“Oh, is dat wat ze bij kinderen gebruiken?”, vraagt ze. Ze is 58 jaar en heeft al een rits behandelingen achter de rug. Ze kwam binnen met enorm ontstoken tandvlees. Volgens haar bloedde het thuis niet, maar toch kwam ik op een score van 78% bloeding. Ze bleek haar tandvlees te ontwijken. Nu was haar mond schoon en rustig en dus was de bloeding onder de 10%. En juist op dit moment besloot ik om haar tandplak te kleuren.
Het wordt me vaak gevraagd door collega’s: “Kleur jij?” Daarmee bedoelen ze niet of een tekening maak maar of ik disclosing gebruik. Dit is beter bekend als plakverklikker. Deze kleuring is inderdaad het meest bekend onder kinderen. Toch hebben we op de opleiding geleerd om bij vrijwel iedereen te kleuren. Er is toch wat schaamte om dit zomaar bij iedereen te doen. Ik heb dat ook en ik ben dus niet zo snel met de verf.
Bij kinderen doe ik het vrijwel altijd. Het is een goede kennismaking met de tandheelkundige behandeling. Ze leren dat er een blazer is, een afzuiger en een sproeier. Er gebeurt dus niks engs. Alhoewel de meningen verschillen over de smaak. De kleur maakt inzichtelijk op welke plaatsen de tandplak thuis al wel goed verwijderd is en waar nog niet. Ze moeten vaak giechelen over het resultaat. Ik grap dan dat als ze het zo mooi vinden dat ik het erop laat zitten en dat ze weer naar huis mogen. Gelukkig willen ze dat vaak niet.
Ik leg uit dat mijn plakverklikker 3 kleurtjes kent: Roze, paars en groen. Roze zit er net een dagje op maar paars is al flink ouder. Groen is vaak wat agressiever en zit vaak bij tandsteen en gaatjes. Laatst zei ik tegen een jongen dat die paarse kleuring plak is dat minstens 2 dagen zit. Ik moest heel even weg en toen ik terug kwam zei zijn vader geschrokken: “Hij is niet blij dat die kleur 2 dagen blijft zitten!” Oeps, schijnbaar niet duidelijk genoeg uitgelegd! Maar het was wel een inkoppertje: “Waarom zou het erg zijn dat dit er blijft zitten en waarom is het dan niet erg dat bacteriën al zo lang in je mond zitten?”
Door te kleuren maak je inzichtelijk waar tandplak begint te groeien en waar de tandenborstel niet zomaar vanzelf komt. Het echt zien verdwijnen van die tandplak is natuurlijk een super fijne terugkoppeling. Het maakt tandenpoetsen ook een beetje leuker. Daarom zijn er voor thuis ook plakkleurtabletjes. Die werken niet allemaal even goed. Daar zit best wat kwaliteitsverschil tussen. Sommige maken je mond echt knal- en knalroze en sommige zie je alleen iets vaags roze. Je zult vast snappen welke verklikker meer motiveert. In de stoel kunnen we het van te voren wat droogblazen en loopt de kleur niet meteen met het speeksel weg. Ook kunnen we zorgen dat het echt overal op de tanden/kiezen komt terwijl dat bij een tabletje niet altijd goed gaat.
Hoe werkt zo’n plakverklikker eigenlijk? Plakverklikkers zijn felroze tabletten waarin de kleurstof erythrosine zit. De erythrosine kleurt bacteriën roze. Verder zit er een rode levensmiddelkleurstof in en pepermuntolie. De kleurstof verliest z’n werking ongeveer een half uur na het innemen, gedurende dit half uur blijft de mond roze gekleurd. Het is wel uitkijken geblazen dat je het niet per ongeluk in je kleren krijgt en probeer ook niet te hard te spuwen in de wasbak. Anders is echt alles roze.
Maar waarom gebruik ik nu deze kleurstof ook bij hele gezonde monden? Waarom zou ik het niet zo snel in een super ontstoken mond gebruiken? Nou, dat heeft alles te maken met de Airflow. De Airflow is een apparaat dat onder hoge druk super kleine korreltjes afschiet. Hierin zit ook een antibacterieel stofje. Als ik dit gebruik in een hele ontstoken mond dan zit de hele behandelruimte onder het bloed. Het stuift namelijk behoorlijk. Bij mensen die zelf al heel goed poetsen is het een uitdaging om die allerlaatste bacteriën nog te vinden en te verstoren in de groei. Met de Airflow kan die groei heel goed verstoord worden. Je kunt hiermee ook iets onder het tandvlees komen.
Dus als de mond heel rustig is, niet meer ontstoken en dus niet meer zo bloedt, kan ik de tandplak kleuren en dan heel gericht verwijderen met de Airflow. Ik hoef dus dan niet meer overal met grof geschut aan de gang en is dus minimaal invasief, zoals dat heet. Zowel voor mij als de patient is het heel prettig werken. De tanden zijn eerst wat stroef doordat ze door het zout wat droger zijn. Daarna voelen ze echt heel glad aan.
Disclosing kent zo dus verschillende indicaties en kan je het dus weer wat vaker bij de mondhygienist tegenkomen. Maar ga vooral ook thuis af en toe zo’n tabletje gebruiken want dat houdt je echt heel scherp.
