In deze blog wil ik het met jullie hebben over verwaarlozing van de mondgezondheid.
Helaas kom ik in de praktijk nog een heleboel verwaarloosde monden tegen, en dan heb ik het niet over een keer je tanden niet goed poetsen.
Hoe komt het dat mensen hun mond verwaarlozen, wat zijn de redenen dat dit gebeurt en wat kom ik dan zowel tegen?
Verwaarlozing van het gebit
Uiteraard komen er bij mij alleen mensen in de stoel te liggen die last hebben van tandplak, tandsteen of aanslag. Als je zulke schone tanden hebt dat er niets weg te halen valt, is een bezoek aan de mondhygienist natuurlijk zinloos.
Maar helaas komen er ook mensen in de stoel die hun gebit hebben verwaarloosd.
Wat ik bijvoorbeeld onder verwaarlozing versta is het te lang uitstellen van tandartsbezoek. Denk aan gaatjes die niet worden gevuld, stukken kiezen die zijn afgebroken, spalkjes die loszitten en nodig moeten worden vastgezet en allerlei van dit soort te laat gedane zaken.
Ook zie je dat mensen zo lang niet meer bij de mondhygieniste zijn geweest, denk aan langer dan 3 jaar en dat het tandsteen zo ontzettend verkalkt is dat het bijna niet is weg te krijgen.
Tandaanslag dat zoveel lagen vuil bevat dat gebitselementen helemaal bruin of zwart zijn geworden.
Maar ook zie ik verwaarlozing doordat mensen weigeren zelfzorg uit te voeren, ze poetsen niet meer dagelijks hun tanden, vergeten te flossen en doen niks aan iedere vorm van mondhygiëne thuis.
Buiten dat het ontzettend zonde is van je eigen gebit natuurlijk heeft het ook de nodige effecten op de rest van je lichaam.
De bacteriën die in je mondflora ontstaan bij het niet uitvoeren van de dagelijkse reinigingsbeurt hebben zeer nadelige effecten op bijvoorbeeld je hart, weerstand en algehele gezondheid.
Zo is er wetenschappelijk aangetoond dat je sneller last krijgt van bijvoorbeeld hartproblemen als endocarditis en het krijgen van sommige kankersoorten.
Ook kan het verwaarlozen van de mondgezondheid zorgen voor vroeggeboortes bij jonge vrouwen.
Uit onderzoek van de Radboud UMC blijkt dat tandziekten de maatschappij jaarlijks zo’n drie miljard euro kost.
Hoeveel mensen in ons land de tandarts of mondhygienist door geldgebrek mijden, is niet precies bekend.
Veel mensen hebben helaas onvoldoende budget om hun mond goed bij te laten houden en kunnen de behandelingen vaak niet volledig bekostigen.
Helaas is dit heel erg terug te zien in de mond en zijn vaak de mensen die dit het hardst nodig hebben de dupe.
Persoonlijk vind ik dat tandartskosten weer in het reguliere medische pakket moeten komen. De maandelijkse kosten voor de meest simpele ziektekostenverzekering zijn al vaak erg hoog dat mensen ervoor kiezen geen aparte tandartsverzekering te nemen.
Verwaarlozing door Corona
Deze vorm van verwaarlozing kom ik op dit moment zelf veel tegen in de praktijk.
Door de strenge lockdown en de periode waarin het niet mogelijk was om de tandarts te bezoeken zie je dat mensen veel langer hebben gewacht om naar de tandarts of mondhygienist te gaan. Wij zijn in de praktijk nu als een malle deze achterstand aan het inhalen. Nu alles weer versoepeld is willen mensen massaal afspreken op korte termijn. De agenda’s zijn drukker dan ooit tevoren terwijl we periodes van rust hebben gehad omdat mensen erg voorzichtig waren om af te spreken. Bang om ziek te worden in de tandartspraktijk.
Eerder al beschreef ik dat mensen door het thuiswerken, de lockdowns en het veranderen van de dagelijkse ritme ook het ritme veranderde voor hun mondhygiëne.
Mensen aten veel vaker tussendoortjes of gaven dit ook aan de kinderen. Doordat ze niet naar kantoor hoefde voor afspraken maar thuis op de bank achter hun laptop kropen vergaten ze daarbij ook de poetsbeurt in de ochtend. Het structureel missen van poetsbeurten en de halfjaarlijkse schoonmaakbehandeling is nou niet bepaald bevorderlijk voor een goede mondflora.
Verwaarlozing door Depressie en of Burn-out
Een hele nare vorm van verwaarlozing is deze die veroorzaakt wordt door onderliggende redenen zoals bijvoorbeeld depressie of burn-out. Mensen voelen zich zo slecht in hun vel dat iedere vorm van zelfliefde wordt gemeden.
Mensen zijn letterlijk en figuurlijk op en hebben gewoon niet de kracht om hun mond goed te verzorgen. Tel daarbij op alle stress die ze hebben en je ziet dat het tandvlees enorm achteruitgaat. Met name tandvleesproblemen komen ontzettend veel voor en vaak breidt zich dit verder uit naar het kaakbot en de omliggende weefsels.
Vaak zie je ook dat deze verwaarlozing erg lang aanhoudt en vooral veel ups en downs kent. Zo gaat het even wat beter met de persoon en zal hij weer gaan poetsen, maar zit hij of zij in een dip dan vergeet het hier aandacht aan te schenken. Vooral het langdurig niet naleven van een goede mondhygiene heeft veel invloed op de status van het gebit.
Verwaarlozing door drugs en alcoholgebruik
Gelukkig zie ik deze vorm van verwaarlozing nog het minst. De schade die je aanricht door overmatig drugsgebruik is enorm. Een aantal keren in mijn loopbaan de ernst gezien van drugsgebruik. Tanden zagen er enorm beschadigt uit, veel afgebroken gebitselementen. Veel aanslag en tandsteen en de ontstekingen van het tandvlees waren enorm.
Tegenwoordig is alcohol een groot probleem in de maatschappij. Veel op het oog normaal en gezond ogende patiënten gebruiken dagelijks een grote hoeveelheid alcohol. Pas bij het navragen van de gezondheidsvragenlijst kan je hier achter komen. In deze vragenlijst wordt er gevraagd naar de hoeveelheid glazen per dag.
In de mond zie je dan ernstige vorm van tanderosie door het gebruik van de zuren in bijvoorbeeld wijn of sterke drank.
