Wanneer ik deze treurige berichtgeving lees in de kranten word ik als mondhygiëniste toch een beetje verdrietig. De lockdown-periode heeft op ons allen veel impact gehad: we moesten massaal gaan thuiswerken, kinderen bleven thuis van school en alle sociale contacten met familie en vrienden werden stopgezet.
Toch hoorde je ook veel mensen zeggen dat ze deze periode van ‘even helemaal niks moeten’ als fijn hebben ervaren. Geen verplichte verjaardagen, geen files in het verkeer, geen langdurige vergaderingen na werktijd. Men kwam letterlijk tot rust, kon weer genieten van het lezen van een boek, het wandelen in de bossen, enzovoort.
Het effect van de lockdown op mondverzorging
Stiekem was ik wel benieuwd wat het effect van zo’n lockdown-periode zou zijn op onze mondgezondheid. Zouden we nu wel de tijd nemen om uitgebreid te poetsen en te stokeren? Steevast hoor ik mijn patiënten zeggen als excuus: “Nou, daar heb ik geen tijd voor”, of: “Daar gun ik mezelf geen tijd voor”.
Maar even terugkomend op de titel: Het effect van de corona lockdown op de dagelijkse mondverzorging van jonge kinderen door hun ouders. Volgens onderzoek van drs. Ashley Verlinden van GIgagaaf, werd bij kinderen van 4 en 5 jaar het tandenpoetsen ‘s ochtends vaker overgeslagen en mochten de kinderen vaker snoepen en zoete drankjes drinken. Via enquetes werden de ouders gevraagd naar hun gedrag met betrekking tot mondgezondheid en structuur tijdens de coronaperiode en de periode daarvoor. Dat bij veel huishoudens het thuiswerken en thuisonderwijs wat chaotisch verliep dat was bekend, maar dat mensen ook meteen hun dagelijks structuur verloren had ik persoonlijk niet verwacht.
Doordat families niet keurig aangekleed, gewassen en gestreken op de schoolpleinen hoefden te verschijnen werd het tandenpoetsen blijkbaar als overbodig onderdeel van de dag gezien. Bijzonder om te zien was dat in de lockdown-periode de hoogopgeleide ouders vaker het tandenpoetsen in de ochtend oversloegen en de laagopgeleide ouders vaker de poetsbeurt in de avond. Van de 120 families die aan het onderzoek meededen sloeg 26% het tandenpoetsen in de ochtend over.
Eetgedrag tijdens de lockdown
Ook ons eetgedrag is in deze periode veranderd, veel mensen gingen het thuis gezellig maken. Haalden lekkernijen bij de bakker of slager, en omdat je uit verveling soms meer trek had was je sneller geneigd te gaan snoepen. Veel mensen klaagden ook te zijn aangekomen in deze periode. Volgens het onderzoek gaven wij als ouders vaker toe aan de snoepbehoeften van de kinderen. Ze gingen dus vaker snoepen en kregen ongezondere drankjes te drinken.
Of deze periode ook meteen effect gaat hebben op de mond zelf is nog lastig te zeggen. De tandartspraktijken zouden dan nu een toename in het aantal gaatjes bij jonge kinderen moeten zien. Wel is het langdurig aanhouden van dit gedrag door de ouders niet wenselijk voor de mondgezondheid van onze jeugd.
Tips
Een aantal tips voor een mogelijke volgende lockdown-periode!
- Sta op rond dezelfde tijd zoals je gewend was voor een lockdown. Tuurlijk mag je er een half uurtje snoozen omdat je niet in de file hoeft te staan. Maar probeer je normale slaapritme aan te houden en ook weer op tijd naar bed te gaan.
- Probeer dus ook je normale structuur aan te houden wanneer je naar werk, school zou gaan. ‘s Morgens douchen, aankleden en tandenpoetsen. Blijf dus niet de hele dag in joggingbroek lopen en een oud t-shirt met gaten omdat je toch niet onder de mensen hoeft te begeven.
- Blijf jezelf verzorgen en neem bewust de tijd voor dingen. De tijd die je nu niet hoeft te besteden aan wachten op de trein of in de file kan je nu mooi besteden aan het rageren en stokeren van je gebit. Of het grondig poetsen van de tanden van je peuter of kleuter.
- Voeding: hier valt of staat alles mee. Omdat je meer thuis bent, ben je sneller geneigd te gaan snoepen. Probeer tijdens het boodschappen doen niet teveel lekkernijen mee te nemen. Haal dus niet meer boodschappen dan dat je normaalgesproken deed. Wanneer snoepgoed of snacks er niet zijn kan je het ook niet pakken.
- Kijk op de etiketten en snoep verstandig. Door de stress die deze periode teweegbracht kozen veel mensen voor ongezondere tussendoortjes. Want we moeten de lokale banketbakker wel steunen en kochten daar onze gebakjes, en omdat we niet uiteten konden dan maar wat lekkers voor thuis. Haal voor jezelf en de kinderen vaker verantwoorde snacks in huis. Een soepstengel met humus ipv een zak chips, een notenreep ipv een Mars, een handje noten ipv een hand uit de Engelse dropzak. Wanneer je dan behoefte hebt kan je alleen kiezen uit lekkere en gezonde traktaties.
- Omdat kinderen van 4 en 5 jaar afhankelijk zijn van hun ouders, is het voor de ouders verstandig om extra alert te zijn op het poets- en eetgedrag (mocht er een volgende lockdown komen)
Laten we met z’n allen hopen dat volgend jaar een mooi jaar gaat worden zonder dat corona overheerst!
