Tandvlees in de rouw 

Hoe langer ik werk, hoe meer ik een gevoel ontwikkel om onderscheid te maken tussen een gewone ontsteking en een bijzondere ontsteking. Tijdens mijn studie leerde ik dat de reden van ontsteking heel simpel was. Er was een teveel aan bacteriën. De behandeling was dus; zoveel mogelijk bacteriën weghalen. Maar zo simpel is het dus niet.

Waar ligt de grens?

Zolang er evenwicht is tussen de aanval van de bacteriën en de weerstand van het lichaam, gebeurt er niet zoveel. Er zal geen botafbraak in de kaak plaatsvinden. Maar wanneer zijn er dan teveel bacteriën? Is daar een duidelijke grens voor die voor iedereen geldt? Is duidelijk zichtbare tandplak nu precies die grens? Ik begin daar steeds minder in te geloven.

Voordelig

Het is gewoon heel erg oneerlijk verdeeld. Ik zie met regelmaat mensen die echt een vies gebit hebben. Die zou ik niet graag een zoen willen geven, zeg maar. Hun tanden zijn dof en het ruikt niet echt fris. En toch…hoeft dat niks te betekenen voor de staat van hun tandvlees. Het tandvlees van elk persoon reageert enorm anders op die laag tandplak. Ik durf te wedden dat er mensen zijn die stiekem vrijwel nooit poetsen, jokken dat ze dagelijks druk in de weer zijn met flossdraad en altijd met een compliment de tandartspraktijk weer verlaten. Op de een of andere manier kunnen zij er gewoon heel goed tegen.

Nadelig

Helaas werkt dit ook de andere kant uit op. Ik zie mensen die op hun manier erg hun best doen en toch altijd de klos zijn. Altijd moeten ze weer terug snel terug voor parodontologische nazorg en nooit is het eens een keertje echt goed. Hun tandvlees blijft maar ontstoken. En dat terwijl hun mondhygiëne best op orde is. Ze hebben dan niet eens echt tandsteen en toch moeten ze maar om de drie maanden blijven komen. Vaak wordt er dan nog een andere behandelmethode bedacht. Dit kan in de vorm van antibiotica zijn, maar dit wordt steeds minder aanbevolen. Of in de vorm van chirurgie, maar ja…dat klinkt best ingrijpend en dat wil lang niet iedereen.

Accepteren

Maar zijn dit wel de juiste oplossingen? Moeten we niet eens verder kijken dat dit? Waarom blijft het tandvlees zo in de mineur hangen? Kunnen we niet eens naar de weerstand van het lichaam kijken in plaats van naar de bacteriële lading? Ik vraag mij af of deze benadering die best okay klinkt wel echt werkt. Moeten we niet soms de situatie accepteren zoals hij is? Eigenlijk zijn er heel wat patienten die mij afremmen en het wel prima vinden. Ze komen gewoon netjes elke drie maanden, laten zich een beetje in de watten leggen, babbelen wat en vertrekken weer. Zolang hun tanden er nog niet uitrammelen, kunnen ze er goed mee leven. Daar heb ik ook naar te luisteren.

Ingeving

En toch kriebelt er vaak iets in mij dat verder wil kijken. Zoals ik al zei, heb ik daar bijna een zesde zintuig voor ontwikkeld. En ik denk eigenlijk dat heel veel mondhygiënisten die hebben. Of eigenlijk heel veel zorgverleners en….misschien vloek ik nu in de kerk…ook juist mensen die met alternatieve geneeswijze werken. Je kijkt dan wat breder dan wat je hebt geleerd. Je laat juist even die hele bak kennis uit de boeken even in de hoek liggen. Het enige wat je dan doet is observeren. Je kijkt, je luistert, je voelt aan. En je vraagt. Klopt jouw ingeving?

Mensenkennis

Naar mate je meer mensen ziet hoe meer mensenkennis je krijgt. Zeker als je vaste patiënten je regelmatig bezoeken, kan je bepaalde gelaatsuitdrukkingen herkennen. Er is iets veranderd…maar wat? Een bepaalde kleur in het gezicht, een loopje, de dofheid in de ogen, de hoogte van de schouders, een bepaald stemgeluid…zeg het maar…ik weet niet goed waar ik het aan zie of voel maar het vertelt me dat ik verder moet vragen. Het zijn vragen die ik in het begin niet durfde te stellen. Bang dat het brutaal zou zijn, dat het niet gewaardeerd zou worden en ik was zelfs bang voor tranen. Want wat doe je als iemand emotioneel wordt? Allemaal dingen die je niet tijdens je studie leert.

Rouwen kan je niet overslaan

Op dit moment ben ik zo ver dat ik tijdens de eerste kennismaking vaak al door de ballon heen prik. Daar bedoel ik mee dat ik de ui afpel. Ik bedoel dat ik tot de kern van het probleem kom. 

Zo was er laatst een man die ogenschijnlijk vrolijk was. Hij stroopte zijn mouwen op en ging er voor zitten. Voordat ik kon vragen hoe het hem verging, vroeg hij geïnteresseerd wie ik was. Ik liet me niet afleiden. De groeven in zijn gezicht konden mij vertellen dat er iets speelde. Ik bekeek zijn tandvlees en dat was duidelijk in de rouw. Ik zette hem overeind en vroeg hem nu te vertellen hoe het echt met hem ging. 

Hij was druk, ging vandaag het kippenhok afbreken. Het bleek het kippenhok van zijn zieke schoonmoeder te zijn. Zij had niet lang meer en het huurhuis moest in een bepaalde staat worden afgeleverd. Ik knikte en zweeg. Hij vertelde door dat hij dit klusje alleen moest doen want zijn vrouw was overleden. Dat was het dus. “Dus je bent druk terwijl je eigenlijk zou willen rouwen.”, vatte ik samen. “Je komt er niet aan toe maar je tandvlees is alvast begonnen.” Hij keek diep in mijn ogen en trok even met een mondhoek. “Toe maar. We skippen de gebitsreiniging. Vertel me over je vrouw.” en stak hem een tissue toe.

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply