Als je iets vraagt, zul je met het antwoord moeten leven. Een van de wijsheden die ik altijd in mijn hoofd meedraag. Geen idee waar ik hem ooit heb opgedoken, maar ik heb het altijd onthouden. Als je iets vraagt, loop je het risico dat je een antwoord krijgt dat eigenlijk niet zo fraai is.
Heb ik een dikke kont?
Een voorbeeld dat we allemaal kennen: “Heb ik een dikke kont?” Je voelt meteen dat je hier geen ‘ja’ op moet zeggen, maar wat nou als iemand gigantisch overgewicht heeft, werkelijk ongezond eet en ook nog eens een hartkwaal heeft? Wat zeg je dan op zo’n vraag? Waar help je iemand echt mee? Met de werkelijkheid of met een leugen?
Wil je een professionele mening of niet?
Zelf probeer ik bij mezelf na te gaan of ik werkelijk antwoord op een vraag wil voor ik ‘m stel. Wil ik de waarheid onder ogen zien en maakt het überhaupt uit wat de ander vindt? Patiënten kunnen mij ook vragen stellen waarbij ik me afvraag waarom ze deze vraag eigenlijk stellen. Wat willen ze nu precies? Willen ze mijn professionele mening of willen ze gewoon dat ik doe wat ze mij vragen? Dat is best een dilemma.
Patiënt centraal…wat betekent dat?
Derk Runhaar is huisarts en zet zich in voor kwaliteitsverbetering in de zorg. Hij tweette het volgende: “De patiënt centraal is een cliché in de zorg. Maar wat zetten we precies centraal? Willen we als maatschappij betalen voor elke wens of voor wat bijdraagt aan de gezondheid van de patiënt?” Ik vond het een hele goede vraag. Doen we wat onze patiënten ons opdragen zodat iedereen tevreden is (op korte termijn…) en we bovendien vrij eenvoudig ons geld verdienen of houden we ons aan de eed die we ooit aflegden? Als we voor dat laatste kiezen, lopen we aardig risico op een slechte evaluatie. Iemand die we niet naar de pijpen dansen, kan dit heerlijk gaan ventileren op de socials. Hij kan fantastisch zijn hart luchten op ZorgkaartNederland en op Google. Wij weten het verhaal er achter maar de lezer niet.
Lange nagels
“Ik wil witte tanden.”, is een vraag die ik heel regelmatig hoor. Zo vaak dat de tandenbleekshops zo ongeveer op elke hoek zijn te vinden. Er is een gigantische markt voor. Laatst had ik iemand met een gigantische ontsteking van het tandvlees. Ik had werkelijk nog nooit zoiets gezien. Deze persoon had enkel nog voortanden. De kiezen waren gesneuveld. Maar ach, dat hinderde niet, want die kon je toch niet zien, redeneerde deze persoon. Tijdens het gesprekje peuterde ze continue met haar lange nagels tussen haar voortanden. Zo schraapte ze de rookaanslag weg. Wilde ze van haar tandvleesontsteking af zodat deze voortanden nog een tijdje behouden konden worden? Nee…ze wilde facings. Knal wit. Wat zou jij doen als tandheelkundige? Facings zetten of toch maar even niet? Je raadt vast al wat mijn antwoord was. Ze is linea recta naar de bleekshop gelopen.
Gekke vragen
Vorige week volgde ik het tweede gedeelte van de cursus Psychodiagnostiek voor tandheelkundig specialisten. Hier leerde ik om de 3-sporen anamnese af te nemen waar je zelfs vraagt naar het seksleven van je patiënt. Deze anamnese vraag je uit op het moment dat iemand een vreemde klacht heeft en wellicht een wat vreemd verzoek. Bijvoorbeeld als iemand zijn kaak naar voren of juist naar achteren geplaatst wil hebben. Een nogal heftige operatie waar helaas 1/3 echt niet blijer wordt en zelfs juist depressief raakt. Of iemand die zijn kaken niet meer van elkaar krijgt, op een vreemde manier praat, last heeft van gekriebel in de mondholte, last van overmatig kokhalzen of het kan iemand zijn die de deur bij de tandarts platloopt. Er moet dan bij de tandheelkundige een belletje gaan rinkelen dat hij verder moet kijken dan zijn neus lang is. Dan is het tijd om vragen te stellen die je van een tandheelkundige niet gewend bent. We willen maar al te vaak een short cut nemen naar wat de beste tandheelkundige behandeling lijkt. Maar regelmatig helpen we hier mensen van de regen in de drup.
Echte diagnose
Met behulp van de 3-sporen anamnese kunnen we een echte diagnose opstellen. Pas als we de juiste diagnose in beeld hebben, kunnen we de juiste behandeling voorstellen. De juiste behandeling kan een tandheelkundig ingrijpen zijn maar kan ook heel iets anders zijn. Iets waarmee je werkelijk geholpen bent zoals therapie bij de psycholoog. Belangrijk hierbij is dat we de klacht serieus nemen. Iemand voelt werkelijk pijn, ook als de aard tussen de oren zit. Ontstekingen kunnen werkelijk veroorzaakt worden door stress. Op dat moment zal je de oorzaak van de stress moeten tackelen en dit aanpakken. Als je dan weer voor de 10e keer een wortelkanaalbehandeling doet dan hou je het probleem in stand.
Wat is de echte oplossing?
Zo kan iemand eisen dat je zijn grijze vullingen (amalgaam) eruit haalt omdat hij denkt dat dit al zijn klachten zal oplossen. Als je discussie uit de weg wilt gaan dan kan je als tandarts deze wens inwilligen. Helaas kent dit risico’s en bovendien komt deze persoon dan misschien niet van zijn klachten af. Waarom wil iemand van deze vullingen af? Wat is de klacht precies en waar komt hij vandaan? En wat zou dan de echte oplossing zijn? Dat is waar ik me mee bezig ga houden. Dus als u een slechte review van me ziet dan weet u waar het vandaan komt.
