wel zo gezellig
Parodontitis komt vaker voor bij oudere mensen maar het wil niet zeggen dat elke oudere sowieso parodontitis krijgt. Het wil al helemaal niet zeggen dat we er dan met de pakken neer moeten bij gaan zitten. Na een onderzoek en gesprek kan blijken dat het gebit nog prima gered kan worden en op een gezonde manier behouden kan worden. Menig oudere wil er dan echt nog wel voor gaan. Het kan echt vaak nog prima opknappen en…kan het ook nog eens heel gezellig zijn om elkaar met regelmaat te zien. Het netwerk van ouderen wordt vaak toch wat kleiner en een vaste mondhygiënist die veel van je weet kan dan een fijne gesprekspartner zijn. Minstens zo belangrijk als een het hebben van een gezond gebit!
