#Fatshaming, #BodyPositivity , #BodyShaming #ProAna… en je mond…
“Elk pondje gaat door het mondje.” Je kent dit gezegde vast wel. De relatie tussen overgewicht en parodontitis is je vast minder goed bekend. Maar ook ondergewicht is natuurlijk niet best, ook niet voor je mond. Balans is dus belangrijk. Het geluid om te oordelen over een paar vetrolletjes wordt steeds harder. Je hoeft je niet te schamen voor je lichaam. Deze negatieve emotie beïnvloedt je gezondheid. Zeker als je een aanhanger bent van de nieuwe definitie van gezondheid. Kan en mag een tandheelkundige je gewicht bespreken?
Uit onderzoek blijkt…
“Obesitas in jonge volwassenen en pubers zijn geassocieerd met chronische co-morbiditeit.”, lees ik in een eerste review op de onderzoeken-database Pubmed. Bij overgewicht en obesitas is sprake van een abnormale of een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s.
Wat is obesitas?
Er kan op twee manieren worden bepaald of er sprake is van overgewicht of obesitas. Door meting van de Body Mass Index (BMI)of door meting van de middelomtrek. Het meten van de middelomtrek geeft je een beter inzicht in de gezondheidsrisico’s van je overgewicht of obesitas. Hiermee wordt gekeken naar vetstapeling in de buikholte. Vetstapeling in de buikholte rondom de organen brengt een verhoogd gezondheidsrisico met zich mee.
Wat is co-morbiditeit
Co-morbiditeit is het tegelijkertijd voorkomen van twee of meer aandoeningen of stoornissen bij één persoon. Vaak komt hierbij ook sociale en/of maatschappelijke problematiek.
De conclusie
Bij het onderzoek werden mensen van 13-34 jaar onderzocht. Opvallend, want parodontitis komt vaak pas vanaf je 35e voor. Van de 25 studies vanuit 12 landen lieten er 17 een associatie zien tussen obesitas en parodontitis. Ook bleek de mondhygiene significant gerelateerd. Mensen met obesitas bleken dus meer tandplak te hebben. Slechts 2 studies vonden deze relatie niet. Deze studies bleken een limitatie in de studie-opzet te hebben en ook bleek het te rommelen aan hun diagnostische metingen van het tandvlees. Toch kun je hierbij afvragen of er een direct oorzaak-gevolg is of dat de andere aandoeningen een rol speelde of nog iets anders. Is de voeding een directe oorzaak of het vet in het lichaam zelf? En waarom waren deze personen eigenlijk zwaar en is er aan die oorzaak niet een direct causaal verband met parodontitis?
Onderliggende oorzaak?
Een jaar eerder (2017) werd er een andere review rondom dit onderwerp gepubliceerd. Hierbij werd er geprobeerd om mogelijke mechanismes die onder de relatie liggen in kaart te brengen. Dat is helaas niet helemaal gelukt maar het ontwikkelen van insuline-resistentie (diabetes) doordat het lichaam continue vecht tegen ontstekingen en iets wat we oxidatieve stress noemen, heeft er zeer waarschijnlijk wel mee te maken.
Wat is oxidatieve stress?
Oxidatieve stress is een stofwisselingstoestand, waarbij meer dan een normale fysiologische hoeveelheid reactieve zuurstofverbindingen in de cel gevormd wordt of aanwezig is. De cellen in het lichaam moeten als gevolg van oxidatieve stress meer energie gaan gebruiken om de cel in goede staat te houden. Vandaar dat veel mensen bijvoorbeeld dikker worden door medicijngebruik: cellen moeten meer energie gebruiken en dus heb je meer trek dan normaal. Omdat door oxidatieve stress ook de eiwitten worden aangetast, wordt het DNA beschadigd. De cellen in het lichaam kunnen zichzelf beschermen tegen oxidatieve stress: ze beschikken over een reparatiemechanisme om het beschadigde DNA te herstellen. Het lichaam beschikt over verdedigingsstoffen. Dit zijn enzymen, vitaminen, mineralen, spoorelementen, aminozuren en proteïnen. Deze verdedigingsstoffen worden antioxidanten genoemd en worden opgenomen door het lichaam via de voeding.
En dus..?
Als ik het lijntje doortrek dan kan het dus zijn dat de parodontitis bij obesitas wordt veroorzaakt door een gebrek aan gezonde voeding. Dat zou dan ook zeggen dat mensen die obees zijn en een gezonde levensstijl hebben, geen extra risico op parodontitis hebben. Of dat zo is, kan ik je niet beloven.
Dan maar mager?
Moeten we dan met z’n allen in maatje 34 (of minder) passen? Lieve help…nee! Niet alleen mensen met obesitas kampen met een tekort aan nutriënten. Als je ondergewicht hebt doordat je te weinig hebt gegeten en dus te weinig voedingsstoffen tot je neemt., loop je ook risico op tandvleesontsteking. Niet alleen tandvleesontstekingen maar ook op erosie. Bij mensen met anorexia waarbij wordt veelvuldig wordt overgegeven lost het tandglazuur op in het maagzuur. Ondergewicht bleek uit een studie een risicofactor te zijn voor vroegtijdig verlies van een tand of kies. Vreemd genoeg kan ik geen ‘hits’ vinden waarbij er onderzoek is gedaan onder mensen met ondergewicht en parodontitis zoals bij overgewicht wel het geval is. Wel is dit onder mensen met een maagband (gastric bypass) onderzocht en hierbij bleek er een toename van de mate van ontsteking van het tandvlees. Waarschijnlijk kwam dit door vitamine C gebrek en door veelvuldig braken.
Mijn mening over #BodyShamen
Nu…het #FatShamen en de beweging naar #BodyPositivity … Natuurlijk is het vrij normaal om hier en daar een vetrolletje te hebben. Hoe dus een model nu is, is simpelweg niet een realistisch beeld van hoe een vrouw of man daadwerkelijk eruit ziet. Laat dat helder zijn. Een plus-model is vaak in feite geen plus-model maar een normaal-model.
En toch wil ik er iets over kwijt. Ik zie namelijk de discussie vercommercialiseren. Miluschka heeft een kookprogramma en leert je taarten bakken. Goh, wat toevallig dat zij nu juist met wat vetrollen op Insta gaat onder het mom van #BodyPositivity en vindt hier handig de rest van de media mee . Haar ‘happy rolls’ zijn van vet en suiker, zegt ze. Kijk en daar heb ik wel wat op tegen.
Zo promoot ze mijn inziens namelijk een ongezonde leefstijl en ga je voorbij aan het feit dat heel wat mensen die wat ‘dik’ zijn een gezonde (!) leefstijl hebben. Zij bewegen bijvoorbeeld genoeg, roken niet en eten voldoende nutriënten en weinig vet of suikers. Een vol lichaam wordt niet per definitie veroorzaakt door te vaak vet eten en suikerrijke voeding. Elk pondje gaat dus NIET altijd door het mondje.
Wees trots op je lichaam, sowieso, en als je kiest voor een gezonde mond…eet dan niet vaker dan 6 a 7 keer per dag met voldoende variatie en geniet soms van een taartje als uitzondering. Zou ik zeggen…en als je dat moeilijk vindt dan helpt de mondhygiënist je graag.
