Mondproblemen tijdens het dragen van een beugel: hoe voorkom je dit?
Ontzettend veel tieners krijgen tegenwoordig een beugel. Allen met als doel een mooi en recht gebit.
Ook zie je dat steeds meer volwassenen besluiten om toch nog een beugel te nemen. Rechte tanden, eigenlijk wil iedereen dat graag hebben. Helaas zit er aan een beugelperiode ook een keerzijde: de mondproblemen die kunnen ontstaan. Gelukkig kunnen veel van deze mondproblemen voorkomen worden door de juiste zelfzorg.
Onder orthodontie vallen 5 soorten beugels:
Slotjesbeugel
Met slotjes worden ook wel brackets bedoeld, deze metalen of keramische plaatjes worden vastgelijmd op de gebitselementen en kunnen na een bepaalde periode weer worden verwijderd. De meeste personen hebben zo’n beugel minimaal 6 maanden, maar er zijn ook personen die langer dan 3 jaar een slotjesbeugel nodig hebben. De brackets hebben soms speciale klipjes waar de draden in worden vastgeklikt, maar er zijn ook systemen die gebruik maken van elastiekjes en ijzeren draden. Deze beugel zorgt waarschijnlijk voor de meeste mondproblemen, maar wordt ook landelijk het meest geplaatst.
Doorzichtige beugel
Invisalign is een beugelsoort die vaak wordt gekozen door volwassenen. Het is een doorzichtig hoesje wat ongeveer om de 4-6 weken wordt vervangen voor een nieuwe. Iedere periode worden er weer gebitsmodellen gemaakt door te happen in een soort klei.
Het voordeel van deze beugel is dat je het ook uit kunt laten.
Nachtbeugel
De nachtbeugel is een beugel waar vaak mee wordt begonnen om de kaak in een goede positie te krijgen. Ook zie je tegenwoordig veel mensen die na de slotjesbeugel een nachtbeugel krijgen in plaats van een retentiespalk om de tanden op zijn plaats te houden.
De nachtbeugel bestaat vaak uit een plastic plaatje, soms met ijzeren draadjes er tussen om te verankeren aan de kiezen.
Retentiespalk
Een retentiespalk krijg je vaak na afloop van de beugelperiode. Het advies is deze spalk levenslang of minimaal 10 jaar te dragen om alle tanden goed op zijn plaats te houden.
Een spalk is een draadje wat van de hoektand tot hoektand wordt vastgelijmd. Sommige draadjes zitten per tand vast, andere alleen op de hoeken.
Buitenboordbeugel
Deze beugel is alleen zichtbaar in de mond op de eerst blijvende kiezen in de bovenkaak.Vaak zit hier een metalen ring om vast gelijmd zodat er een metalen beugel van buiten de mond, op kan worden bevestigd.
De 7 risico’s van een beugel:
Helaas komen er tijdens een beugelperiode regelmatig mondproblemen voor.
Allereerst is het belangrijk voordat je een beugel neemt je mond in pefecte conditie is.
Alle gaatjes moeten zijn gevuld, alle tandvleesontstekingen moeten zijn genezen.Het advies is om te stoppen met roken omdat dit de mondgezondheid kan belemmeren en het beugelresultaat kan vertragen.
Maar ook wanneer je met een gezonde mond aan het beugelen begint kunnen er mondproblemen ontstaan.
Pijnlijke en gevoelige tanden
De beginperiode kenmerkt zich vaak door gevoeligheid van de tanden en kiezen.
Door de krachten die worden gebruikt om de gebitselementen te verplaatsen kunnen tanden en kiezen pijnlijk worden. Zeker de eerste week na het plaatsen van brackets of een buitenboordbeugel. Sommige mensen nemen pijnstillers en eten vloeibaar voedsel.
Wondjes in de wangen
Het tandvlees zal moeten wennen aan de harde en scherpe brackets of bandjes om de kiezen.
Er zullen wondjes ontstaan in de binnenkant van de lippen en wangen.
Gelukkig bestaat er een soort wax ( Dentek Wax van Demondzorgzaak) wat je op de pijnlijke slotjes kan plakken zodat het minder pijn doet. Verstandig is om dit geval een mondspoelmiddel te gebruiken wat naast fluoride ook een kalmerende werking heeft zoals bijvoorbeeld Aloe Vera of kamille.
Ontstoken tandvlees
Het mondprobleem wat ik het meest tegenkom in de praktijk is gingivitis.
Vaak zie je bij mensen met een slotjesbeugel een ernome zwelling van het tandvlees aan de buitenkant van het gebit.
Doordat je minder makkelijk alle plak kan wegpoetsen kan deze vorm van ontsteking snel de kop op steken.
Ontzettend belangrijk is om de juiste poetstechniek te hanteren. Deze wordt bij de orthodontist uitgelegd of meegegeven op een folder.
Wanneer deze zwelling en bloeding al is ontstaan kan je tijdelijk een spoelmiddel nemen met een antibacteriele werking om het te genezen.
Witte vlek cariës en cariës
Gaatjes kunnen ontstaan als er een langere periode achter elkaar de tandplak niet goed wordt weggehaald.
Tussen de slotjes blijft gemakkelijk plak en voedsel achter, dit zal iedere dag ( 3-4 keer) moeten worden verwijdert met de tandenborstel en rager.
De rager is ideaal voor het verwijderen van tandplak tussen de brackets.
Mijn advies is tijdens het beugelen ook een mondspoelmiddel te gebruiken met fluoride.
Helaas zijn sommige personen te laat en zullen er witte vlekken verschijnen op de tanden rondom de brackets. Het vervelende is dat deze witte vlek cariës niet meer weggaat en zorgt voor een lelijk esthetisch beeld.
Blootliggend tandbeen
In sommige gevallen ontstaan er diepe recessies bij de voortanden in de tijd na het beugelen.
Wanneer er tijdens de orthodontieperiode teveel kracht is gebruikt kunnen de wortels van tanden te snel door het kaakbot zijn bewogen wat resulteerd in het blootliggen van de wortel. Esthetisch minder mooi en bijzonder pijnlijk zijn deze tandhalzen. Er is vaak niet veel meer aan te doen. In uitzonderlijke gevallen wordt ervoor gekozen om opnieuw een beugel te nemen en de tand terug te trekken uit het kaakbot.
Relaps of terugval
Een groot mondprobleem is relaps. Na een periode van orthodontie wil je natuurlijk dat je levenslang een mooi recht gebit behoudt. Soms is dat niet het geval en willen de gebitselementen weer terug naar de oude positie. Helaas zit er dan niets anders op dan opnieuw een beugel te nemen.
Wortelresorptie
In sommige gevallen worden de tandwortels tijdens de orthodontiebehandeling korter. Dit noemen we resorptie. De oorzaak hiervan is onbekend. Bovendien is het niet te voorspellen óf en wanneer het gebeurt. Sterk verkorte wortels hoeven geen gevaar te vormen voor de levensduur van een tand of kies. Slechts in enkele gevallen komt het voor dat er zoveel wortelverlies is dat de tand of kies loslaat. Als er resorptie wordt geconstateerd tijdens de orthodontiebehandeling kan de behandelaar adviseren om de behandeling tijdelijk te stoppen of om de apparatuur te verwijderen en de behandeling helemaal te stoppen.
Om mondproblemen te voorkomen is het verstandig met zekere regelmaat voor controle ook naar de mondhygieniste en tandarts te gaan.
Laat het gebit ieder halfjaar of iedere 3 maanden reinigen bij de mondhygieniste en eventueel behandelen met een fluoridelak.
