Laatst was ik naar een symposium over echtscheidingen. Dit was eigenlijk bedoeld voor mensen in die binnen de jeugdgezondheidszorg werken of binnen de advocatuur. Ik was er als enige mondhygiënist en er werd diverse keren herhaald hoe goed ze het vonden dat ik er ook was. De reden dat ik er was, is omdat scheidingen toch echt wel een thema blijkt te zijn bij veel patiënten die ik de stoel heb.
Een gezonde mond wordt ongezond
Stress werd lang niet gezien als reden voor veel gebitsproblemen. Het kreeg haast geen aandacht. Echtscheidingen kunnen erg stressvol zijn, zowel voor de ouders als voor de kinderen. Het stresssysteem legt het helder kunnen nadenken plat. Ook functioneert je immuunsysteem er minder door. Er moet opnieuw balans worden gezocht in het leven. Een gezonde mond kan dan ineens ongezond worden.
Twee huishoudens
Door een scheiding moeten mensen afstand van elkaar gaan nemen. Niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk. Doordat er sprake is van verhuizingen, is het maar de vraag of er nog keurig op de badkamer wordt getandenpoetst. Zeker bij kinderen die heen en weer moeten reizen tussen twee huizen kan dit behoorlijk misgaan. De structuur is kwijt. Ligt de tandenborstel nog wel op een logische plek? Zijn er voor elk huis verschillende borstels of moet de tandenborstel steeds netjes in de toilettas mee? En gaat die tandenborstel wel daadwerkelijk weer mee naar het volgende huis? Als moeder altijd oplette of er getandenpoetst wordt, doet vader dit in het andere huis nu voortaan ook?
Ex afkraken
Doordat er figuurlijk afstand moet worden genomen, verzint de hersenpan een list. Het vergroot voortaan alle negatieve eigenschappen van een ander uit. Zo is het een stuk eenvoudiger om afstand te nemen. Want afstand nemen van iemand waar je nog zielsveel van houdt, is wel erg moeilijk. Dus als vader even vergeet die taak van het controleren op het tandenpoetsen vergeet, dan horen we dat van moeder in de praktijk 10 keer vergroot terug. Waar het kind bijzit. Dat geeft een hele nare situatie waar we als mondzorgverleners moeilijk mee overweg kunnen. Het kind krijgt dan namelijk het idee dat het een kant moet kiezen. Het loyaliteitsgevoel is dan enorm verwarrend. Het kind wil helemaal niet kiezen. Doordat een van de ouders de andere ouder continue door het slijk haalt, dreigt het gevaar dat de kind daadwerkelijk alles ook door deze bril gaat zien.
Zelfverachting
Het moeilijke is dat het kind sowieso het DNA heeft van beide ouders. Door te horen dat een van de ouders ‘fout’ is, kan het een hekel krijgen aan zichzelf. Tieners zijn opzoek naar hun eigen identiteit en raken enorm in de war. De stress en deze mate van zelfverachting zorgen ervoor dat ze hun tanden niet meer poetsen. Want waarom zou je? Waarom zou je nog voor jezelf zorgen als je niet deugt?
Vertrouwen weg
Ook de ouders kunnen hun zelfvertrouwen verliezen. Zeker als de ex vreemd is gegaan. Een deuk in je ego, sowieso, maar ook zelfverwijten naar waarom je niks hebt opgemerkt. Je had het toch door moeten hebben? En als je het wel door had werd dit continue weerlegd en zo vertrouw je niet meer op je intuïtie of op het oppikken van signalen. Je bent dus niet alleen het vertrouwen in je partner verloren maar ook die in jezelf. Je bevindt je op los zand. Op elk moment kan de bodem onder je vandaag vallen. Heeft tandenpoetsen dan nog de prioriteit?
Aantrekkelijk
Maar andersom komt ook voor. Mannen of vrouwen die voorheen heel slecht voor zichzelf zorgden, vallen ineens over elk kleinigheidje in hun gebit en poetsen alsof hun leven er vanaf hangt. Ze voelen zich niet aantrekkelijk en willen met man en macht zich weer okay voelen. Dit kan zich dus uiten in obsessief en juist ongezond gedrag. Zij zijn teveel bezig met relatief onbelangrijke dingen.
Eindelijk verandering
Maar het kan ook dat die persoon die altijd veel te veel dronk eindelijk beseft dat hij destructief bezig is geweest. Nadat de ex-partner tijdens de relatie hem steeds maar probeerde te corrigeren, lukt het hem om nu wel verantwoordelijkheid te nemen over het eigen gedrag. Eerst werd het allemaal als gezeur bestempeld en ging deze persoon juist nog meer drinken. Na het verlaten van zijn geliefde, is er ineens ruimte gekomen om wel dat leven te gaan leiden die hij eigenlijk zou willen leiden. Je snapt dat de ex-partner zich daardoor nog slechter voelt. Waarom kon hij dit niet tijdens de relatie?
Controle
Niet alleen de mondgezondheid en de scheve ogen naar de ex komen mee de praktijk in. Ergens willen ex-partners toch nog de controle over elkaar hebben. Op slinkse wijze stellen ze dan vragen over de ex-partner als ze in mijn stoel liggen. Dit mogen we natuurlijk absoluut niet vertellen. Zelfs niet als het om getrouwde paren gaat. Ik ben zelfs ooit eens gebeld door een vrouw of haar man wel geweest was. Ze kon zo checken of hij daadwerkelijk naar de mondhygiënist moest of dat hij ergens in een ander bed lag.
Breuk door mondgeur
Ook ben ik ooit gevraagd of ik iemand haar man beter kon laten tandenpoetsen want ze ging steeds over haar nek als ze hem moest zoenen. Helaas kreeg ik hem echt niet beter aan het tandenpoetsen. Het interesseerde hem echt totaal niks. Je raadt het al…ze zijn nu gescheiden. Zijn mondgeur deed de das om.
